نیاز معادن کوچک به برندسازی

شایلی قرائی

از آنجایی‌که معادن کوچک در کشور مثل نفت نیستند که فقط در جنوب کشور متمرکز باشند بلکه در مناطق مختلف کشور پراکنده‌ شده‌اند می‌توان با تمرکز بر آنها به رشد اشتغال در مناطق مختلف کشور، تمرکز جمعیت در استان‌های مختلف و جذب نیروهای بومی کمک کرد. مصطفی غنیمتی، کارشناس معدن در رابطه با بی توجهی به معادن کوچک اظهار داشت که متاسفانه در برآورد تولید ناخالص داخلی بخش معدن، فقط تولید استخراجی معادن در نظر گرفته می‌شود و سهم معدن در تولید ناخالص داخلی، زیر یک درصد برآورد شده است، درحالی‌که در محاسبه تولید ناخالص داخلی معادن باید زنجیره ارزش معادن را از صنایع بالادست تا صنایع پایین‌دست که محصولات اولیه خود را از تولیدات مستقیم معدنی به‌دست می‌آورند، در نظر گرفت. او تاکید کرد: در آن صورت سهم معادن به‌ویژه سهم بنگاه‌های کوچک و متوسط معدنی که ۹۸ درصد معادن کشور را تشکیل می‌دهند و ۸۵ درصد اشتغال و ۶۵ درصد تولیدات معدنی را به خود اختصاص داده‌اند، در تولید ناخالص داخلی و اقتصاد کشور چشمگیر خواهد بود. اما معاون امور معادن و صنایع معدنی وزیر صنعت در این رابطه گفته است که۳۰ درصد ارزش افزوده بخش معدن به معادن کوچک مقیاس اختصاص دارد که ۷۰ درصد اشتغال این حوزه را در بر می‌گیرد. جعفر سرقینی در همایش رونق تولید با احیا، فعال سازی و توسعه معادن کوچک مقیاس اظهار داشت: وزارت صنعت به صورت جدی حامی طرح فعال‌سازی و توسعه معادن کوچک مقیاس است.

وی ارزش تولیدات مواد معدنی و زنجیره تولید آن را در سال گذشته حدود ۲۱ میلیارد دلار عنوان کرد و گفت: البته درآمد معادن کوچک بسیار قابل توجه است و نباید تصور کنیم که چون اسمشان کوچک است، درآمد ناچیزی دارند. معاون وزیر صنعت ادامه داد: طرح احیا و فعالسازی معادن کوچک مقیاس از استان های محرومی مانند سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی شروع شد. وی یادآور شد:عمده معادن کوچک مقیاس در مناطق محروم واقع شده و از لحاظ ایجاد اشتغال باید به این معادن توجه شود. سرقینی همچنین خطاب به روسای سازمان های صنعت استانی، تأکید کرد: روسای سازمان های صنعت استانی با این طرح همکاری و تعامل داشته باشند. وی گفت: ۳۰ درصد از ارزش افزوده بخش معدن مربوط به معادن کوچک مقیاس است و این ۳۰ درصد در واقع ۷۰ درصد اشتغال این بخش را به خود اختصاص داده است.

معادن کوچک مقیاس مشتریان خاص دارند

کیوان جعفری تهرانی، کارشناس ارشد صنعت و معدن

معادن مقیاس کوچک و متوسط در کشور بسیار زیادند و اگر از سالها قبل که تمرکز تنها بر روی معادن بزرگ بود به این معادن نیز توجه می شد امروز ثروت نهفته در آنها به کمک توسعه اقتصادی می آمد. اشتغالزایی معادن ظرفیت بسیار بالایی دارد و هدف باید بهره برداری از این ظرفیت ها باشد نه اینکه تمرکز تنها به یک سمت باشد و بخشی دیگر فراموش شود. در حال حاضر حتی با وجود تحریم های بسیاری که اعمال شده کشورهیا بسیاری به ویژه اروپایی ها خواستار حضور در بخش معدن ایران هستند و همواره به دنبال راهی برای دور زدن تحریم ها هستند و به عبارتی تلاش می کنند تا با استفاده از قانون انسداد در ایران باقی مانده و به فعالیت خود ادامه دهند.

البته مشکلاتی نیز وجود داشته و دارد که به این معادن کمتر توجه شده است. معادن کوچک مقیاس در زمینه بازاریابی در داخل و خارج از کشور با مشکل مواجهند. به علت ظرفیت پایین‌ این معادن باید برای تامین نظر مشتری رویکرد یکنواختی در محصول ایجاد کنند که این امر می‌تواند از طریق اختلاط با معادن دیگر ایجاد شود و این کار نیاز به زمان دارد. بنابراین برای توسعه بازار این معادن لازم است ادغام آنها در دستور کار قرار بگیرد و بندسازی آغاز شود. برندسازی می توان نقطه عطف و شکوفایی این معادن باشد.

هم چنین این معادن باید نیاز مشتری را بشناسند و با توجه به این نیازها محصولات را تولید کنند. مواد معدنی که از این معادن استخراج می شود باید بر اساس نیاز مشتریان محصولاتی را تولید کنند. بنابراین معادن کوچک مقیاس در داخل کشور باید مواد معدنی تولید کنند که مورد مصرف آن به درخواست مشتری‌های مختلف مشخص شده باشد زیرا در این گونه معادن ناخالصی از مهم‌ترین معضلات است و باید با بازاریابی و برندسازی مشخص، مشتری‌های خاص را پیدا کنند.