مهم‌ترین چالش‌های پیش روی مدیریت پسماند در ابهر چیست؟

به گزارش کسب و کار نیوز به نقل از ایسنا, طی سال‌های اخیر و با گسترش روزافزون زندگی شهری شاهد افزایش پسماندها در حوزه‌های مختلف هستیم، پسماندهایی که اگر مدیریت صحیح بر آن‌ها وجود نداشته باشد، می‌تواند محیط زیست و به تبع آن سلامت انسان‌ها را به چالش بکشد. در یک تعریف کلی می‌توان گفت پسماند به مجموعه مواد ناشی از فعالیت‌های انسان و حیوان که معمولا جامد بوده و به صورت ناخواسته و یا غیرقابل استفاده دور ریخته می‌شود، اطلاق می‌شود.

پسماندها به چند گروه پسماندهای عادی، پسماندهای پزشکی، پسماندهای کشاورزی و پسماندهای صنعتی تقسیم می‌شود. امروزه مدیریت پسماند یکی از ضروری‌ترین محورهای توسعه پایدار بوده و این موضوع مسئله‌ای است که به دنبال پیشرفت زندگی اجتماعی انسان‌ها و افزایش تعاملات با محیط زیست شکل گرفت و روز به روز نیز بر اهمیت آن افزوده می‌شود.

در ایران اولین برنامه‌ریزی‌ها برای برخورد صنعتی با زباله از سال ۱۳۴۶ شروع شد. بعد از انقلاب اسلامی نیز در وزارت صنایع، ستادی تحت عنوان «ستاد کود گیاهی» تشکیل شد. این ستاد در سال ۱۳۶۱ با تدوین برنامه‌ای، احداث ۵ کارخانه کمپوست را در ۵ شهر بزرگ شامل اصفهان، مشهد، تبریز، شیراز و رشت در دستور کار خود قرار داد.

در سال ۱۳۷۰ نیز با تصویب وزارت کشور، در شهرداری تهران و به تبع آن در سایر شهرها سازمانی تحت عنوان “سازمان بازیافت و تبدیل مواد” تشکیل شد. از اقدامات قابل توجهی که در زمینه قانون‌مند کردن مدیریت پسماندها در کشور انجام شد، تصویب قانون “مدیریت پسماند” توسط مجلس شورای اسلامی در سال ۸۳ است که نباید از اهمیت نقش‌آفرینش در تاریخچه مدیریت پسماند، چشم‌پوشی کرد.

قسمت اعظمی از مدیریت پسماند مربوط به مدیریت زباله‌های جامد شهری است که همان زباله‌های تولید شده توسط خانه‌ها، صنایع و فعالیت‌های تجاری است. مهم‌ترین مسائل شهرهای مدرن کنونی و به‌ویژه شهرهای بزرگ، مدیریت پسماندهای شهری همچون جمع‌آوری، دفع و بازیافت آن‌ها است. پسماندها چهره‌ای نازیبا و نامناسب به شهرها می‌دهند و می‌توانند به بروز بیماری‌های گوناگون منجر شود. به علاوه، پسماندها با آلوده‌ کردن آب، خاک و هوا و نیز اثرات گلخانه‌ای خود، خسارت‌های زیادی را به سکونت‌گاه‌های شهری وارد می‌آورند.

بر اساس آمارهای موجود، در ایران روزانه بیش از ۲۵ هزار تن زباله در شهرها تولید می‌شود که هر روز با هزینه‌ای حدود ۲۲ میلیون تومان به‌وسیله ۵۳۰ شهرداری کشور جمع‌آوری می‌شود. با توجه به این‌که ابهر دومین شهر بزرگ استان زنجان محسوب می‌شود، به تبع میزان تولید زباله در این شهرستان با توجه به حجم بالای جمعیت و صنایع مستقر بالا است تا جایی که طبق آمارهای ارائه شده، ابهری‌ها روزانه حدود ۸۵ تن زباله تولید می‌کنند که این امر اهمیت مدیریت پسماند را در این شهر دو چندان می‌کند.

در رابطه با مهم‌ترین چالش‌های پیش روی این حوزه در شهرستان ابهر، رئیس اداره حفاظت محیط زیست ابهر با اشاره به وضعیت نامناسب جایگاه‌های دفع پسماند شهرهای ابهر، هیدج و صائین‌قلعه، به خبرنگار ایسنا، می‌گوید: این امر در کارگروه مدیریت پسماند مورد بحث قرار گرفت و مقرر شد پاک‌سازی اطراف جایگاه و دفن روزانه زباله‌های جمع‌آوری شده به‌صورت جدی مورد توجه قرار گیرد.

محمدهادی کاظمی ادامه می‌دهد: جایگاه مشترک پسماند شهرهای هیدج و صائین قلعه و روستاهای الگزیر و نورین اراضی صائین‌قلعه مصوب و اقداماتی از قبیل احداث ساختمان نگهبانی و فنس‌کشی آن محقق شده که تکمیل آن نیازمند تخصیص اعتبار و انجام اقدامات اجرایی توسط شهرداری صائین‌قلعه است.

وی یکی دیگر از چالش‌های مهم پیش روی مدیر پسماند در ابهر را ضرورت ایجاد جایگاه‌های مناسب پسماند برای روستاییان عنوان کرده و می‌افزاید: مدیریت نشدن پسماندهای روستایی علاوه بر ایجاد منظره زشت در روستاها که می‌بایستی بکر بودن‌شان را حفظ کرد، بهترین راه برای کنترل حیوانات وحشی برای اضرار کمتر به اهالی و احشام روستائیان است.

کاظمی با بیان این‌که در صورت پخش نشدن زباله‌ها در اطراف روستا و رها نکردن لاشه حیوانات تلف شده در حاشیه روستا مخصوصا در فصل سرما، باعث دور شدن وحوش از روستاها و به حداقل رسیدن آسیب به اهالی می‌شود، تاکید می‌کند: در این خصوص در جلسه کارگروه مدیریت پسماند مصوب شد تا جایگاه‌های مشترک برای روستاهای هم‌جوار ایجاد شود و همه روستاهای فاقد مجوز جایگاه دفع پسماند، نسبت به اخذ مجوز از حفاظت محیط زیست اقدام و دستگاه‌های مربوطه همکاری لازم را در این زمینه انجام دهند.

این‌ مسئول، تخلیه غیرمجاز نخاله در اطراف شهرها و روستاهای شهرستان را از دیگر چالش‌های پیش روی مدیریت پسماند در ابهر عنوان کرده و ادامه می‌دهد: برای حل این مشکل نیز باید محلی برای انتقال نخاله‌های ساختمانی اختصاص یابد که نیاز به همکاری ادارات مربوطه برای انتخاب محل مناسب، تغییر کاربری و … دارد.

کاظمی به فعالیت بیش از ۵۰ واحد غیرمجاز جمع‌آوری ضایعات منطقه حسین‌آباد ابهر نیز گریز زده و خاطرنشان می‌کند: این واحدها به دلیل واقع شدن در داخل محدوده شهری و بافت مسکونی شهر، مشکلات عدیده‌ای را برای شهروندان ایجاد کرده است. اقدامات خوبی نیز در این زمینه انجام شده و شهرداری که متولی اصلی انتقال همه کارگاه‌های مزاحم شهری است، نسبت به جذب سرمایه‌گذار در این زمینه اقدام و زمین آن نیز مشخص و در حال اخذ مجوزهای مربوطه از ادارات ذی‌ربط است.