سایت خبری تحلیلی کسب و کار استارت آپ | کارآفرینی | دانش بنیان | اقتصاد
به گزارش کسب و کار نیوز، اگرچه وزارت صنعت، معدن و تجارت ظرف ماههای گذشته تلاش کرده تا با هماهنگی میان تولیدکنندگان و واردکنندگان تایر، بازار این کالای حساس و ضروری مورد نیاز مردم را تا حدودی از آشفتگی نجات دهد؛ اما همچنان برخی تلاطم‌های مرتبط با عرضه در بازار سبب شده تا برخی از انواع تایرهای سواری، با دو برابر قیمت مصوب به دست مصرف‌کننده نهایی برسد؛ ضمن اینکه برخی رانندگان ناوگان حمل بار کشور نیز، به دنبال عدم دسترسی راحت به تایرهای «کامیونتی» و «نیسانی»، در بازار با مشکل جدی مواجه شده‌اند.
رسول جمشیدی، مجری طرح توزیع سیستمی تایر سنگین پیش‌تر در خصوص کمبود برخی از سایزهای تایر در بازار اعلام کرده بود که سالانه به طور متوسط، نزدیک به ۹۵۰ هزار حلقه تایر وانتی (رینگ ۱۶ تا ۲۰) در داخل کشور تولید می‌شود؛ در حالیکه در ۱۰ ماهه ابتدایی سال جاری، تنها ۷ هزار حلقه تایر تولید داخل در سامانه جامع تجارت ثبت شده و به همین دلیل، امکان صدور حواله کافی برای تأمین نیاز بازار، توسط سامانه‌های توزیع تایر مقدور نبوده است که در این میان اصلاحاتی البته صورت گرفته است.
تولیدکنندگان باید اطلاعات تولید خود را مستمرا گزارش کنند
اظهارات مجری طرح توزیع سیستمی تایر سنگین نشانگر آن است که یکی از علل اختلال در بازار تایر، ریشه در خودداری تولیدکنندگان از ارائه اطلاعات دقیق به وزارت صمت دارد؛ این در حالی است که کارخانجات تایر بر اساس مصوبه کارگروه تنظیم بازار، بایستی گزارش مستمر و اطلاعات تولیدات خود را در سامانه جامع تجارت ثبت کنند. در این میان، جمشیدی معتقد است راه‌اندازی سامانه‌ای برای توزیع سیستمی در بخش تایر سنگین، موجب شفاف‌سازی زنجیره و کاهش قیمت شده؛ اما در بخش کامیونتی و نیسانی و همچنین تایر سواری، به دلیل مقاومت برخی تولیدکنندگان، شاهد فروش تایر با قیمتی بیش از نرخ مصوب هستیم.
از سوی دیگر، مصطفی تنها، سخنگوی انجمن صنفی صنعت تایر، معتقد است تمام کارخانه‌های تولیدی باید به صورت ماهانه گزارش تولیدات خود را در سامانه جامع تجارت ثبت کنند که این کار هم صورت می‌گیرد؛ چراکه در غیر این صورت، برای تأمین ارز و واردات مواد اولیه، با مشکل مواجه خواهند شد.
در همین رابطه، محمدرضا کلامی، مدیرکل دفتر تأمین، توزیع و تنظیم بازار وزارت صنعت، معدن و تجارت با اشاره به ضرورت حفظ تعادل در عرضه و تقاضا در تمام کالاها از جمله تایر گفت: یکی از مشکلات اصلی بازار تایر سواری، به چگونگی تخصیص ارز به واردات این کالا در گذشته برمی‌گردد؛ به این معنا که قبلاً واردکننده، تایر را با ارز ۳۷۰۰ تومانی وارد بازار می‌کرد؛ اما در شرایط فعلی باید این کار را با ارز نیمایی انجام دهد؛ در نتیجه، منابع ریالی مورد نیاز برای واردات تایر ۱۵۰ الی ۱۶۰ درصد نسبت به سال‌های گذشته افزایش یافته است.
چرا بازار تایر دچار عدم تعادل شد؟
کلامی با بیان اینکه نیاز سالانه کشور به تایر سواری، حدود ۲۴ الی ۲۶ میلیون حلقه برآورد می‌شود، افزود: تا پیش از سال ۹۷، کمبودی در بازار تایر وجود نداشت، به طوریزکه سالانه ۱۷ میلیون حلقه تایر توسط شرکت‌های داخلی و ۸ میلیون حلقه تایر نیز از طریق واردات تأمین می‌شد. وی ادامه داد: با توجه به تخصیص ارز نیمایی به تولیدکنندگان تایر برای واردات مواد اولیه، بهای تمام شده تأمین کالا برای آن‌ها نسبت واردکنندگان تایر پایین‌تر آمد و به دلیل عدم رقابت‌پذیری میان واردات و تولید، واردات تایر در سال ۹۷ دچار کاهش ۵۰ درصدی شد و به کمتر از ۴ میلیون حلقه رسید که این رقم در سال ۹۸ به کمتر از ۱میلیون حلقه رسیده است.
لزوم افزایش تولید و تأمین نیاز بازار تایر توسط تولیدکنندگان
کلامی با تاکید بر اهمیت حمایت از تولید داخلی گفت: تخصیص ارز نیمایی به واردات مواد اولیه به منظور رونق بخشیدن و حمایت از صنعت تایر در کشور بسیار پسندیده است؛ اما با وجود این حمایت‌ها انتظار می‌رود تولیدکنندگان سهم خود را از بازار افزایش داده و نیاز بازار تایر کشور را تأمین کنند. مدیرکل تأمین، توزیع و تنظیم بازار وزارت صمت ادامه داد: در حال حاضر تولیدکنندگان قول تولید ۱۹ الی ۲۰ میلیون حلقه تایر در سال را داده‌اند و با وجود واردات ۱میلیونی این کالا، کماکان باید برای برقراری تعادل در عرضه و تقاضا تلاش نمود که این دستور از سوی معاونت تخصصی ذیربط در وزارت صمت به واحدهای تولیدی لاستیک سبک ابلاغ شده است.
عدم تخصیص ظرفیت لازم به تولید تایرهای نیسان‌وانتی
وی گفت: تولیدکنندگان برای تأمین نیاز بازار ظرفیت تولید خود را افزایش دادند؛ اما به دلیل تقاضای بیشتر و همچنین کشش قیمتی در بعضی از سایزها، تولید خود را بر این بخش متمرکز می‌کنند، به همین جهت تولید بعضی از سایزهای تایر ممکن است متفاوت باشد.
کلامی سیاست‌های اعمالی تنظیم بازار را در جهت حمایت از تولید و عدم آسیب به مصرف کننده دانست و افزود: تولیدکنندگان با این ادعا که تولید تایرهای باری و نیسان‌وانتی به صرفه نیست، در گذشته انگیزه لازم برای افزایش تولید این محصولات نداشتند؛ اما با هماهنگی‌های انجام شده با سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان، قیمت تایر نیسان با هدف عرضه حداکثری و کاهش قیمت‌حاشیه بازار و همچنین جلوگیری از دلال‌بازی، به نفع تولیدکنندگان تغییر یافت.
بازنگری در تخصیص ارز و تعیین تعرفه در صورت عدم افزایش تولید تایر
وی با تاکید بر اینکه، اصلاح قیمت تایرهای سایز نیسانی و وانتی مشروط به افزایش تولید تایر است، افزود: شرط اصلاح قیمت، افزایش تولید تایرهای وانتی توأمان با عدم کاهش تولید در دیگر سایزهای تایر بوده است. همچنین اگر ظرف ۳ ماه پیش رو، قیمت حاشیه بازار و قیمت مصوب به یکدیگر نزدیک نشوند، نه تنها این اصلاح قیمتی حذف می‌شود بلکه به منظور تأمین منافع مصرف‌کنندگان، در سیاست‌های تخصیص ارز به مواد اولیه و تعیین تعرفه بازنگری خواهیم کرد.
اجازه حضور دلالان و محتکران در بازار را نمی‌دهیم
کلامی در همین رابطه افزود: به دلیل ضمانت تحقق این شروط، تولیدکنندگان ملزم به ثبت اطلاعات تولید و اسناد فروش خود در سامانه جامع تجارت شدند که از این طریق وزارت صمت می‌تواند از قیمت و نحوه توزیع تایر آگاهی یابد و از حضور دلالان و محتکران در این بازار جلوگیری کند. مدیرکل تأمین، توزیع و تنظیم بازار وزارت صمت با تاکید بر ضرورت برخورد با متخلفین در بازار تایر گفت: طبیعتاً تمام فعالان اقتصادی به دنبال به حداکثر رساندن سود خود در تولید، توزیع و تجارت هستند، اما حمایت از فعالان زنجیره ارزش در بخش تولید داخلی در شرایط تحریمی نباید منجر به فشار بیشتر بر مردم شود. به همین منظور دستگاه‌های نظارتی بایستی با متخلفان و کسانی که درصدد ایجاد التهاب در بازار شب عید هستند، برخورد کنند.
