محاسبه آمار توریسم و یک نتیجه‌گیری

به گزارش کسب و کار نیوز به نقل از ایسنا, در یادداشت ارسالی اسدالله حقانی آمده است:
روش‌های محاسبه آمار توریسم
آمار توریسم در ایران مبتنی بر روش‌های استاندارد جهانی
آمارهایی که در حوزه گردشگری کشورمان ارائه می‌شود مثل همه‌جای دنیا مبتنی بر روش‌های علمی استانداردی است که مهم‌ترین این روش‌ها را با هم مرور می‌کنیم:
در کل روش‌های تحقیق و آمار در توریسم به دو بخش تقسیم می‌شود: آمارهای کمی و آمارهای کیفی. برای هر کدام از این دو دسته نیز روش های مختلفی وجود دارد که هر کدام دارای شاخص های منحصر به خود هستند. آمارهای کیفی عمدتا از طریق مصاحبه و ارائه پرسشنامه به گردشگران انجام می‌شوند، اما برای به دست آوردن آمار کمی، روش های متنوع تری در دسترس قرار دارد.
توریسم ورودی (این باند)
توریسم ورودی شامل فعالیت‌های یک بازدیدکننده (ویزیتور) غیرمقیم در کشور مرجع در یک سفر توریسم ورودی می‌شود. اگر فردی بیش از یک بار وارد کشور مرجع شود، طبیعتا به تعداد ورود شمارش خواهد شد. مخارجی هم که این بازدیدکننده ها دارند به عنوان مخارج توریسم ورودی در نظر گرفته می‌شود و عایدی مقصد کشور مورد نظر را تشکیل می‌دهد.
روش شمارش تعداد توریست‌های ورودی به کشور مرجع
جریان ورودی بازدیدکننده‌های بین‌المللی هم شامل توریست‌ها (بازدیدکننده‌هایی که شب را می‌مانند) و هم شامل بازدیدکننده‌های روزانه (گردشگران گذری) می‌شود. داده‌های ورودی از منابعی مانند بایگانی‌های مدیریتی (مثلا شمارش ترافیک و کنترل مهاجرین) و همچنین پیمایش‌ها از بازدیدکننده‌ها و تسهیلات اقامتی به دست می آید. بسیاری از این آمارها نیز از آمارهای رسمی دولت ها یا بخش‌های توریسم کشور، بایگانی‌های رسمی (مهاجرت، شمارش ترافیک، و سایر روش ها) و پیمایش مرزی یا ترکیبی از آنها جمع آوری می‌شوند. روش‌های شمارش دیگری هم در سراسر دنیا استفاده می‌شوند که عبارتند از مشاهدۀ دستی، مشاهده ویدیویی، دفاتر ثبت نام، شمارش در مکان‌ها و مناطق مختلف، شمارنده‌های مکانیکی و الکترونیکی مانند درهای شمارندۀ برقی، ردگیری جی پی اس، شناساگرهای ترافیک جاده‌ای، شمارنده‌های وسیلۀ نقلیه و افراد که با مگنومتر کار می کنند و … البته در این روش ها پس از شمارش تعداد توریست ها در یک دورۀ زمانی معین، تعداد افرادی را که برای کار دائم به کشور مرجع وارد شده اند از آمار کم می کنند. هر کشور با توجه به هزینه‌ها، نیازمندی‌های نگهداری، وابستگی به زیرساخت، ریسک خرابکاری یا تناسب برای مکان‌های دورافتاده و … این روش ها را انتخاب می ‌ند. برای طراحی بهترین روش شمارش تعداد توریست ها، بهترین کار این است که ترکیبی از روش های ذکرشده مورد استفاده قرار بگیرد.
شاخص‌هایی مانند تعداد اتاق های پر شدۀ هتل ها، تعداد بلیت های فروخته شدۀ اماکن تفریحی، ترافیک هوایی، مالیات هتل ها، و میزان ارز واردشده به کشور مرجع نیز می توانند نقش آمار مکمل را ایفا کنند.
با پیشرفت تکنولوژی ، روش های جدیدتری هم روی کار آمده که می توانند به اطمینان و صحت آمار بیفزایند. از میان این روش های جدید می توان به استفاده از خزنده‌های وب یا web crawlers از طریق اینترنت و موتورهای جست‌وجو، جمع آوری داده به صورت زنده با استفاده از تلفن های هوشمند و استفاده از دوربین های پیشرفته برای شمارش بازدیدکننده ها اشاره کرد.
آمار تسهیلات اقامتی
آمار تسهیلات اقامتی هم بخش مهمی از سیستم آمار توریسم هستند. گرچه این آمار فقط برای بازدیدکننده هایی که شب را در کشور مقصد اقامت می کنند معنادار هستند، اما این بخش یکی از بخش های مهم توریسم در هر کشوری است و اهمیت اقتصادی بالایی دارد. این آمارها را می توان بر اساس اطلاعات ظرفیت تسهیلات اقامتی و میزان پر شدن آنها به دست آورد. اگر بخواهیم آمار را از این تسهیلات اقامتی به دست بیاوریم، تعداد میهمانان آنها برابر با توریست های ورودی خواهد بود که البته باید تعداد گردشگرانی که شب را در کشور مقصد نمی مانند نیز محاسبه کرد.
مخارج
مخارج توریسم ورودی عبارت است از مخارج توریسم از سوی یک بازدیدکنندۀ غیرمقیم درون اقتصاد کشور مرجع. بر اساس اعلام سازمان گردشگری جهانی این مخارج عبارتند از میزان پرداختی در قبال کسب خدمات و کالاهای مصرفی، و همچنین اشیای باارزش – چه برای استفاده شخصی و چه برای هدیه – در طول سفرهای توریستی. این مخارج شامل هزینه هایی است که خود بازدیدکننده می کند و همچنین مخارجی که دیگران بابت این سفر پرداخت می کنند. این آمار را در کشورهای اروپایی با تراز پرداخت ها (BoP) محاسبه می کنند.
توریسم داخلی
توریسم داخلی شامل فعالیت های یک بازدیدکنندۀ مقیم درون کشور مرجع، چه به عنوان یک سفر توریستی داخلی و چه به عنوان یک سفر توریستی خارجی می‌شود. این آمار با روش هایی مانند شمارش مسافران در ترمینال ها، شمارش بلیت های صادرشده، نصب دوربین‌های شمارشگر در جاده‌ها، مصاحبه‌ها، پرسشنامه‌ها و … به دست می‌آید. البته جدا کردن سفرهای کاری و غیرگردشگری در توریسم داخلی مشکل‌تر خواهد بود.
** توریسم خارجی (اوت باند)
توریسم خارجی شامل فعالیت‌های یک بازدیدکنندۀ مقیم در خارج از کشور مرجع می‌شود، چه به عنوان بخشی از یک سفر توریستی خارجی و چه به عنوان یک سفر توریستی داخلی. مخارج توریسم خارجی هم شامل مخارج یک بازدیدکنندۀ مقیم در خارج از اقتصاد کشور مرجع می‌شود.
آمار توریسم در ایران
بر مبنای همین روش‌ها آمار ارائه‌شده از سوی معاونت گردشگری سازمان میراث‌ فرهنگی نشان می‌دهد که در سه‌ماهه اول امسال، شاهد ورود بیش از ۳ میلیون گردشگر خارجی به کشور بوده‌ایم که نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۴۰ درصد رشد داشته است؛ این در حالی است که سال ۹۷ را با ۷ میلیون و ۸۰۰ هزار گردشگر ورودی به پایان رساندیم که نسبت به سال ۹۶ رشدی ۵۲ درصدی داشت و این موضوع به‌طور کامل نشان‌دهنده رشد ورود گردشگران خارجی به کشور است.