سایت خبری تحلیلی کسب و کار استارت آپ | کارآفرینی | دانش بنیان | اقتصاد
شایلی قرائی
به گزارش کسب و کار نیوز، اتباع بیگانه نزدیک به سه میلیون فرصت شغلی را در کشور تصاحب کرده اند در حالی که نرخ بیکاری در ایران روز به روز در حال افزایش است. کارشناسان می‌گویند حضور اتباع خارجی در برخی مشاغل موجب از بین رفتن فرصت‌های شغلی برای جوانان و کارجویان کشور شده و ورود بی رویه اتباع خارجی به کشور ضمن به هم ریختن بازار کار، آثار و پیامدهای اقتصادی و اجتماعی بسیاری برای جامعه به دنبال دارد.
کارگران ساختمانی بخشی از جمعیت کشور هستند که تقریبا نیمی از سال بیکارند و این در حالی است که کارگران ساختمانی غیرایرانی فاقد کارت مهارت، بازار ساخت و ساز را اشباع کرده اند. آمار کارگران ساختمانی کشور حدود یک میلیون و ۴۰۰ هزار نفر برآورد می‌شود که بنا به گفته مسئولان ذیربط حدود ۹۰۰ هزار نفر از این کارگران تحت پوشش بیمه تأمین اجتماعی قرار دارند. در عین حال بازار ساخت و ساز به شدت از وجود نیروی غیرایرانی که غالباً افاغنه و بدون مهارت هستند، اشباع شده است.
اما دلایل استفاده کارفرمایان از اتباع بیگانه غیرقانونی در مشاغل به‌ویژه مشاغل ساختمانی عدم پرداخت حق بیمه، دستمزد پایین و همچنین به‌دلیل اینکه اتباع بیگانه غیرقانونی اجازه افتتاح حساب در بانک را ندارند بنابراین دستمزد آنها نزد کارفرما باقی می‌ماند، است. تمام این موارد سبب می‌شود کارفرمایان تمایل به استفاده از آنها در مشاغل را داشته باشند. اکبر شوکت رئیس انجمن صنفی کارگران ساختمانی کشور با اشاره به وضعیت اشتغال کارگران ایرانی و غیرایرانی در بازار ساخت و ساز کشور اظهار داشت: بازار کاری که در همین وضعیت رکود حاکم بر مسکن وجود دارد، چنانچه اتباع بیگانه ساماندهی شوند، پاسخگوی نیاز نیروی کار ایرانی هست. حتی بخشی از اتباع را نیز پوشش خواهد داد.
مجازات استفاده از کارگران بیگانه
یکی از دلایل حضور گسترده کارگران غیرقانونی، حمایت کارفرمایان از این کارگران است. گویا مجازا‌ت‌های فعلی نمی‌تواند صاحبان مشاغل را از استفاده از کارگر خارجی منصرف کند. بر اساس ماده ۱۲۰ قانون کار ایران اتباع بیگانه نمی‌توانند در ایران مشغول به کار شوند، مگر آنکه دارای روادید ورود با حق کار مشخص بوده و مطابق قوانین و آئین‌نامه‌های مربوطه پروانه کار دریافت کرده باشند. کارفرمایانی که اتباع بیگانه فاقد پروانه کار یا پروانه کار منقضی شده را به خدمت بگیرند یا در کاری غیر از آنچه در پروانه کارشان ذکر شده به کار بگمارند، برابر قانون از ۹۱ روز تا ۱۸۰ روز حبس و پرداخت چند برابر دستمزد یک کارگر جریمه می‌شوند.هرچند که مبلغ جریمه به‌کارگیری اتباع غیرمجاز در سال ۱۳۹۸ افزایش یافته است اما کارشناسان بازار کار بر این باورند که جریمه کارفرمایان متخلف در استفاده از اتباع غیرمجاز خارجی کارساز نبوده و وزارت کار باید پروانه این دسته کارفرمایان را باطل یا جریمه‌های سنگین‌تری وضع کند.
کارفرمایان به دنبال شکست دستمزدها
ابوالفضل فتح الهی، رئیس کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگران
در شرایط حال حاضر کشور افراد بسیار زیادی وجود دارند که متقاضی کار هستند. همه به این موضوع آگاه هستیم که نرخ بیکاری هر روز افزایش پیدا می کند و افراد بیکار از پیدا کردن فرصت های شغلی ناامید شده اند. با این تفاسیر اما کارفرمایان به دلایل مختلف از استخدام نیروی کار کارگری ایرانی امتناع می کنند و با بکاگیری کارگران اتباع بیگانه سعی در شکست دستمزدها و کاهش هزینه های خود دارند. باعث تاسف است که یک کارفرمای ایرانی نیروهای کار خود را از اتباع بیگانه می‌گیرد تنها به این دلیل که کارگر ایرانی را بیمه نکند.
اینکه سه میلیون فرصت شغلی در اختیار اتباع خارجی قرار دارد و کارگر ایرانی برای پیدا کردن شغل سرگردان است صورت مناسبی برای کشور ندارد. کارگران ساختمانی بیشترین میزان بیکاری را به خود اختصاص داده اند. در حالیکهدر برخی ماههای سال بیکار هستند و پروژه ای برای کار بر روی آن ندارند و در فصل هایی از سال نیز نمی توانند کار کنند باید به فکر گذران زندگی باشند. حال اینکه همین فرصت های شغلی هم با ورود اتباع بیگانه و استفبال کارفرماها از ارزان سازی نیروی کار از بین برود، قابل قبول نیست.
