سایت خبری تحلیلی کسب و کار استارت آپ | کارآفرینی | دانش بنیان | اقتصاد
شایلی قرائی
به گزارش کسب و کار نیوز، در سالهای اخیر بسیاری از این صندوق ها با کسری بودجه زیادی روبرو بوده اند و نتوانسته اند حق و حقوق اعضای خود را نیز پردخت کنند حال با وضعیتی که بیماری کرونا بر اقتصاد بیمار کشور تحمیل کرده دولت به سراغ این صندوق ها رفته و قصد دارد خسارات ناشی از این بحران را با برداشت از این صندوق ها جبران کند. فارغ از این محاسبات نکته اساسی دیگری نیز هست، فراموش نکنیم که پیش از آنکه ایران و جهان گرفتار کرونا شوند، بحران ورشکستگی صندوق‌های بازنشستگی در ایران به عنوان یکی از پنج ابر بحران اساسی سالهای آینده ایران نام برده می‌شد.
گفته می شد از مجموع ۱۸ صندوق بازنشستگی در ایران، ۱۷ صندوق در وضعیت قرمز قرار دارند و اگر کمک هزینه‌های دولت نباشد، این صندوق‌ها قادر نخواهند بود کسری بودجه بیش از۵۰ هزار میلیارد تومانی خود را جبران کنند. با اضافه شدن این بار مالی سنگین بر دوش این صندوق‌ها اگر از هم اکنون قوانین بازنشستگی تغییر نکرده و برنامه‌هایی برای حمایت از این صندوق‌ها اجرا نشود، بحران در پی ورشکستگی این صندوق‌ها، بحرانی کمتر از کرونا نخواهد بود. بر اساس گزارش اخیر مرکز پژوهش‌های مجلس در صورت بروز تنها ۴۰۰۰ فوتی در سال ۹۹، در سال اول ۱۰۱ میلیارد تومان و طی ۵ سال ۶۷۹.۲ میلیارد تومان بار مالی متوجه صندوق بازنشستگی خواهد بود.
همچنین بر اساس گزارش اخیر سازمان همکاری و توسعه اقتصادی، تأثیر کرونا بر اقتصاد جهانی باعث کاهش ۱.۵ تا دو درصدی رشد اقتصاد جهانی است که در مورد ایران کاهش دو درصدی تولید ناخالص ملی «به بیکاری ۲۰۰ هزار نفری» خواهد انجامید و این امر موجب خواهد شد صندوق‌های بازنشستگی حق بیمه کمتری دریافت کنند که بر اساس محاسبات مرکز پژوهش‌های مجلس، بار مالی ناشی از این اتفاق در حدود ۱۰۷۶ میلیارد تومان در سال جاری خواهد بود. بلایای طبیعی همواره با خود هزینه‌هایی بر دولت‌ها تحمیل می‌کنند، حال اگر تبعات این بلایا شامل آسیب یا تلفات جانی باشد قطعاً هزینه‌های پایداری بر بخش سلامت، نهادهای حمایتی، صندوق‌های بازنشستگی و … وارد خواهد شد.
این گزارش افزود: با توجه به اینکه اخیراً ویروس کرونا در کشور شیوع پیدا کرده است و سناریوهای مختلفی در مورد میزان تلفات آن می‌توان متصور بود، این مرکز در گزارشی از یکسو در سناریوهای مختلف هزینه‌های ناشی از مرگ ومیری که این ویروس بر صندوق‌های بازنشستگی تحمیل می‌کند را محاسبه کرده و از سوی دیگر هزینه‌های این صندوق‌ها به‌دلیل بیکار شدن افراد را تخمین زده است.گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس سه سناریوی پیش‌رو در مواجهه با ویروس کرونا که در تعداد فوتی‌ها و بیکارهای ناشی از بیماری کرونا را با هم متناظر فرض کرده را ارزیابی کرده است که براساس آن صندوق‌های بازنشستگی در سناریوی اول یعنی ۱۰۰۰ نفر فوتی و ۱۰۰ هزار نفر بیکار حداقل متوجه ۷۱۸ میلیارد تومان بار مالی خواهند داشت که ۶۰۸ میلیارد تومان از این بار در سال ۱۳۹۹ رقم خواهد خورد.
بنابراین گزارش در سناریوی دوم یعنی ۲۰۰۰ نفر فوتی و ۱۵۰ هزار نفر بیکار ۱۱۸۰ میلیارد تومان بار مالی بر صندوق‌های بازنشستگی تحمیل خواهد شد که ۹۲۶ میلیارد آن در سال ۱۳۹۹ رقم خواهد خورد.گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس تصریح کرد: در سناریوی سوم به‌عنوان سناریوی بدبینانه با ۴۰۰۰ نفر فوتی و ۲۰۰ هزار نفر بیکار بار مالی صندوق‌ها حداقل ۱۸۵۵ میلیارد تومان خواهد شد که ۱۲۷۷ میلیارد تومان آن در سال ۱۳۹۹ رقم خواهد خورد. این گزارش خاطرنشان کرد: در سه سناریو صندوق‌های بازنشستگی متوجه ۷۱۸ تا ۱۸۵۵ میلیارد تومان بار مالی خواهند شد که بین ۶۰۸ تا ۱۲۷۷ میلیارد تومان آن در سال ۱۳۹۹ اتفاق خواهد افتاد. گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس یادآور شد: با توجه به اینکه این بار مالی هزینه قابل توجهی است، به‌نظر می‌رسد تلاش صندوق‌ها برای استمداد به پیشگیریِ بیشتر می‌تواند ضمن ایفای نقش مسئولیت اجتماعی به کاهش هزینه‌های میان‌مدت و بلندمدت آنها کمک شایانی کند.
صندوق‌های بازنشستگی قلک دولت شده اند
محمدقلی یوسفی، اقتصاددان
بیماری کرونا اقتصاد ایران را در شرایطی قرار داده است که باید برای جبران خسارات ناشی از شیوع آن به سرعت وارد عمل شد. صندوق های بازنشستگی یکی از راهکارهایی است که دولت دست روی آن گذاشته تا بتواند بخشی از ضرر و زیان های وارد شده به اقتصاد را جبران کند. متاسفانه وضعیت این صندوق ها در چند سال اخیرد تعریف چندانی نداشته است و تمامی آنها با حمایت های دولتی به کار خود ادامه داده اند. این صندوق ها می تواسنستند با ادامه راه در مسیر درست خود امروز نقطه قوتی برای جبران حقوق و مزایای اعضای آن باشند اما از آنجاییکه این صندوق ها خصوصی نیستند و مردم آنها را اداره می کنند فعلا امیدی به نقش آفرینی آنها برای جبران خسارت های ناشی از بحران کرونا وجود ندارد.
دولت همواره با حمایت هایی که از این صندوق ها به عمل آورده سعی در سرپا نگه داشتن این نهادها داشته است در حالی که اگر در واقعیت بخواهیم وضعیت این صندوق ها را اعلام کنیم وضعیت قرمز مهمان این روزهای این صندوق ها است. دولت بیش از حد در تمام مسائل اقتصادی دخالت می‌کند، همین مسئله باعث شده که دولت بیش از حد بزرگ شده و خرج و دخلش با هم نخواند، در چنین وضعیتی موضوع کسری بودجه مطرح می‌شود و دولت برای جبران آن از بانک‌ها و صندوق‌های بازنشستگی به عنوان قلک استفاده می‌کند و همین عامل باعث می‌شود که صندوق‌ها نیز با وضعیت بسیار بدی روبرو شوند.
