مقصد نامعلوم نقدینگی

ثمانه نادری

به گزارش کسب و کار نیوز، راهکارهای متعددی برای کنترل نقدینگی وجود دارد که از جمله مهم‌ترین آن تلاش برای هدایت نقدینگی به سمت تولید است. در شرایط فعلی که التهاب بازار سکه و ارز از فروکش کرده و کاهش قیمت مسکن و خودرو تب سرمایه‌گذاری در این بازار را کم کرده، بانک‌ها و بازار سرمایه گزینه مهمی برای جذب نقدینگی و هدایت آن به سمت تولید است. اما رفتارهای هیجانی بازار سرمایه و وضعیت پیش‌بینی ناپذیر بورس، امید خیلی از تولیدکنندگان را به تامین مالی از طریق بورس کم کرده است. ضمن آنکه کارشناسان بورس نیز پیش‌بینی می‌کنند، بازار سرمایه در نیمه دوم سال با کاهش التهابات و شکستن حباب قیمتی فعلی روبرو باشد.
به گفته کارشناسان برای جذب نقدینگی در بانک‌ها نیز لازم نیست که نرخ سود بانکی بالا باشد، همین که بازارهای موازی برای سرمایه‌گذاری جذابیتی نداشته باشد، کشش سرمایه‌گذاران را به سمت بانک‌ها، بیشتر خواهد کرد و این مسئله باعث کاهش قیمت کالاها می‌شود. با این اوصاف هنوز این مسئله وجود دارد که نظام بانکی گزینه مناسبی برای جذب نقدینگی و هدایت آن به سمت تولید با توجه کوتاهی‌هایی که در قبال تولیدکنندگان داشته، خواهد بود؟ با توجه به جان گرفتن امید مردم به بازار سرمایه و افزایش سرمایه این بازار، چطور می‌شود از موضوع مهم تامین مالی از طریق بازار سرمایه، صرف نظر کرد؟
البته راهکارهای دیگری نیز برای مهار رشد نقدینگی وجود دارد. برای مثال برای کاهش حجم نقدینگی موجود دو راهکار از سوی مرکز پژوهشهای مجلس پیشنهاد شده است که اولی فروش اموال مازاد بانکها و دیگری تسویه مطالبات غیرجاری بدهکاران بانک ها با سپرده های این بدهکاران در بانک‌های دیگر است. در این صورت، علاوه بر وصول مطالبات بانک ها، حجم نقدینگی کاهش می یابد.

حسن مرادی، کارشناس اقتصادی

بانک‌ها بحران نقدینگی را تشدید می‍‌کنند

رشد نقدینگی در کشورهای توسعه یافته دنیا یک فرصت برای تولید به شمار می‌رود. اما در کشور ما عدم وجود ساختارهای کافی برای رونق تولید و همچنین ریسک بالای تولید، نقدینگی به یک تهدید تبدیل شده  و باعث نگرانی مسئولان از جمله بانک مرکزی است. ازاینرو با شیوه‌هایی سعی در مهار رشد نقدینگی می‌شود. غافل از اینکه خیلی از بنگاه‌ها و صنایع با کمبود نقدیگی مواجه هستند.در حالی که اگر بانک ها رسالت واقعی خود را در قبال تولید به انجام برسانند، با معضل رشد نقدینگی و سرگردانی آن روبرو نخواهیم بود. اما در حال حاضر کوتاهی بانک‌ها در قبال تولیدکنندگان باعث شده، حتی با فرض هدایت نقدینگی به سمت بانک‌ها، دغدغه تولید برای تامین مالی حل نشود. به عبارتی با توجه به کارنامه بانک‌ها در وام دهی به دلالان و بخش‌های غیرمولد و نقش آنها در خلق نقدینگی، اطمینانی به مهار نقدینگی با هدایت آن به بانک ها نیست و برعکس ممکن است این نقدینگی بار دیگر از سوی شبکه بانکی به اقتصاد و بخش دلالی هدایت پیدا کند و بحران نقدینگی را تشدید کند. تا زمانی که بانک‌ها در انجام تکالیف خود در قبال تولیدکننده بی‌توجه هستند، مامن مناسبی برای جذب نقدینگی نخواهند بود. اما در حال حاضر بازدهی بازارهای موازی به نفع بانک‌ها تغییر کرده است. از سویی بورس هم به دلیل مشکلاتی که در فرایند مدیریتی دارد، گزینه مناسبی نیست. مگر آنکه با توجه به استقبال چند ماه اخیر سرمایه گذاران از این بازار، اصلاحاتی در آن صورت بگیرد.