به گزارش کسب و کار نیوز-طبق قانون استخدامی مجلس شورا اسلامی و بخشنامه وزارت آموزش و پرورش پنج گروه از حق التدرسی ها شامل استخدام می شوند که به شرح زیر است:
الف. نیروهای پیشدبستانی: افرادی که از سال ۷۹ تا قبل از سال ۹۱ با یکی از مراکز پیشدبستانی دولتی یا کلاسهای پیشدبستانی ضمیمه مدارس دولتی همکاری داشتهاند و بنابر اسناد و مدارک ثبت و احراز شده از حسابهای دولتی یا اعتبارات دولتی حقالزحمه دریافت کردهاند.
ب. نیروهای خرید خدمات آموزشی: به افرادی اطلاق میشود که طی سالهای تحصیلی ۸۸ــ۸۷ و ۸۹ــ۸۸ با دارا بودن مدرک تحصیلی دانشگاهی از طریق شرکتهای خدمات آموزشی با اداره کل آموزش و پرورش قرارداد مستقیم داشته و حقوق خود را از اعتبارات دولتی دریافت کردهاند.
ج. نیروهای حقالتدریس غیرمستمر: به افرادی اطلاق میشود که از سال ۷۹ تا قبل از ۹۱ با داشتن کدپرسنلی در مدارس دولتی بهعنوان نیروی حقالتدریس آزاد همکاری داشته و حقوق خود را از اعتبارات دولتی دریافت کردهاند.
د. آموزشیار: فردی است که با رعایت و ضوابط و مقررات آموزشی و اداری با مجوز گزینش گواهی آموزش تدریس بدو خدمت و کد پرسنلی بین سالهای ۷۹ تا قبل از سال ۹۲ با نهضت سوادآموزی همکاری داشته است.
ج. آموزشدهنده مستمر: آموزشدهندگانی که از سال ۷۹ تا قبل از سال ۹۲ با نهضت سوادآموزی همکاری داشتهاند و حداقل دو دوره بهصورت مستمر و هر دوره حداقل دو نفر و بیشتر را تحت پوشش داشتهاند.
مسئله اینجاست در حالی شرایط برای ورود افراد حق التدریس به آموزش و پرورش فراهم شده است که البته در لابلای آن شاهد ورود برخی از افراد با روابط رانتی و سوابق ساختگی هستیم. در حالی که شرایط سختی پیش پای متقاضیان شرکت در آزمونهای استخدامی است. از طرفی در حالی وزیر آموزش و پرورش به صراحت اعلام میکند با کمبود ۱۰۸ هزار معلم روبه رو هستند که تنها حدود ۲۰ هزار نفر از آن از طریق آزمون استخدامی سال جاری تامین خواهد شد. بی اعتنایی آموزش و پروش به مقطع تحصیلی افراد، تبعیض جنسیتی در استخدام افراد و حتی تبعیض سنی در رابطه شرکتکنندگان انتقاد دیگری است که همه ساله به طرز استخدامیهای آموزش و پرورش وارد بوده است.
به اعتقاد کارشناسان با توجه به نابرابرهای موجود در روند استخدامیها که بعضا باعث تبعیض و رانت و ورود افراد فاقد صلاحیت به آموزش و پروش میشود، لازم است در شیوه های استخدامی بازنگری شود. در صورت بازنگری در شیوه های استخدام و همچنین جلوگیری از استخدام های بی ضابطه این مشکل کمتر به چشم میآید.
یارمحمد حسین بر، مدیر کل امور اداری و تشکیلات وزارت آموزش و پرورش
سقف محدود استخدامیهای آموزش و پرورش
شیوههای متفاوتی برای جذب نیرو در آموزش و پرورش وجود دارد. یک شیوه برای جذب نیرو در آموزش و پرورش از طریق دانشگاه فرهنگیان است که البته شرایط خاصی دارد و افراد بعد از آزمون باید ان را طی کنند، شیوه دوم از طریق آزمونهای استخدامی است که البته سقف مشخص و محدودی دارد و قرار نیست آموزش و پرورش میزان آن را افزایش دهد. روش دیگر جذب نیرو بعد از طریق تکالیف قانونی است. برای مثال جذب نیروهای حق التدرسی در دانشگاه نیز در زمره این نوع استخدامیها است. سعی مسئولان در آموزش و پرروش پاسخگویی به حجم تقاضا و همچنین گزینش افراد بر اساس سوابق است. بر همین اساس همه افراد برای گزینش نهایی باید در آزمونهایی شرکت کنند که صرفا مختص به عده ای نیست. از سویی شرایط جذب معلم از طریق آزمونهای استخدامی با در نظر گرفتن همه جوانب آن است. برای مثال سال گذشته نزدیک به نیمی از استخدامیها از میان زنان بود و امسال هم همینطور است.
امیر علی نعمت الهی کارشناس آموزش
بی برنامگی در استخدامی های آموزش و پرورش
یکی از مشکلات مهمی که از سالهای گذشته تا به حال وجود داشته، مشکل کمبود نیروی انسانی در آموزش و پرورش است. دلیل اصلی این موضوع به بیبرنامگیهای موجود در روند استخدامیها بر میگردد. به همین دلیل این وزارتخانه در جذب نیروی ها هم به لحاظ کیفی و هم کمی به خوبی عمل نکرده و نتایج لازم را به دست نیاورده است. شیوههای جذب نیرو بر اساس قانون روشن شده است. یکی از وظایف مهمی که به آموزش و پرورش محول شده، ورود افراد شایسته به این بخش است که نقش مهمی در تربیت نسل آینده دارد. موضوع دیگر در جذب نیروی انسانی، بحث منابع وزارت آموزش و پرورش است. استخدام هر یک از این افراد، تکالیفی را به لحاظ پرداخت حقوق، حق بیمه و … برای این سازمان ایجاد میکند که در حال حاضر انجام آن دشوار است. در صورتی که آموزش و پرورش با برنامه حرکت کند و الگوی استخدام صلاحیت علمی و آموزشی افراد باشد، شاهد استخدامیهای سلیقهای و یا استفاده از روابط رانتی برای ورود به این سازمان نخواهیم بود.