کسب و کار نیوز – ارتباط ضعیف علم و صنعت در مجموعههای تولیدی و کارخانهها، یکی از ضعفهای مهم و جدی در مسیر توسعه صنعتی در کشور ما محسوب میشود؛ اتفاقی که باعث شده بخش مهمی از مجموعههای تولیدی کشور همیشه چندین گام از پیشرفتهای روز علمی جهان عقبتر باشند و در نهایت محصولاتی تولید کنند که بهینه و بهروز نباشند؛ البته در این بین هستند کارخانهها و کارآفرینانی که تلاش میکنند تا علاوه بر گره زدن صنعت و علم، با تولید محصولات دانشبنیان جدید براساس تحقیق، اختراع و توسعه نهتنها همزمان با رشد تکنولوژی جهانی، که حتی چند گام جلوتر بروند؛ مجموعههایی مانند کیتوتک (کیفیت، تولید، تکاپو) که بنیانگذار و مدیرعامل آن سهیلا سلحشور کردستانی خود دانشآموخته دانشگاههای معتبر جهانی است و ۱۴ سال است وارد عرصه تولید لوازم پزشکی هم شده و ارتباط مستقیم بین علم و صنعت ایجاد کرده است. او علاوه بر مدیرعاملی یک واحد تولیدی عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی امیرکبیر و استادیار این دانشگاه است که در مراسم روز صنعت و معدن امسال به عنوان زن کارآفرین برتر حوزه تولید محصولات دانشبنیان انتخاب شد.
سهیلا سلحشور کردستانی دیپلمش را از کالج چستر انگلستان و لیسانس شیمیاش را از دانشگاه دمونتوفورد (لستر – انگلستان) دریافت کرد و سپس در رشته علوم الیاف (دانشگاه لیدز – انگلستان) فوق لیسانس گرفت و مدرک دکترای تخصصی شیمی پروتئین را از همان دانشگاه اخذ کرد و فوقدکترای تخصصی بیولوژی مولکولی را هم از دانشگاه بیرمنگام اخذ کرد. او با اتمام تحصیلاتش برای کار به همراه همسرش به ایران بازگشت. خودش گفته است که علاقهاش به ایران «ذاتی و طبیعی» است. سهیلا سحلشور کردستانی بعد از مدت کوتاهی برای کار جذب دانشگاه صنعتی امیرکبیر شد و در رشته خود یعنی مهندسی- پزشکی که اتفاقا رشتهای جدید در کشور بود مشغول تدریس شد. او در گفتوگویی با روزنامه صمت گفته است: «مهندسی- پزشکی ازجمله رشتههایی است که زمانی که من به ایران بازگشتم در سال ۱۳۷۴ جزو رشتههای جدید بود و تنها در سطح دکترا و کارشناسی ارشد دانشجو داشت ولی هماکنون در سطح کارشناسی هم در این رشته دانشجو میپذیرند.»
او با گذشت چند سال از تدریس در دانشگاه به فکر راهاندازی شرکت دانشبنیان خود و تولید محصولات جدید افتاد. «درحقیقت هدفمان این بود که شرکتی دانشبنیان تاسیس کنیم و محصولاتی را تولید کنیم که رقیب جهانی نداشته باشند. در آن زمان یعنی در دهه ۷۰ که ما کارمان را شروع کردیم شرکتهای دانشبنیان بسیار ناشناخته و نوپا بودند. در همان زمان و در دوران ریاستجمهوری آقای خاتمی مطرح شد که از سوی نهاد ریاستجمهوری به شرکتهای دانشبنیان وام داده میشود که ما از این فرصت استفاده کردیم.»
سلحشور معتقد است هنگامی که صنعتی را راهاندازی میکنید باید بر پایه نوآوری باشد. او در گفتوگویی که روی سایت شرکت خودش کیتوتک منتشر شده، یکی از ضعفهای صنایع در ایران را سنتی بودنشان دانسته: «هماکنون صنایع زیادی به شکل سنتی، نیمهمدرن اداره میشوند که جای نوآوری در آنها خالی است. مثلا صنایع فولاد همان روشهای ۳۰ سال پیش را بیشتر بهکار میگیرند اما شرکتهای دانشبنیان پیوسته نوآوری میکنند. شرکتهای دانشبنیان در رشتههای مختلف مثل ارتباطات و پزشکی و خدمات فعالیت گسترده دارند و این شرکتها تلاش میکنند برای بالابردن کیفیت زندگی انسان و راحتی او، از اندیشهها و ابداعات جدید بهره بگیرند.»
البته او میگوید که پیشرفت و شکلگیری ایدههای جدید محصول یک روند تلاش و تمرکز خواهد بود. «نمیتوانم بگویم که در فلان روز این ایده و فکر به من الهام شده است. روند و فرآیند نوآوری تدریجی و بر پایه و زمینه رشد فرد است و به زمینههای فکری یک فرد، تحصیلات، وضعیت خانوادگی او، پیشرفت یک جامعه و… بستگی دارد. همه این عوامل به انباشتی در ذهنیت فرد تبدیل میشود. در حقیقت بنابر آنچه گفته شد این فرآیند و روندی طولانی را میطلبد. همه میدانند که یک انسان مجموعهای از مسائل پیچیده است که یکبعدی یا خطی نمیتوان به نوآوری و خلاقیت در او تاکید کرد.»
کارخانه کیتوتک در زمینه مهندسی- پزشکی فعالیت و سه گروه محصول تولید میکند. گروه اول شامل محصولات ضدعفونیکننده بدون الکل بر مبنای فناوریهای جدید میشوند، گروه دوم محصولاتی برای قطع خونریزی هستند که برای انعقاد خون بهکار میروند. گروه سوم ترمیمکنندههای بیولوژیک هستند که برای زخمهای بستر و سایر گروههای زخمها مورد استفاده قرار میگیرند. محصولاتی که برخی از آنها با برترین محصولات در نوع خود در جهان قابل رقابت هستند و در خاورمیانه تنها تولیدکنندهاش شرکت کیتوتک است. مثلا نوعی پانسمان در این کارخانه از پوست سختپوستان دریایی تولید میشود که نمونه جهانی کمی دارد. سهیلا سلحشور کردستانی درباره تولید این محصول گفته است: «روشی را در ارائه پانسمان برگزیدم که کاملا با روشهای قبلی متفاوت است و آن را در کارهای تحقیقاتی خود دنبال کردم. یعنی از بیومتریال طبیعی بهره بردم. درحقیقت برای آمادهسازی این بیومتریال از صفر مطلق شروع کردم و توانستم مادهای را از پوسته سختپوستان دریایی با استفاده از روشهای نوین استخراج کنم که با سیستم و ارگانیسم بدن انسان ارتباط برقرار کند و قدرت ترمیم زخم را داشته باشد. به عبارت دیگر آنگونه بر بدن انسان و نقطه مجروح و زخمشده بتواند پیوند بگیرد که زخم را ترمیم کند. درحالحاضر با گذشت ۱۱سال از انجام این پژوهش و به نتیجه رسیدن آن، کارخانه ما انحصار تولید این نوع پانسمان را در خاورمیانه دارد و جزو ۱۴ شرکت تولیدکننده این پانسمانها در دنیا شمرده میشود. این حیوانات شامل میگو، خرچنگ و لابستر هستند که جزو حیوانات دریایی شمرده میشوند. کار تحقیق روی پوسته سختِ سختپوستان دریایی را ما انجام دادیم. البته این کار قبلا نیز انجام شده بود و از بیومتریال پوستههای سختپوستان کالاها و محصولاتی ساخته شده بود و درحقیقت پوسته سختپوستان دریایی میتوانست کاربرد پزشکی برای انسان داشته باشد. من از دوره دکترا که تحصیل میکردم با خواص بیومتریال و تاثیرات آن بر بدن انسان آشنا بودم و در تحقیقاتی که انجام دادم با خصوصیات پروتئینها که سازگاری با بدن انسان دارند آشنا شده بودم و کار تحقیق خود را دنبال کردم.»
هماکنون میزان تولید این کارخانه در سال حدود ۴ میلیون قطعه از انواع ضدعفونیکنندهها، پانسمانها و محلولهای مختلف برای انعقاد خون و… است که در بیمارستانها، اتاقهای عمل، کلینیکهای تخصصی و… مصرف میشود. همچنین بخش مهمی از تولیدات این کارخانه به کشورهای آسیای جنوب شرقی مانند مالزی و تایلند و برخی از کشورهای اروپایی مانند آلمان و کشورهای منطقه و همسایگان ایران صادر میشود. سهیلا سلحشور کردستانی شرکت دانشبنیان خود را ۱۹ سال پیش تاسیس کرد و حالا این مجموعه صنعتی علاوه بر تولید محصولات پزشکی برای حدود ۷۰ نفر به صورت مستقیم و چند هزار نفر به صورت غیرمستقیم شغل ایجاد کرده است.
سهیلا سلحشور معتقد است در مسیر پیشرفت زنان کارآفرین، همسرانشان میتوانند نقشی مهم را بازی کنند. او در گفتوگو با روزنامه صمت گفته است: «همسرم همواره حامی و همیشه مشوق کارهایم بوده و به من نیروی مضاعفی در انجام کارها داده است و اگر این حمایتها نبود بدون تردید شرایط بسیار دشوارتر و سختتر میشد. بهطور کلی باید گفت ضروری است که شرایط خانوادگی مساعد برای زنان به منظور فعالیت اجتماعی وجود داشته باشد. فرزندانم سختیهایی را با نبود من در خانه کشیدند اما میدانند که مادرشان به خاطر انجام کار اجتماعی از آنها دور بوده است.»