شایلی قرائی
این اقدام دولت از نظر برخی فعالان بازار بورس به منظور جبران کسری بودجه بوده و ابهامات بسیاری دارد اما از طرفی دیگر برخی کارشناسان بر این اعتقادند که این پذیره نویسی می تواند موجب عمق دادن به بازار سرمایه شود و این حرکت را اقدامی مثبت از سوی دولت ارزیابی کرده اند. بورس این روزها در بهترین وضعیت خود قرار دارد و سرمایه بسیاری از سوی مردم به آن سرازیر شده است. شاخص کل بورس روز گذشته در حالی کار خود را در پله ۹۵۷ هزار واحدی به پایان رساند که در اثر بازگشایی چند نماد بزرگ، رشدی بالای ۵ درصد را ثبت کرد. این درحالی است که پذیره نویسی صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله شامل سهام دولت در ۵ شرکت بانکی و بیمه ای نیز آغاز شد و هنوز آثار آن بر کلیت بازار مشخص نیست. شاخص بورس در جریان معاملات بازار سرمایه با ثبت رشد ۴۶هزار و ۸۶۴هزار واحدی، از ارتفاع ۹۶۴هزار واحد گذر کرد. در جریان دادوستدهای بازار سرمایه بیش از ۵ میلیارد و ۹۲۲ میلیون سهم و حقتقدم بهارزشی بالغ بر ۹هزار و ۴۶۰میلیارد تومان در بیش از ۹۵۶هزار نوبت مورد داد و ستد قرار گرفت و شاخص بورس با رشد ۴۶ هزار و ۸۶۴ واحدی در ارتفاع ۹۶۴هزار و ۲۷۰ واحد قرار گرفت.
در همین زمینه یک کارشناس بازار سرمایه گفت: عرضه سهام دولتی به بورس تصمیم هوشمندانهای است که باعث تعمیق بازار سرمایه و جلوگیری از حباب شاخص بورس خواهد شد، از طرفی این اقدام ضریب نفوذ بازار سرمایه را بین سرمایهگذاران افزایش خواهد داد. «امیرعلی امیرباقری» به عرضه صندوقهای قابل معامله در بورس اشاره کرد و گفت: این اتفاق در کنار آزادسازی سهام عدالت زمانی رخ داد که اقبال چشمگیری به سمت بازار سرمایه صورت گرفت و نقدینگی زیادی در حال ورود به این بازار است که این موضوع میتواند از دیگر عوامل تاثیرگذار در رشد بیشتر شاخص باشد. وی افزود: با ورود جریان گسترده نقدینگی به بورس از سمت حقیقیها همچنان شاخص کل و شاخص هموزن در مسیر صعودی قرار دارند و اقبال بیشتر به سمت سهامی است که از رشد بازار جا مانده بودند، اکنون به دلیل وجود حقیقیهای قدرتمند در بازار شاهد صفوف چند صد میلیونی در این نمادها هستیم. وی میرباقری اظهار داشت: از طرفی کماکان اخبار موجود به نفع بازار سرمایه است و این اخبار امیدبخش، باعث ادامه ورود نقدینگی به سمت این بازار خواهد شد.
وی خاطرنشان کرد: همچنان از طرف فعالان بازار انتظار حمایت دولت و نگاه مثبت دولت به بازار سرمایه برای تامین نقدینگی وجود دارد که این موضوع خود به تنهایی میتواند در ادامه جریان ورود نقدینگی به این بازار تاثیرگذار باشد.این کارشناس بازار سرمایه اظهار داشت: از طرف دیگر در کنار تاثیر حمایت دولت از بورس به دلیل رکود موجود در بازار ارز، مسکن و طلا شاهد اقبال به سمت بازار سرمایه از سمت سرمایهگذاران حقیقی هستیم که این موضوع باعث تاثیر مثبت در اقتصاد کشور از بعد تامین مالی، افزایش نقدینگی در گردش برای شرکتها و عدم ایجاد حباب در بخش غیر مولد اقتصاد خواهد شد.
وی به آزادسازی سهام عدالت اشاره و بیان کرد: آزادسازی سهام عدالت که با اجازه رهبر معظم انقلاب انجام شد میتواند بر روند معاملات بازار تاثیرگذار باشد، به همین دلیل به دنبال تصمیمات اخیر دولت برای بازار سرمایه در مدت کوتاه شاهد فشار فروش در بازار نیستیم و میتوان در انتظار رشد بیشتر شاخص کل و شاخص هم وزن بود. امیرباقری خاطرنشان کرد: ممکن است در روزهای آینده شاهد اصلاح درون کانالی و تغییر کانال شاخص کل و هم وزن باشیم که این امر نباید به ریزش بازار اطلاق شود بلکه اصلاحی است که باید در میان مدت و بلندمدت انجام شود. این کارشناس بازار سرمایه گفت: پیشنهاد ما به سرمایهگذاران این است که برای ورود در هر سهمی تحلیلهای لازم را مدنظر قرار دهند و صرفا براساس جریان ورود نقدیگی تصمیم گیری نکنند زیرا جریان نقدینگی به سرعت با اخبار سیاسی و غیرمنتظره تغییر جهت میدهد و بهتر است سرمایهگذاران برای خرید سهام صورتهای مالی شرکتها را مدنظر قرار دهند. وی خاطرنشان کرد: براساس پیشبینیهای صورت گرفته تا پایان هفته شاهد رشد شاخص کل خواهیم بود، هر چند که بسیاری از نمادها با توجه به رشد بیش از ۵٠ درصدی متوقف هستند اما بعد از برگزاری کنفرانس و نیز بازگشایی نمادها شاهد جبران رشد آنها در روزهایی که نمادشان متوقف بود خواهیم بود.
ورود نقدینگی به بورس
حسین خزلی خرازی، فعال بازار سرمایه
هر پذیره نویسی برای افزایش سرمایه طبق قانون تجارت دو ماه مهلت دارد و این فرصت دو ماهه برای تبلیغ پذیره نویسی مورد نظر است که امکان فروش دارایی در تمام شعب بانک ها فراهم شود. چون افرادی که در شبکه بانکی با کد ملی واحدهای صندوق را خریداری می کنند کد بورسی ندارند و باید در سامانه بورس تعریف شود باز هم نیازمند زمان است. بنابراین این مهلت باید وجود داشته باشد تا این ابهامات را پوشش دهد. آزاد سازی سهام دولت، سهام عدالت، عرضه های اولیه و آوردن شرکت های بزرگ به بورس و فروختن سهام آنها به مردم و جمع کردن پول ها و آوردن نقدینگی به بازار اولیه و سرمایه گذاری مجدد در حال حاضر باید در دستور کار متولیان اقتصادی باشد. پذیره نویسی سهام دولت نیز یکی از اقداماتی است که برای ورود نقدینگی به بورس اتفاق افتاده است. بنابراین باید از این فرصت تاریخی که برای اقتصاد ایران ایجاد شده بهترین اسنفاده برای تعمیق بازار سرمایه و رشد اقتصادی استفاده شود. پذیره نویسی سهام دولتی نیز می تواند به این فرصت تاریخی معنای عمیق تری بدهد.
اما حباب یک تعریف تئوریک است و مطالعات و محاسبات مفصلی دارد که نمی شود در حال حاضر به بورس حباب را تعمیم داد. به عبارتی واژه حباب ادبیات خاص خود را دارد که نیاز به مطالعه بیشتری هم دارد. اما در حال حاضر بازار حبابی نیست. در بعضی از سهم ها افزایش قیمت های شدید داریم که به این سهام می شود حباب را نامگذاری کرد و در بعضی از سهام این اتفاق صدق نمی کند. طبق مطالعاتی که یکی از شرکت های تامین سرمایه انجام داده است حدود ۵۵ درصد از سهام شرکت های بورسی البته از نظر تعداد و نه از لحاظ ارزش بازار که عمدتا شرکت های کوچک و متوسط هستند قیمت بازار آنها بیش از ارزش ذاتی آنهاست که معنای حباب نیز همین است. خریداران تازه وارد بورس باید بدانند قیمت این سهمهایی که میخرند بین ۳ تا ۱۰ و برخی تا ۲۰ برابر رشد کرده و طبیعی است که ایشان در اوج قیمتهای تاریخی بورس، سهام خریده اند و احتمال ریزش و نوسان آن در آینده وجود دارد. اما در رابطه با ارزش ذاتی هم تفاهم و عدد مشخصی وجود ندارد هر کسی می تواند با محاسبات خود ارزش ذاتی را برای سهام انجام دهد اما در ۴۵ درصد از شرکت های بورسی از نظر تعداد که شرکت های بزرگ و قوی هستند نمی شود گفت حبابی وجود دارد.