و به ریاست : محمد صادق مشایخ
و با حضور اعضای کمیسیون :
سیده حمیده زرآبادی – نماینده مجلس شورای اسلامی و عضو فراکسیون امید
سید محمد هاشمی اصفهانی –مشاور وزیر نفت در دولت اصلاحات
رمضانعلی صادق زاده – قائم مقام معاون پژوهش و فن آوری وزارت صمت و رئیس کمیسیون صنعت مجمع نمایندگان ادوار مجلس و استاد دانشگاه صنعتی خواجه نصیر
زهرا جواهریان – مشاور اقتصادی معاونت زنان و خانواده رئیس جمهور
ایرج حسابی – عضو هیات رئیسه اتاق بازرگانی ایران و کانادا
قاسم خرمی – مدیر کل روابط عمومی وزارت صنایع و معادن در دولت اصلاحات
اعظم السادات هاشمی – عضو حزب کارگزاران سازندگی
خدیجه توفیقیان – حقوقدان و عضو کانون زنان حزب کارگزاران سازندگی
فریبا پژوه – روزنامه نگار و فعال رسانه
محمد علی پاک سرشت – دیپلمات اسبق وزارت امور خارجه
عابد مشایخ – دبیر کمیسیون توسعه بازرگانی بنیاد امید ایرانیان
بدر الزمان كاظمي- سردبير سايت اقتصاد بازرگاني
با موضوع : «بررسی قانون تعدد زوجات در حمایت از حقوق بانوان و افزایش امنیت حریم خانواده و اشتغال بانوان»
برگزار گردید.
به گزارش کسب و کار نیوز، در ابتدای جلسه ، عابد مشایخ ، دبیر کمیسیون توسعه بازرگانی بنیاد امید ایرانیان مباحث هفت گانه توسعه مدیریت و کارآفرینی حوزه بانوان را که تاکنون در کمیسیون توسعه بازرگانی بنیاد امید ایرانیان به آنها پرداخته شده است را عنوان نمود و نتایج حاصل از آنها را به عنوان خروجیهای اقدام سریع اعلام کرد.
در ادامه محمد صادق مشایخ ، رئیس کمیسیون توسعه بازرگانی بنیاد امید ایرانیان ، گفت : بررسی قانون تعدد زوجات باید منطبق بر موازین دینی و شرع باشد و البته لازم است مباحث به روز شوند. رعایت اخلاق در ازدواج و زندگی مشترک از پراهمیت ترین اولویتهاست .
مشایخ افزود : در بحث تعدد زوجات شرط دین ، برقراری تعادل در زوجات است که اجرای آن تقریبا ناشدنی است.اگر امروزه توجیه تعدد زوجات ، بحث تعدد زوجات پیامبر مکرم اسلام (ص) است باید گفت : آن زمان پیامبر اسلام (ص) به دلیل تحبیب قلوب و توسعه دین مبین اسلام در طوایف عرب جاهل مجبور به این اقدام بودند ، چرا که با ازدواج با هر دختر از یک قبیله راه بر قراری ارتباط دوستانه بجای جنگ و ستیز با آن قبیله هموار می شد و آنگاه می توانستند به نشر آگاهی و دعوت به توحید و خداشناسی بپردازند.
وی اضافه کرد : در حال حاضر فساد افسار گسیخته اقتصادی کشور بحران جدیست که زندگیها را به شدت تحت تاثیر قرار داده است و اگر بناست از حقوق بانوان و خانواده حمایت نماییم ، باید ابتدا با فساد سیستماتیک اقتصادی کشور ، مبارزه و نهایتا آن را حذف نماییم.
همچنین باید تاکید کرد : تعدد زوجات در حال حاضر و مطابق با فرهنگ اصیل ایرانی ، خلاف اخلاق و فرهنگ عمومی است.
فائزه هاشمی رفسنجانی گفت : قبل از انقلاب محدودیتهایی در اجرای قانون تعدد زوجات بود، اما بعد از انقلاب محدودیتها رفع شد و قاضی در اختلافات خانوادگی مربوط به تعدد زوجات ، می گوید مرد خلاف نکرده و اقدامش غیر شرعی نیست. در صورتیکه باید بررسی شود ، آیا مرد توانسته است عدالت را بین زوجات رعایت کند یا نه ! ضمن اینکه طبق قانون ، مرد طی چندین شرط اجازه اختیار تعدد زوجه را می یابد که احراز هر شرط قانون بسیار سخت است.
رئیس کانون زنان حزب کارگزاران سازندگی افزود : در قرآن عملا گفته شده است که تعدد زوجات قابل اجرا نیست و به نوعی اصلا اجازه این کار را نداده است. لذا باید در قانون اضافه شود ، تعدد زوجات عملی اشتباه است و عدم جواز آن باید لحاظ گردد. که همانطور که اشاره کردیم عملا منع دینی هم در این موضوع داریم. در واقع اختیار کردن تعدد زوجات توسط مرد ، به سست کردن کانون خانواده می انجامد و باعث جدایی و از هم گسیختگی خانواده می گردد.ضمن اینکه با قانون حمایت از خانواده و بانوان نیز منافات دارد و مشکلات متعددی را برای بانوان و خانواده ها بوجود می آورد.در این راستا برخی کشورهای مسلمان قانون مجازات و جریمه را برای تعدد زوجات تصویب کرده اند و اجرا می کنند . لذا اصلاح قانون تعدد زوجات در کشور ما واجب است.
هاشمی رفسنجانی اضافه کرد : در بررسی قانون تعدد زوجات باید آن را به دو بخش تقسیم نماییم :
۱-بررسی حقوق و فقهی
۲- بررسی روانشناسانه (آسیب به کودک و خانواده)
در کل قانون ، عرف سازی و اخلاق مداری را ایجاد می کند.
سیده حمیده زرآبادی گفت : تعدد زوجات ، مصداق بارز خشونت علیه زنان است.لذا باید در بحث قانون تعدد زوجات ، بازنگری و اصلاحات ویژه صورت پذیرد.قرآن برای تعدد زوجات شرط گذاشته است که در صورت اقدام ، مرد باید بتواند شروط را رعایت کند که عملا تقریبا غیر ممکن است.
نماینده مجلس شورای اسلامی و عضو فراکسیون امید افزود : ما می توانیم هزینه انجام تعدد زوجات را برای مردان بالا ببریم تا انجام این کار سخت شود.برای اختیار کردن چند همسری وقتی هزینه را بالا ببریم در این راستا می توانیم عملا در صورت نپذیرفتن تعدد زوجات توسط مردان اقدام نماییم.
در بررسی بند ۱ (بررسی حقوقی و فقهی) ، خدیجه توفیقیان گفت : در آیه ۳ سوره نساء آمده است ، مرد می تواند جهت سرپرستی خانواده ها و ایتام تا ۴ زوج اختیار کند اما در صورتیکه بتواند تعادل را بر قرار نماید.اما نکات استخراجی از آیه ۱۲۹ سوره نساء که تکمیل کننده آیه ۳ سوره نساء است : خداوند می فرماید مرد به شرطی می تواند تا ۴ زن را اختیار کند که بتواند تعادل بین آنان برقرار کند. یعنی قرآن علاوه بر آنکه تشویق به تعدد زوجات نکرده است بلکه به نوعی آن را نهی کرده است.ضمن اینکه در این آیه آمده است ، اختیار کردن تعدد زوجات توسط مرد به دلیل مشکلات اقتصادی ، اجتماعی و حتی سیاسی آن زمان بوده که پس از کشته شدن مرد خانواده در جنگها برای زن خانواده و فرزندانش بوجود می آمده است.در رابطه با تعدد زوجات پیامبر گرامی اسلام (ص) نیز عنوان شده است که ایشان تنها جهت دعوت قبایل مختلف به دین مبین اسلام زن اختیار می کردند . ضمن اینکه در زمان حیات حضرت خدیجه (س) ، ایشان هیچ زنی اختیار نکردند.
وی افزود : مراجع و آیات نیز چند زوجی را جایز نمی دانند و عملا مکروه می دانند.
در سال ۱۳۵۳ قانون تحکیم بنیان خانواده تصویب شد که طی این قانون مرد با اذن همسر اول اجازه اختیار زن دیگری می کند و قانون خوبی بود . اما در قانون جدید مرد با اذن زن اول و
رضایت او و مجوز دادگاه (آنهم با دلایل منطقی که در رابطه با زن اول وجود دارد) می تواند اقدام به اختیار زن دوم نماید.
اعظم السادات هاشمی گفت : نهاد خانواده ، یک نهاد برساخته است .(ساخته دست بشر است.)
بررسی قانون تعدد زوجات از منظر روانکاوانه ( بررسی روانشناسی) :
از نظر عرف و نگاه اجتماعی مردم ایران موضوع چند همسری مردود است.
جامعه شناسان می پرسند : چه اتفاق و چه ضعفی در خانواده حادث می شود که مرد را نمی توان مجاب به تقید به خانواده و تک همسری کرد؟
وی افزود : آثار مخرب همسر دوم بر خانواده و فرزندان بسیار دلخراش و آسیب زاست.
متاسفانه در جامعه کنونی ، نهاد خانواده بسیار آسیب پذیر شده است و باید این مشکل هر چه سریع تر با اصلاح قوانین و برنامه های فرهنگی و حذف مفاسد اقتصادی و اجتماعی کشور مرتفع گردد.
زهرا جواهریان گفت : در معاونت زنان و خانواده ریاست جمهوری در طی ۸ ماه گذشته توانستیم شاخصهای عدالت جنسیتی را به اجماع برسانیم.در این راستا ۲۵ شاخص اصلی و ۱۷۰ زیر شاخص اختصاصی به دست آمد.لایحه خشونت علیه زنان ۶ سال است توسط دولت تهیه شده است و به دلیل آنکه دارای بند مجازات است ، جهت بررسی و تهیه آن به قوه قضائیه رفته است.
مشاور معاونت زنان و خانواده ریاست جمهوری افزود : در حال حاضر حدود یازده میلیلون نفر در کشور مجردند که از این تعداد آمار بانوان از آقایان مجرد بیشتر است.با توجه به لوایح حمایت از بانوان و خانواده و مسائل عدیده ای که در این رابطه وجود دارد پیشنهاد می گردد لایحه خشونت علیه زنان به لایحه خشونت علیه خانواده تغییر یابد.