ثمانه نادری
به گزارش کسب و کار نیوز، یکی از بارزترین مشخصات تورم کالاهای اساسی طی یک سال گذشته، چندبرابر شدن قیمت کالاها در شهرها و مناطق مختلف کشور بوده است که فاصله قیمت ها در کلان شهرها نسبت به شهرهای کوچک کمتر کرده است. این در حالیست که در گذشته، تفاوت ملموسی بین قیمت کالاها در شهری مثل تهران با شهرهای دیگر وجود داشت. اما در حال حاضر قیمتها نه تنها در همه شهرها بالا رفته، بلکه برخی از شهرهای کوچکتر و حتی محروم و مهمتر از آن روستاها بیش از بقیه درگیر تورم و فشارهای حاصل از آن بودهاند. برای مثال مرکز آمار برای شهریور ماه، رتبه اول نرخ تورم ۱۲ ماهه خانوارهای روستایی را در بین استانهای کشور به نام ایلام ثبت کرد. به طوری که در این ماه خانوارهای ساکن استان ایلام به طور متوسط ٩.٩ درصد بیشتر از میانگین کل کشور برای خرید یک «مجموعه کالا و خدمات یکسان» هزینه کردهاند” و این استان بیشترین میزان تورم خانوارهای روستایی را داشت.
نرخ تورم نقطهای مهر ماه ١٣٩٨ در مقایسه با ماه قبل ۶,٧ واحد درصد کاهش یافته است. نرخ تورم نقطهای گروههای عمده «خوراکی ها، آشامیدنی ها و دخانیات» و «کالاهای غیر خوراکی و خدمات» به ترتیب ٣٢,٣ و ٢۶.۶ درصد بوده و نرخ تورم نقطهای هر دو گروه عمده در مقایسه با ماه قبل کاهش داشته است.
این در حالی است که نرخ تورم نقطهای برای خانوارهای شهری ٢٨,٣ درصد است که نسبت به ماه قبل ۶,٢ واحد درصد کاهش داشته است. همچنین این نرخ برای خانوارهای روستایی ٢٨,۵ درصد بوده که نسبت به ماه قبل ٩,۶ واحد درصد کاهش داشته است.
این در حالی است که نرخ تورم ماهانه برای خانوارهای شهری ١,٩ درصد است که نسبت به ماه قبل ١.٣ واحد درصد افزایش داشته است. همچنین این نرخ برای خانوارهای روستایی ٠.٨ درصد بوده که نسبت به ماه قبل ٠.٨ واحد درصد افزایش داشته است.
از سویی نرخ تورم سالانه برای خانوارهای شهری ۴١,٣ درصد است که نسبت به ماه قبل ٠,۶ واحد درصد کاهش داشته است. همچنین این نرخ برای خانوارهای روستایی ۴۶,٣ درصد بوده که نسبت به ماه قبل ١,١ واحد درصد کاهش داشته است.
سید ضیاء الدین خرمشاهی، کارشناس حقوق اقتصادی
فقدان نظارت در روستاها
تورم فزاینده ماههای اخیر که بیشترین نرخ را در سبد مصرفی خانوار از خود نشان داده، موجب بروز مشکلات فراوانی برای خانوارها شده و در اغلب موارد گلوگاهی بسیار تنگ را برای قشر متوسط به پایین ایجاد کرده و به صورت کاملا محسوس شاهد ریزش خانوارهای واقع در دهکهای بالا به سمت پایین هستیم. آنچه در ماههای اخیر محسوس است، فشارهای کنترل برای محدود ساختن رشد قیمت کالاها و قیمتهای دستوری برای ارز، طلا و اقلام اساسی مورد نیاز خانوار است که این حالت در شهرها و مناطقی که تحت کنترلهای اداری قرار دارند، مفید بوده و تا حدی توانسته دولتمردان را به خواستههای خود نزدیک کند. اما در شهرهای کوچک، بخشها و مناطق روستایی آثار خود را از دست داده و به صورت نامحسوس به قیمتهای واقعی نزدیک شده است. آنچه در این میان نگران کننده است آنکه اولین اثر افزونی قیمت کالا و خدمات در مناطق روستایی، موجب مهاجرت اندک روستائیان باقی مانده به جهت برخورداری از قیمت های کمتر، خانه و کاشانه خود را رها و به شهرهای بزرگ پناه میآورند که با توجه به ضعف شدید بنیه مالی آنها به حاشیه شهرها رانده و مشکلات حاشیهنشینی را تقویت خواهد کرد. لذا بهتر است در این خصوص نظامهای کنترلی نیمه موثر حاکم در شهرها به آن مناطق دسترسی داده شود.