عادت به مونتاژکاری در تولید

ثمانه نادری

به گزارش کسب و کار نیوز، ضعیف شدن بنیه تولید در پی افزایش هزینه مواد اولیه و افزایش لحظه ای نرخ تورم، واقعیتی انکارناپذیر به ویژه برای بنگاه‌های کوچک‌تر و ضعیف‌تر است. بر اساس آمارها بیش از ۱۳۵۰ بنگاه مشکل دار در کشور وجود دارد که تداوم مشکلات آنها معضل افت تولید کشور و به تبع آن بحران بیکاری را جدی‍‌تر خواهد کرد. اما با حمایت از این بنگاه‌ها می‌توان به حفظ اشتغال کشور کمک کرد. اما اینکه این کمک‌ها از چه طریقی و با چه ترفندی حاصل می‎شود؟ سوالی است که نیاز به بررسی دارد.
به اعتقاد کارشناسان هر یک از وزارت‌خانه ها و نهادهای مسئول در این راستا وظایفی بر عهده دارد که از نظام بانکی گرفته تا وزارت صنعت، معدن و تجارت و تا وزارت کار و سازمان‌هایی مثل سازمان امور مالیاتی و …را شامل می‌شود. مهم ترین دغدغه‌های بنگاه‌های مشکل دار که به نوعی در ارتباط با عملکرد این سازمان‌ها است؛ قوانین دست و پاگیر، کندی فرایند تسهیلات‌دهی به تولید، سخت‌گیری و فشارهای مالیاتی به تولیدکنندگان و در کنار آن مانع‌تراشی برای بنگاه‌ها با کوچک‌تر‌کردن بازار فروش آنها است. نمونه این مورد رقابت نابرابر شرکت‌های دولتی با تولیدکنندگان بخش خصوصی در عرضه کالا است. گاهی هم قوانینی که تدوین می‌شود، بر علیه تولید عمل می‌کند. البته در کنار آن چگونگی مدیریت بنگاه در وضع موجود بنگاه نیز نقش دارد. عادت به شیوه‌های سنتی و ناکارآمد در مدیریت بنگاه و همچنین آینده‌نگری ضعیف و ضعف در دسترسی به بازارهای فروش از جمله مهم ترین آن است. از دید کارشناسان از دیگر موارد در ضعف تولید وابستگی آن به واردات از خارج است که در شرایط فعلی به بحران مبدل شده است. در حالی که اگر تولید آینده نگری داشت، این وابستگی‌ها به مرور کمتر می شد.
از جمله برنامه هایی که وزارت کار در این راستا مورد توجه قرار داده است، برگزاری جلساتی تحت عنوان ستاد تسهیل برای رفع و حل مشکلات تولید است. همچنین تلاش شده تا به پرداخت تسهیلات نوسازی به بنگاه‌ها، بخشی از مشکلات آنها را حل کنند.
محمد حسین برخوردار، عضو سابق اتاق بازرگانی تهران
وابستگی صنعت به واردات
مشکل اصلی تولید ما عملکرد ضعیف و نامناسب مدیران است. حدود ۴۰ سال است که صنعتگر و تولیدکننده ما با اتکاء به واردات تولید می‌کند و به مونتاژکاری عاددت کرده است. اینکه یک مواد را به صورت کامل وارد کنیم و اینجا مونتاژ کنیم، باب شده است. ریشه این امر به دید و افق کوتاه مدت تولیدکننده در دسترسی به سود بر می گردد. یعنی تولیدکننده صرفا به دنبال سود و منفعت آنی است تا رشد تولید به معنی واقعی آن که شاید زمانبر باشد. به همین دلیل خبری از تحقیق و توسعه و یا به روزرسانی دانش در خیلی از بنگاه‌های ما و صنایع نیست. در این شرایط از آنجایی که تولیدکننده به خارج از کشور و واردات وابسته است، دست به گریبان سازمان‌های مرتبط شده تا بلکه راهی برای دسترسی به سود پیدا کند و اگر نتوانست، ورشکست و یا ناکام می‌شود. مشکل کنونی خیلی از بنگاه‌های ما که تحت عنوان بنگاه مشکل دار قرار می‌گیرند، همین است. به همین دلیل گلایه‌ها از وزارت صنعت، معدن و تجارت، سازمان توسعه تجارت، و نهادهایی که به نوعی موضوع با مسئله تجارت ارتباط دارند از سوی تولیدکنندگان زیاد شده است.