بزرگ‌نمایی نقدینگی ورودی به بورس

ثمانه نادری

به گزارش کسب و کار نیوز، از منظر دیگر اقتصاد‌دانان نیز آن چه که هم‌اکنون در بازار سرمایه تحت عنوان «هجوم مردم» توجیه می‌شود، در اصل توسط بنگاه‌های دولتی و شبه‌دولتی (خصولتی) و دولت پشتیبانی می‌شود و سایر ذی‌نفعان مانند خصوصی نماهای حاشیه قدرت، سفته بازان و نوسان گیرهای بورسی به آن دامن می‌زنند. از سویی از آنجایی که بازار سرمایه یک بازار تخصصی است مردم عادی کمتر مایل به ورود به آن هستند. همچنین ناتوانی مردم و کاهش توان مالی آنها مانع از پذیرش ریسک ورود به بازار سرمایه می‌شود. به همین دلیل طبق صحبت‌های کارشناسان صرف ورود چند هزار نفر یا حتی چند ده هزار نفر دلال، نوسان گیر و سفته باز به یک بازار به هیچ عنوان هجوم مردم تلقی نمی‌شود.
با این اوصاف بررسی چند مسئله و ابهام بزرگ جای کار دارد. اول اینکه در شش ماهه ابتدای سال چه میزان نقدینگی به طور واقعی وارد بازار شده ؟ و مسئله دیگر میزان ماندگاری این نقدینگی در بازار است؟ اینکه آیا می توان نسبت به پایداری این نقدینگی در بازار امیدوار بود؟
در حال حاضر گزارش‌ها حاکی از رشد حجم عرضه های اولیه است که نشان ار ورود سرمایه به بازار دارد.
در همین رابطه نایب رئیس شرکت بورس تهران رشد حجم شرکت‌های عرضه اولیه در سال‌های اخیر نشانگر آن است که ظرفیت بازار سرمایه برای جذب نقدینگی بیشتر شده و همه این موارد نوید بخش آن است که نسبت بازار سرمایه و ارزش آن و همچنین جذب نقدینگی در این بازار، نسبت به سایر ارکان افزایش داشته که این روند، قابل تداوم است.
تعداد معاملات بورس از یک میلیون دفعه فراتر رفت
با عرضه اولیه یک سهام جدید در بورس تعداد معاملات این بازار از رقم یک میلیون و ۲۰۰ هزار دفعه فراتر رفت. همچنین شاخص کل ۱۴۲۰ واحد کاهش یافت.

شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران ۱۴۲۰ واحد افت کرد و به رقم ۳۱۳ هزار و ۴۸ واحدی رسید. همچنین شاخص کل هم‌وزن نیز با ۱۷۵۵ واحد کاهش مواجه شد و در تراز ۹۱ هزار و ۳۰۰ واحدی ایستاد.

شاخص آزاد شناور نیز با ۲۷۰۸ واحد کاهش تا رقم ۳۶۲ هزار و ۷۲ واحدی پایین رفت و شاخص بازار اول و بازار دوم هر کدام به ترتیب ۴۲۰ و ۵۶۳۵ واحد کاهش یافتند.

پس از مدتی فعالان بازار سرمایه شاهد عرضه اولیه شرکت جدید بودند، بدین ترتیب ۱۰ درصد از سهام شرکت فولاد سپید فراب کویر عرضه اولیه شد و پس از مرحله کشف قیمت ۶۲۵ تومان قیمت خورد. این ششمین شرکت است که در سال ۱۳۹۸ در بورس تهران عرضه اولیه می‌شود و توانست مقداری نقدینگی جدید به بازار بیاورد. هرچند که برخی از سهامداران برای شرکت در این عرضه اولیه اقدام به فروش بخشی از پرتفوی خود کردند.

شرکت‌های فولاد خراسان، پالایش نفت تبریز و معدنی و صنعتی گلگهر هر کدام به ترتیب ۱۶۱، ۱۴۹ و ۱۴۳ واحد تاثیر افزایشی روی شاخص‌های بازار سرمایه داشتند. در طرف مقابل بانک ملت، ایران‌ خودرو و گروه مپنا هر کدام به ترتیب ۱۴۶، ۱۴۴ و ۱۴۲ واحد شاخص‌های بازار سرمایه را کاهش دادند.

نیز بانکی‌ها با حجم معاملات ۱.۳ میلیارد سهم و اوراق مالی به ارزش حدود ۲۱۷ میلیارد تومان بیش‌ترین ارزش معاملات را از آن خود کردند. پس از این گروه خودرو، شیمیایی و فلزی‌ها بیش‌ترین ارزش معاملات را شاهد بودند.

تعداد نمادهای مثبت در بورس تهران به ۱۵۴ و تعداد نمادهای منفی به ۱۹۷ رسید. همچنین در فرابورس ایران تعداد نمادهای مثبت به ۹۵ و تعداد نمادهای منفی به ۱۰۱ رسید.

ارزش معاملات بورس ایران در مجموع به ۱۷۷۸ میلیارد تومان رسید که این رقم ناشی از دست به دست شدن بیش از چهار میلیارد سهم و اوراق مالی بود. تعداد معاملات این بازار نیز به یک میلیون و ۲۳۷ هزار دفعه رسید.

آیفکس نیز با ۴۹ واحد کاهش رقم ۴۰۶۹ واحدی را تجربه کرد و ارزش معاملات این بازار به ۸۹۶ میلیارد تومان رسید. همچنین حجم معاملات تا رقم ۱.۵ میلیارد سهم و اوراق مالی بالا رفت. تعداد معاملات بورس ایران تا رقم ۲۲۶ هزار و ۳۴۱ بالا رفت.

علی سعدوندی، کارشناس بازار سرمایه

ابهام در میزان نقدینگی بورس

عوامل متعددی در رشد شاخص بورس و به عبارتی بزرگ شدن حجم نقدینگی در در این بازار نقش داشته‌اند که از جمله آن افزایش اسمی قیمت سهام شرکت‌ها، افزایش میزان عرضه اولیه‌ها و همچنین افت نوسانات در سایر بازارها است که معلوم نیست سهم کدام یک از این عوامل در رشد شاخص بورس غالب است. افزایش نرخ ارز در سال گذشته باعث شد، قیمت سهام برخی از شرکت‌ها از نظر ریالی افزایش پیدا کند و همین به رشد شاخص بورس منتهی شود که البته هنوز هم این نرخ یعنی، قیمت ارز به طور ملموس کاهش پیدا نکرده است. از سویی روگردانی سفته بازان از سایر بازارها مثل بازار سکه، طلا و ارز و امید به کسب سود از طریق بازار سرمایه، برخی از آنها را به این سمت آورده است. همچنین اقداماتی که در فرابورس برای جذب شرکت‌های کوچک و متوسط انجام شده و تسهیل شرایط عرضه اولیه انجام شده در ادامه رشد شاخص و جذب سرمایه‌ها به آن موثر بوده است. اما آمار دقیقی از میزان نقدینگی وارد شده به بورس و سرمایه بورس ارائه نمی‌شود. به همین دلیل بررسی بازار سرمایه و اطلاع از حجم دقیق نقدینگی آن جای ابهام دارد. موضوع این است که نمی‌توان روی این نقدینگی حساب باز کرد. یعنی رشد شاخص حبابی است و بعد از مدتی خواهد شکست و بازار به یک حالت باثبات‌تری می‌رسد.