به گزارش کسب و کار نیوز، گشتی در توئیتر نشان می دهد خیلی از شرکت های فناوری یا استارتآپی برای ایفای مسئولیت اجتماعی خود برای جلوگیری از شیوع کرونا نیروهای خود را تا حد ممکن دورکار کرده اند یا به اصطلاح «ریموت کار می کنند.»
این در حالی است که به طور قطع این نوع کار نسخه واحدی برای همه کسب و کارها نیست و بسیاری از کسب و کارها باید در محل کار خود حاضر شده و به ارائه خدمات بپردازند. در مقابل اما یک سری از شرکت ها مقاومتی در برابر دورکار کردن نیروهای خود دارند که نشان می دهد یا واقعا از سرعت ابتلا و شیوع این بیماری بی اطلاع اند یا به نوعی چشم خود را روی این واقعیت بسته اند؛ واقعیتی تلخ که همه ما در معرض این بیماری هستیم. هرچند بزرگ نمایی اصلا کار پسندیده ای نیست؛ اما دلیل نمی شود که چشم خود را بر واقعیات بست. در شرایطی که ویروس کرونا به ایران هم رسیده و یکی از عوامل پیشگیری از آن، حضور کمتر در مکانهای عمومی عنوان شده است، شرکتهایی که پیشتر فرهنگ دورکاری را برای کارکنان خود جا انداختهاند، با برخورداری از ابزارهای فناوری، راحتتر میتوانند از این امکان برای ادامه فعالیت خود استفاده کنند، درحالیکه کسبوکارهای سنتی مسیر دشوارتری در پیش دارند.
اما یکی از مواردی که این روزها برای کاهش هرچه بیشتر مراجعه به مکانهای عمومی مورد توجه قرار گرفته، استفاده از دورکاری در محیطهای اداری است. دورکاری یا انجام وظایف کاری در منزل، یکی از راههایی است که میتواند از حضور افراد مبتلا و احتمال انتقال این ویروس توسط آنها بکاهد و همچنین کسانی که در معرض انتقال هستند را در برابر این ویروس حفظ کند.
«کسب و کار» در گفتگو با فعالان استارتاپی به بررسی این نوع مدل کار می پردازد.
دورکاری، بهره وری را کاهش داده است
عادل طالبی، مدیر نشر برآیند (ناشر تخصصی کسب و کارهای آنلاین)
اولین نکتهای که باید به آن توجه داشته باشیم، این است که دورکاری در تمام کسب و کارها امکان پذیر نیست. به طور مثال نانوایان یا سیستم های لجستیک، فروشگاه های موادغذایی، داروخانه ها و مانند آن واقعاً نمیتوانند دورکاری را به عنوان یک راهکار پیشرو داشته باشند. به هر حال این عزیزان هستند که محصولات را به مشتریان تحویل میدهند و باید در محل کار حضور داشته باشند. پزشکان، فروشگاههای اینترنتی کالا، رانندگان و مانند آن به هر حال باید به خدمات دهی بپردازند. بنابراین دورکاری یک نسخه جهان شمول برای همه کسب و کارها نیست که بتوانیم به همه تعمیم دهیم. نسخه دورکاری را فقط برای تعداد محدودی (اگر نگوییم معدودی) از کسب و کارها میتوان پیچید.
خود ما در «نشر برآیند» و مجموعه «تیزلند» و «میم» مجموعاً حدود ۲۰ همکار داریم. شرایط کار ما چون خدمات ما آنلاین است (به جز فروشگاه اینترنتی «کتابم کو» که محصول فیزیکی ارائه میکند) به شکلی است که میتوانیم کارها را به شکل دورکاری انجام بدهیم. از روز یکشنبه اعلام کردیم که همکارانمان می توانند به صورت دورکاری به فعالیت خود ادامه دهند. حتی به تعداد کارمندان لپ تاپ تهیه کردیم تا همراه خود به منزل ببرند و با استفاده از آن کار کنند. نگاه ما این بود و هست که کارمندان را از تردد در درون شهر و خطر ابتلا به ویروس محفوظ نگه داریم؛ البته حدود ۲۰ تا ۳۰ درصد نیروها ترجیح دادند که در دفتر حاضر باشند و کار کنند. دلیلشان هم این بود که در منزل نمیتوانستند کار کنند یا شرایط به شکلی که بتوانند روی کار تمرکز کنند را نداشتند. با آن ۷۰ – ۸۰ درصد همکاران که دورکاری را با رضایت پذیرفتند البته به مشکل خوردیم. تصور ما این بود که با حذف تردد کارمندان بین خانه و محل کار، حذف زمان لازم برای این تردد، اضافه شدن زمان ایاب و ذهاب و هزینههای آن به وقت آزاد آنها باید راندمان و بهرهوری نیروها افزایش می یابد؛ اما در عمل ارزیابی عملکرد کارمندان از روز دوشنبه تاکنون، نشان میدهد متاسفانه خروجی حاصل شده طبق برآورد ما حدود ۵۰ درصد کاهش داشته است و خروجی آنها کمتر از ۵۰ درصد در مقایسه با روزهای عادی در محل کار است. البته ناگفته نماند که میدانیم شرایط روحی و روانی کارمندان در چنین شرایطی در عملکرد آنها به طور قطع تاثیر داشته است. چه بسا اگر این نیروها در محیط کار هم حضور داشتند با توجه به بار روانی ایجادشده درباره این بیماری، باز شاهد کاهش عملکرد آنها به دلیل شرایط روحی و روانی میبودیم. به هر حال، این عوامل دست به دست هم داده و باعث شده شاهد کاهش عملکرد همکارانمان باشیم. یک نکته دیگر هم این است که ما عادت به دورکاری نداریم. یعنی برایش تمرین نکردهایم. بلد نیستیم. ضمن اینکه به نظر می رسد ابزارهای به هم ریزاننده تمرکز موجود در خانه مثل تلویزیون و سرگرمیهای دیگر، باعث می شود آن زمانی که باید برای کار در منزل وقت گذاشته شود صرف کارهای دیگر شود. عدم تمرکز در منزل احتمالاً چیزی است که ما برای حل آن تمرین نکردهایم. البته، ما با وجود اینکه بهرهوری نیروها کاهش یافته، دورکاری را با همکارانمان ادامه میدهیم تا بحران کاهش یابد چون من به عنوان یک کارفرما حاضر نیستم مسئولیت این را بپذیرم که در مسیر رفت و آمد خدای نکرده همکار من در معرض ابتلا به بیماری قرار بگیرد. زیرا مسئولیت اجتماعی ما خیلی مهم تر از خروجی کار است. ما برای همکارانی هم که تمایل داشتند در محیط کار حضور داشته باشند، الزامی کردیم که حق استفاده از وسایط نقلیه عمومی ندارند. هزینههای استفاده از اتوموبیل کرایه (آنلاین و آژانس) را پرداخت کردیم که با کمترین میزان در معرض آلودگی قرار گرفتن ایاب و ذهاب شان اجرا شود. استفاده از مترو و اتوبوس و تاکسی را ممنوع کردیم. در محیط کار هم یک سری قوانین بهداشتی را در نظر گرفتیم تا از این بیماری جلوگیری کنیم. این نهایت کاری است که در حال حاضر از سوی کارفرما میتواند اجرا شود. امیدوار هستم عزیزانی که دورکاری هم میکنند به این موضوع توجه داشته باشند که با تلاش برای افزایش بهرهوری و بهبود عملکرد، کمک کنند اگر کارفرما میتواند، با توجه به خروجی، طول دوره دورکاری را افزایش دهد تا بتوانیم از این بحران هم با کمک و همراهی هم به سلامت عبور کنیم و آماده بحران بعدی که قطعاً طبق تجربیات سالهایی که داشتهایم، دور نیست، شویم.
کارایی قابل قبول کارمندان در دورکاری
امیر حقیقت، روابط عمومی «کافه بازار»
ما از روز یکشنبه مشخصاً مانور دورکاری را بسیار جدی برگزار کردیم و بعد در پایان روز از تیم لیدرها (مدیران هر تیم) خواستیم که ارزیابی خود را از آنچه گذشته و شکل و کارایی رابطه دورکاری تیم را در اختیار مجموعه منابع انسانی قرار دهند. سپس تمهیداتی اندیشیدیم که کسانی که به هر دلیل می خواهند در مجموعه حاضر شوند، با اعتماد و اطمینان بیشتری نسبت به خود و اطرافیان حاضر شوند. بنابراین یک سری ملاحظات بهداشتی و ایمنی را رعایت کردیم. این ملاحظات عبارتند از: قرار دادن انواع ژل و الکل در طبقات و کنار آسانسورها و دستمال های کاغذی در کنار دستگیره ها و دکمه های آسانسور. همچنین کسانی که می خواستند وارد ساختمان شوند درجه حرارت بدن خود را اندازه می گرفتند. به جز این، به جای لوازم مورد استفاده همیشگی، لوازم یک بار مصرف و دستکش را گذاشتیم تا همکاران در محیط کار حداقل تماس را با سطوح داشته باشند. در طول این مدت خیلی ها از طریق دورکاری مشغول کارند و با تیم لیدرشان مستقیم در ارتباط اند و با یک سری از ابزارها و ویدئو کار می کنند. همچنین ابزارهایی هستند که نیروها در جلسات چند نفری در تماس با یکدیگر هستند و در کنار جلسه، صفحه ای مشابه صفحه وایت برد دارند که هرگاه کسی روی آن چیزی می نویسد، همه آن را می بینند. چنین راهکاری کمک می کند که حداکثر شباهت با یک جلسه حضوری ایجاد شود. البته ابزارهای دیگری نیز هست که تیم لیدرها و نیروها از طریق آن متوجه می شوند که هر روز چه کاری انجام می شود و در آنجا روند کارها و میزان پیشرفت آنها را به اطلاع یکدیگر می رسانند. این مجموعه کارهایی است که تاکنون انجام شده و به نظر می رسد که اثر خوبی داشته است. از کارایی کارمندان چیزی کم نشده و در عین حال امنیت روانی و فیزیکی آنها تا حد ممکن کم نشده است.
آمادگی فرهنگی برای دورکاری نداریم
عطا خلیقی، کارشناس حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات
هنوز امکان دورکاری در بسیاری از شرکتها فراهم نشده است زیرا ما آمادگی فرهنگی برای این کار را نداریم و این یک موضوع جدید در کشور ماست. البته برخی از شرکتها قبلا آزمایش کردند و به نتیجه رسیدند و بنا به نوع مدیریتشان برای تحویل کارها، اقدام به دورکاری کردند. شرکتهایی که از ابزارهای فناوری اطلاعات استفاده میکنند، میتوانند به دورکاری اقدام کنند. به همین دلیل این کار برای استارتآپها که از این ابزار استفاده میکنند و قبلا تجربهاش را داشتند، راحتتر است، هرچند این شرکتها هم بخشهای مختلفی دارند، برای مثال بخشهای محتوایی یا فنی میتوانند اقدام به دورکاری کنند، اما این کار شاید برای بعضی از بخشها از جمله کسانی که نیاز به ارتباط B۲B (مدل ارتباط با مشتری) دارند، دشوار باشد، زیرا در این کسبوکارها ارتباط چهرهبهچهره لازم است. شرکتهایی که پیش از این امکان دورکاری را برای کارکنانشان فراهم کرده و تجربهاش را داشته باشند، میتوانند از این امکان استفاده کنند. درنهایت و از آنجاکه خیلی از شرکتها هم شروع به دورکاری کردند، اگر این تجربیات بهصورت دارایی در شرکتها مورد استفاده قرار گیرد، میتواند در آینده سودمند باشد.