شایلی قرائی
به گزارش کسب و کار نیوز، آنها میگویند که مساله ساخت شهر هوشمند در ایران هنوز به مراحل مقدماتی خود هم نزدیک نشده است و دولت هم توجه چندانی به توسعه این موضوع نمیکند. هوشمندسازی یکامر لوکس و تفننی برای تهران بهحساب نمیآید؛ یک ضرورت است. نگاهی به تجربه توسعه شهری در شهرهای برجسته دنیا این واقعیت را به خوبی نمایان میکند. شهر پوتراجایای مالزی با ۴میلیون نفر جمعیت نمونه خوبی از یکشهر هوشمند بهحساب میآید چراکه در طول شبانهروز با وجود چنین جمعیت زیادی، کمتر شهروندی را میتوان مشاهده کرد که در سطح شهر تردد میکند. در این رابطه محمد فرجود، مدیرعامل سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری تهران درباره اهمیتها و کاربردهای مدیریت شهری هوشمند گفت: شهرداریها رگولاتور هستند و مدام در حال قانونگذاری در حوزه شهرها هستند. بعضی اوقات قوانینی با یک امضا در یک شهرداری صادر میشوند که بعدا تاثیرات فراوانی برای ذینفعان متعدد ایجاد میکنند.»
محمد فرجود، با اشاره به گزارشهایی از منابع مختلف، به اهمیت توجه به شهرها در توسعه پایدار اشاره کرد و گفت: «در کشورهای درحال توسعه، ۸۰ درصد رشد اقتصادی مورد انتظار در آینده، در شهرها خواهد بود و از طرف دیگر ۶۰ تا ۸۰ درصد انرژی دنیا در شهرها مصرف میشود.» او شهر هوشمند را شهری تعریف کرد که بر مبنای داده مدیریت میشود و گفت: «بر اساس پیشبینیها، حجم بازار شهرهای هوشمند از ۸۱ میلیارد دلار در سال ۲۰۰۷ به ۱۵۸ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۲ خواهد رسید. اجرای پروژههای شهر هوشمند، ۱۵تا۲۰ درصد زمان سفرهای درونشهری، ۱۰تا۲۰درصد میزان آلودگیهای مختلف، ۸ تا ۱۵درصد میزان بیماری و ۱ تا سه درصد هزینههای شهروندان را کاهش میدهد.»
متاسفانه در ایران اما زیاد به این مساله رسیدگی نمیشود و حرفها در حد برگزاری جلسات و نشستهای گوناگون باقی میماند. زمانی که برنامهها و طرحهایی مانند شبکه ملی اطلاعات و دولت الکترونیک و دولت همراه و…به طور کامل اجرایی نشده و نواقص بسیاری دارد، طبیعتا پیگیری این موضوع در اولویتهای کشور و وزارت ارتباطات قرار نمیگیرد. در کلانشهرهای ایران دستگاههای خدماتی و نهادهایی که با شهرداریها به صورت مستقیم و غیرمستقیم در ارتباط هستند، رابطه چندان تعاملی با هم ندارند و این خود مانع بزرگی بر سر راه تحقق شهر هوشمند به شمار می رود که با همین مولفه و آنچه در بالا به عنوان شاخص هوشمندسازی شهرها تفسیر شد، به این نتیجه می توان رسید که شهرهای ایران فقط در راه هوشمندسازی گام برداشتهاند و هنوز به جایگاه جهانی که باید دست پیدا کنند، نرسیدهاند.
احسان پوری، استاد دانشگاه در حوزه آی تی نیز می گوید: در هوشمندسازی، باید توجه شود که آیا الزاما یکشهر هوشمند، الکترونیک است یا برعکس؟ جواب اینکه میان یکشهر هوشمند و یکشهر دیجیتال یا الکترونیک باید تفاوت قائل شد. البته که هر شهر هوشمند، الکترونیک است ولی عکس مطلب همیشه درست نیست. مشارکت و مسئولیت اجتماعی یکی از ارکان تشکیلدهنده شهر هوشمند مورد توجه است. ما نیاز داریم که نقش مردم را بهعنوان استفادهکننده از شهر هوشمند مشخص کنیم. از نقش رسانهها نیز نباید غافل شد. اگر ترکیب شهروندان، رسانه و حاکمیت خوب طراحی شود، میتوانیم شاهد یکشهر هوشمند باشیم.
بدون زیرساخت نمیتوان به شهر هوشمند فکر کرد
مژگان رضایی، کارشناس برنامهریزی شهری
تهران هوشمند نیازمند بستر و ساختارهایی است که امروز از داشتن آن محروم است. برگزاری همایش هایی که همواره در حد حرف و بریز و بپاش های مشابه وجود دارد نمی تواند پایتخت را به سمت هوشمند شدن هدایت کند. برای تحقق تهران هوشمند نیازمند مشارکت تمام دستگاههای فعال در پایتخت هستیم و جز با این نقشه نمی توان به آینده تهران هوشمند امیدوار بود. بسترهای اجرایی این هدف در سالهای اخیر تا حدودی بنا نهاده شده اما کار کارشناسی بر روی آن انجام نشده است بنابراین باید ساختارهای مورد نیاز مورد بررسی قرار بگیرند. در چند سال اخیر شاهد هستیم که صحبت های زیادی بر اجرایی شدن شهر هوشمند به خصوص در تهران وجود دارد اما در عمل به برگزاری همایش ها و اتلاف وقت و هزینه بسنده کرده ایم.
بنابراین بدون تفکر، اندیشه و نگاه مثبت مدیران و افرادی که در راس امور هستند، بدون شک هیچ زیرساختی مهیا نمیشود بنابراین بدون زیرساخت نمیتوان اساسا به شهر هوشمند فکر کرد. کار از دور، خرید از دور، بانکداری الکترونیکی، آموزش و درمان از دور نمونه عملی فعالیتهای شهر هوشمند است. به کار گیری ساز و کارهای سخت افزاری و نرم افزاری شهر هوشمند برای کشوری چون ایران که هنوز بین مرحله گذر از سنتی به مدرنیته مانده از نظر من الزامیست چرا که باید بالاخره روزی از این مرحله جهش کرد.