سایت خبری تحلیلی کسب و کار استارت آپ | کارآفرینی | دانش بنیان | اقتصاد
شایلی قرائی
به گزارش کسب و کار نیوز، همچنین در اینکه ایرانی ها انسان دوست هستند هم شکی نیست. با هر اتفاق ناگوار و یا بلایای طبیعی که در کشور رخ داده همگی ثابت کرده اند که پای ثابت کمک و حمایت از هموطنان خود هستند و با کمک های مادی و معنوی هموطنان آسیب دیده را تنها نمی گذارند. اما متاسفانه در این بین مدل حمایتی مشخصی وجود ندارد تا همگی با مراجعه به آن بتوانند کمک های خود را به دست آسیب دیدگان برسانند. هلال احمر به عنوان متولی اصلی کمک به افراد آسیب دیده از اتفاقات و بلایای طبیعی هنوز نتوانسته جایگاه مناسبی در میان مردم پیدا کند. هلال احمر بهترین راه حل است اما فعلا متولی ندارد. اتفاقاتی که در هلال احمر و در راس مدیریتی آن اتفاق افتاد اطمینان مردم را به این نهاد مردمی کاهش داده است. اما از سوی دیگر مردم روش دیگری را برای کمک رسانی به آسیب دیدگان انتخاب کرده اند و آن هم استفاده از شبکه های اجتماعی است.
در بحران سیل اخیر در سیستان و بلوچستان که طی هفته اخیر رخ داده مجدد شاهد اطلاع رسانی مردم در شبکه های اجتماعی بخصوص اینستاگرام و تلگرام هستیم. متاسفانه توجه کمتری به این اتفاق به دلیل بروز اتفاق ناگوارتری که مربوط به سقوط هواپیمای اوکراینی بود، شد. بنابراین اطلاع رسانی در اینستاگرام شدت بیشتری پیدا کرده است. منتهای مراتب در این بین شاهد فعالیت هایی هستیم که نمی توان به آنها اعتماد کرد. اعلام شماره حساب های متعدد برای جمع آوری کمک های نقدی مردم از سوی افراد گمنام و معروف یکی از این اتفاقات است.
در اینکه حس انسان دوستانه در این حرکت حرف اول و تنها هدف مردم است شکی نیست اما آیا نحوه انجام این کار صحیح است. در تجربه تلخ قبلی که مربوط به زلزله شدید کرمانشاه می شود عده ای بسیار زیادی اقدام به اعلام شماره حساب برای دریافت کمک های نقدی مردم کردند که بعدها حاشیه های زیادی در رابطه با رسیدن یا نرسیدن این کمک ها به دست زلزله زدگان شد. امروز نیز با گشتی در شبکه های اجتماعی مشاهده می کنیم که همان روند تکرار شده و با وجود اعلام شماره حساب توسط هلال احمر افراد زیادی شماره حساب شخصی خود را اعلام کرده اند. با این اقدام ممکن است سواستفاده های بسیاری به نام کمک به نیازمندان شود همانا که در تجربه قبلی از بلوکه شدن حساب بسیاری افراد خبر داند. اینکه مردم به دولت و نهادهای دولتی دیگر اعتمادی ندارند موضوع بسیار نگران کننده است که اولین نتیجه آن سواستفاده از این موارد اتفاقات تلخ و بلایای طبیعی است که در کشور می افتد. بلبشوی عجیب و غریبی که بعد هم به اشکال دیگر ادامه یافت و موجب شد برخی از بازیگران و ورزشکاران و مشاهیری که قصد داشتند، پا جای پای تختی بگذارند، به مسائل و حاشیه‌هایی گرفتار آیند و افزون بر ایشان، پرونده‌های زیادی در این خصوص برای افرادی گشوده شود که چهره‌های مجازی هستند. پرسش های بی پاسخ و ابهامات فراوانی که نتیجه اش چیزی شبیه سخنان رئیس سازمان مدیریت بحران کشور می‌شود که خطاب به شهروندانی که قصد کمک به سیل زدگان را دارند، می‌خواهد تا به هر شماره حسابی اعتماد نکنند و تعبیر برخی از این سخنان، بی اعتمادی به بعضی نهادهای دولتی و شماره حساب‌هایی که اعلام می‌کنند است.
نبود سازوکار درست نهادهای دولتی برای رویارویی با مواقع بحران
محمد امین قانعی راد، جامعه‌شناس
اینکه بلایای طبیعی در ایران زیاد اتفاق می افتد موضوعی ناراحت کننده و قابل تامل است. همچنین نبود امکانات کافی برای مقابله با این بلایا هم بعد دیگر ماجراست. در تمام کشورهای دنیا هنگامی که سیل و یا زلزله و آتش سوزی رخ می دهد امکانات کافی برای امداد رسانی وجود دارد بناراین مردم عادی خیلی درگیر این اتفاقات نمی شوند. در ایران اما این امکانات آنقدری که باید وجود ندارد و با وجود اینکه هر ساله شاهد این مدل اتفاقات ناگوار هستیم باز هم خیلی جدی به ایجاد امکانات پرداخته نشده است. اینکه مردم برای فرار از سیل از درخت بالا بروند و بالای درخت را برای در امان ماندن از سیل انتخاب کنند فاجعه ای بیش نیست. به هر ترتیب اما مردم در این مواقع به کمک هم می آیند و امدارسانی انجام می شود. بلایای طبیعی ناخواسته پیش می‌آیند، اما در عین حال مردم و مسوولان باید از هر رخدادی به عنوان فرصت استفاده کنند و این موضوع را عرصه‌ای برای تقویت اجتماعی و نه تخریب آن بدانند. ما در حال پیشروی به سمتی هستیم که به جای اعتماد به نهادها و سازمان‌ها، به افراد اعتماد می‌کنیم و این امر می‌تواند دلایلی داشته باشد.
اینکه هر شخصی برای کمک به آسیب دیدگان شماره حساب اعلام می کند نشان دهنده نبود سازوکار درست نهادهای دولتی برای رویارویی با مواقع بحران دارد. اینکه شخصیت‌های مشهور برای کمک شماره حساب اعلام می‌کنند، بیانگر ناپختگی آنهاست. به این دلیل که با این کار آموزش بدی به مردم می‌دهند. در کشوری که همه چیز فردگرایانه و شخص گرایانه است، ما باید به مردم یاد بدهیم که مدنی‌تر فکر کنند و مدنی‌تر عمل کنند، کانون و پل‌های اعتماد به یکدیگر را تقویت کنند. اما با پیشرو شدن برای کمک‌رسانی به گستردگی این بی‌اعتمادی دامن می‌زنیم.
