محرومیت هشت ساله تهرانی ها از اتوبوس نو

شایلی قرائی

به گزارش کسب و کار نیوز، روزانه نزدیک به ۱۸ میلیون سفر در شهر تهران داریم؛ این غیر از سفرهایی است که از شهرهای اطراف وارد می‌شود. به‌طور متوسط مترو نزدیک به ۸ تا ۱۰ درصد سفرها را جابه‌جا، اتوبوسرانی حدود ۱۵ تا ۱۷ درصد و تاکسیرانی و شرکت‌های اسنپ و تپسی و دیگر شرکت‌ها در حدود ۲۰ تا ۲۲ درصد مسافران را جابه‌جا می‌کنند. یعنی کمتر از ۵۰ درصد مردم از حمل‌ونقل عمومی و بقیه از خودروهای شخصی استفاده می‌کنند. خودروها معمولاً در بحث آلاینده‌های گازی درصد بالایی دارند، ولی در بحث ذرات معلق سهم شان حدود ۱۳.۹ درصد است. سهم کامیون‌ها و وسایل نقلیه سنگین هم حدود ۱۶ درصد است. با این تفاسیر وجود حمل  نقل عمومی راحت و قابل دسترس یکی از حیاتی ترین نیازهای پایتخت به شمار می رود.

در حدود ۵۸۶۹ اتوبوس در شرکت واحد داریم که در حال خدمت‌رسانی هستند و معمولاً ۲۰ درصد آنها به دلایل مختلفی از جمله تعمیرات غیرفعال می‌شوند. از این تعداد ۲۵۰۶ اتوبوس گازسوز و برقی هستند. بیش از نیمی از اتوبوس‌های ما با توجه به طرح اتوبوس‌های ۱۰ ساله فرسوده حساب می‌شوند. فرسودگی فقط بحث آلودگی هوا نیست و بحث ایمنی، راحتی مسافر و کاهش مطلوبیت نیز مطرح است. بنابراین در تهران بنابر بررسی‌های ما، ۸ تا ۹ هزار اتوبوس برای فعالیت مطلوب در سامانه اتوبوسرانی نیاز است. این در حالی است که تهران حداقل ۶۰۰۰ اتوبوس می‌خواهد.

در همین رابطه آرش حسینی میلانی، عضو شورای اسلامی شهر تهران گفت: عدد ۵۲۶۷ را به خاطر بسپارید زیرا در سال ۱۴۰۲ به این تعداد اتوبوس فرسوده خواهیم داشت. وی ادامه داد: اگر امروز برای نوسازی حمل و نقل عمومی کاری نکنیم سایر طرح ها تاثیری بر کاهش آلودگی نخواهد داشت و ترافیک هم بیشتر خواهد شد. میلانی افزود: در آذر ماه امسال تهران از نظر شاخص آلودگی هوا وضعیت نامناسبی را پشت سر گذاشت. عضو شورای اسلامی شهر تهران گفت: آلودگی برای همه شهروندان زیان بار است و این در حالی است که هنوز ۴۰ درصد مردم از خودروی شخصی استفاده میکنند.

وی خاطرنشان کرد: این نشان میدهد حتی طرح ترافیک و گرانی بنزین هم نتوانسته مردم را از استفاده از خودروی شخصی منصرف کند. میلانی ادامه داد: یکی از دلایل مهم این امر این است که اتوبوسها و واگنهای مترو و به طور کلی حمل و نقل عمومی شرایط خوبی ندارد. عضو شورای اسلامی شهر تهران افزود: مردم تصوری که از ناوگان حمل و نقل عمومی دارند واگن‌های کثیف و اتوبوسهای کثیف تر است که سوار شدن به آن حتی راحت هم نیست. وی گفت: فرسودگی ناوگان حمل و نقل عمومی مسئله بسیار مهم است و این نکته زمانی بیشتر خود را نشان می دهد که یادمان باشد که هشت سال است دولت یک ریال هم پول برای نوسازی ناوگان حمل و نقل عمومی نداده است. میلانی تصریح کرد: قوانین متعددی در حوزه حمل و نقل عمومی وجود دارد اما اجرای این قوانین مورد غفلت قرار گرفته است و به بوته فراموشی سپرده شده است.

حناچی، شهردار تهران نیز با اشاره به ورود اتوبوس‌های برقی به تهران گفت: موضوع واردات اتوبوس‌های برقی را پیگیری می‌کنیم و مذاکراتی را هم در این زمینه شروع کرده‌ایم. او افزود: دیگر زمان آن رسیده است که تهران به اتوبوس‌های برقی مجهز شود. این امر باید در این دوره از مدیریت شهری صورت بگیرد.

طلسم هشت ساله نوسازی ناوگان حمل و نقل عمومی

الیاس افشاری، کارشناس محیط زیست

آلودگی هوای کلانشهر‌های ایران بخصوص تهران مربوط به تردد اتوبوس هایی با میانگین سنی بالا است که سوخت مصرفی و فرسودگی آنها موجب ایجاد ذرات معلق در هوا می شود. اینکه در تهران هوای پاک دست نیافتی شده است چالش بسیار نگران کننده ای است که علاوه بر نتایجی که در آن واحد بر سلامت مردم می گذارد در سالهای آینده نیز اثرات منفی خود را بیش از پیش نشان خواهد داد. ناوگان حمل و نقل عمومی در تمام کشورها به گونه ای طراحی و ساخته شده که انتخاب اول شهروندان برای رفت و آمد به شمارمی رود اما متاسفانه در ایران و در پایتخت انتخاب آخر شده است.

شهرداری تهران در سالهای اخیر برای نوسازی ناوگان حمل و نقل و تغییر اتوبوس های فرسوده به اتوبوس های برقی اقداماتی انجام داد. در سال ۱۳۷۳ اولین اتوبوس‌های برقی در دو خیابان تهران راه اندازی شدند. با وجود مشکلات زیاد برای ارتفاع، برق گرفتگی و انواع و اقسام مشکلات در آن زمان به نظر می‌رسید، اقدام مفیدی در جهت رفع آلودگی هوا انجام شده ولی بعد از مدتی پس از راه اندازی خطوط بی آرتی و تصمیم به ساخت پیاده راه خیابان هفده شهریور، باعث جمع آوری این خطوط شد. امروز نیز نیاز تهران به اتوبوس های نو و برقی بیش از گذشته احساس می شود. جمعیت نزدیک به ۲۰ میلیون نفر نیاز به حمل و نقل عمومی در دسترس و بدون دردسر دارند. سر و کله زدن برای پیدا کردن جای نشستن در شان یک ایرانی نیست.اینکه دولت چندین سال است برای رفاه حال مردم در حمل و نقل ریالی پرداخت نکرده است جای تاسف بسیار زیادی دارد.

مالیات ستانی وجود دارد و باید برای بهبود وضعیت تردد مردم صرف شود نه اینکه هزاران بار در صف های اتوبوس و مترو شاهد زد و خورد مردم باشیم. امروز شهرداری به عنوان بهره بردار باید برای تحقق این هدف وارد عمل شود. دولت نیز باید بودجه حمل و نقل عمومی را اختصاص دهد. به هر حال باید در انتظار لابی های شهرداری برای تامین اتوبوس های نو و یا اتوبوس های برقی باشیم تا طلسم هشت ساله نوسازی ناوگان حمل و نقل عمومی شکسته شود.