تپه هگمتانه ثبت جهانی نمی‌شود مگر آنکه عوامل مزاحم حذف شود

به گزارش کسب و کار نیوز به نقل از ایلنا, اوایل هفته جاری بود که خبرها از وقوع آتش سوزی در تپه باستانی هگمتانه حکایت کردند. هرچند علی مالمیر (مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان همدان) با اشاره به آنکه وقوع این نوع آتش‌سوزی‌ها پیش از این نیز سابقه داشته، گفته است: تقریبا هر سال شاهد وقوع آتش‌سوزی در گوشه‌ای از تپه باستانی هگمتانه هستیم البته آسیبی به بافت تاریخی تپه هگمتانه وارد نشده؛ محمدرضا بیاناتی (مدیرعامل سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی همدان) هم از فعالیت دو ساعته آتش نشانان برای اطفا حریق خبر داده و گفته است: این آتش‌سوزی حدفاصل تپه هگمتانه تا کلیسا را درگیر کرده بود.
هرچند نگرانی‌هایی درباره وقوع مجدد آتش‌سوزی در هگمتانه وجود دارد اما مالمیر در این خصوص به ایلنا گفت: طبیعی است که به دلیل رشد گیاهان روی تپه و عبور و مرور رهگذران و بی‌توجهی که ممکن است درخصوص انداختن زباله و ته سیگار داشته باشند، شاهد وقوع آتش‌سوزی باشیم. همچنین ممکن است به دلیل گرما این آتش‌سوزی رخ دهد.
او یادآور شد: ضمن آنکه آنچه در هگمتانه کاوش شده در محوطه‌ای قرار دارد که امکان وقوع آتش‌سوزی در آن وجود ندارد چراکه تحت نظارت است و اقدامات حفاظتی در آن انجام می‌شود. در بخش‌هایی که کاوش نشده‌اند، آثار در عمق ۳ تا ۴متری قرار دارند و محافظت می‌شوند و باز آتش‌سوزی به آنها آسیب نمی‌رساند.
او در پاسخ به این مهم که آیا چنین امری می‌تواند بهانه‌ای برای داشتن نگاهی سهل‌انگارانه در خصوص وقوع هر ساله آتش‌سوزی در تپه باستانی هگمتانه باشد، گفت: این آتش‌سوزی‌ها طبیعی است. هرچند ما هر سال اقدامات لازم را انجام می‌دهیم و گیاهان خودرو را در مسیرهای تردد هرس می‌کنیم. همچنین فضاهای ورودی و بخش‌های مختلف را بررسی می‌کنیم. البته درصدد آن هستیم که بتوانیم رویش گیاهان را روی تپه کاهش دهیم. همچنین تپه باستانی را به قطعات کوچکتری تقسیم کرده‌ایم تا به محض وقوع آتش‌سوزی امکان کنترل داشته باشیم. نباید فراموش کرد که این درحالی است که تپه هگمتانه ۳ هزار سال قدمت دارد و با مساحت حدود ۳۵ هکتار، وسیع‌ترین تپه باستانی ایران است که در بافت قدیمی شهر همدان قرار دارد.
با این وجود آتش‌سوزی تنها نگرانی فعالان میراث‌فرهنگی درخصوص هگمتانه نیست چراکه سال‌هاست این تپه تاریخی در فهرست ثبت در میراث جهانی قرار دارد اما موانعی برای ثبت جهانی آن وجود دارد که قابل بررسی است. شاید بتوان از فعالیت مشاغل مزاحم به عنوان یکی از موانع ثبت جهانی هگمتانه یاد کرد.
مالمیر دراین خصوص گفت: ساماندهی مشاغل در حوزه فعالیت ما نیست اما آنچه مهم است آن است که در بخشی از عرصه هگمتانه که هنوز تملک نشده شاهد وجود بازار آهن‌فروشان هستیم که در چارچوب ساماندهی مشاغل مزاحم شهری که برعهده شهرداری است، جای می‌گیرد. البته موضوع ساماندهی در دستور کار قرار دارد و موضوع تشکیل کمیته‌ای برای پیگیری و آماده‌سازی و رفع موانع ثبت جهانی هگمتانه مطرح است. امیدواریم با شکل‌گیری این کمیته مجموعه باقی مانده در عرصه هگمتانه را ساماندهی کنیم.
مدیرکل میراث و گردشگری همدان تاکید کرد: تا زمانی که این موانع برطرف نشود، ثبت جهانی هگمتانه به سرانجام نمی‌رسد. با وجود آنکه به کرات به این نکته اشاره داشته‌ایم اما همچنان این موانع پابرجا هستند. درحال حاضر حدود ۵ هکتار از عرصه هگمتانه نیازمند تملک و آزادسازی است.
از سوی دیگر، شاهد آسفالت‌ریزی در حاشیه خیابان اکباتان و تپه باستانی هگمتانه برای دسترسی به بازار آهن‌فروشان توسط شهرداری هستیم که بر موانع ثبت جهانی هگمتانه افزوده است.
مالمیر اظهار داشت: با اجرای طرح تفصیلی شهر همدان شاهد این طرح و آسفالت‌ریزی در تپه باستانی بودیم که البته خارج از عرصه است. باید به سمتی برویم که بتوانیم هم‌افزایی که در استان شاهد هستیم را به این سمت تعمیم دهیم و این موضوع را رفع کنیم، می‌توانیم امید بیشتری برای ثبت جهانی داشته باشیم. اگر این همکاری محقق نشود، مانند سال‌های گذشته هیچ کاری پیش نخواهد رفت.