تنبیه رانندگان پر خطر

ثمانه نادری
به گزارش کسب و کار نیوز، راننده محور شدن بیمه شخص ثالث که به گفته رئیس کل بیمه مرکزی قرار است از سال آینده اجرایی شده با توجه به صحبت های ضد و نقیض سلیمانی ابهاماتی را ایجاد کرده است. از یک طرف در حالی که راننده محور شدن بیمه شخص ثالث مطرح است، رئیس کل بیمه مرکزی تاکید دارد که این بیمه نامه صرفا برای خودرو صادر می‌شود. این ابهام را اگر در کنار سایر ابهاماتی که در خصوص این قانون مطرح است، بگذاریم، موضوع پیچیده تر می‌شود. برای مثال در صورتی که بیمه نامه برای خودرو صادر شود چند مسئله اساسی به وجود می آید، اول آنکه ممکن است راننده خودرو هنگام تصادف و یا بروز مشکل، مالک خودرو نباشد و دیگر آنکه هنوز روشن نیست این قانون به چه شکل قرار است اجرایی شود.
در همین رابطه غلامرضا سلیمانی، رییس بیمه مرکزی گفته طبق قانون برنامه ششم توسعه، با توجه به پرخطر و کم‌خطر بودن راننده از سال آینده بیمه شخص ثالث به جای خودرو به راننده تعلق خواهد گرفت. البته رئیس کل بیمه مرکزی تاکید کرده که بر این اساس بیمه نامه شخص ثالث صرفا برای خودرو صادر می شود و به هیچ وجه چند بیمه نامه برای یک وسیله نقلیه صادر نمی شود که دراین طرح ویژگی‌های راننده یا رانندگان وسیله نقلیه مانند مشخصات و سوابق شخصی و بیمه ای در تعیین حق‌بیمه و ارزیابی ریسک بیمه‌گذار دخیل خواهد بود.
طبق این قانون زن یا مرد بودن راننده، جوان یا پیر بودن و پرخطر و کم‌خطر بودن راننده در این مصوبه لحاظ می‌شود و راننده‌هایی که رانندگی بهتری دارند هزینه کمتری برای بیمه شخص ثالث پرداخت می‌کنند. این قانون به اعتقاد کارشناسان می تواند به رتبه بندی رانندگان و برقراری نظام پاداش و مجازات برای رانندگان منتهی شده و در نهایت از حوادث جاده ای بکاهد.
محمد عاملی، کارشناس بیمه
چالش نرخ گذاری عادلانه حق بیمه ها
در قانون شخص ثالث جدید قانونگذار بخشی را در نظر گرفته و بر اساس آن بیمه‌نامه‌ها طبق ویژگی‌های عملکردی راننده صادر می‌شود. منظور این است که هر کس با توجه به سوابق خسارتی رانندگی و امتیار مثبت و منفی با فردی دیگر متفاوت باشد. بر این اساس حق بیمه‌نامه متفاوت است اما در حال حاضر خودرو و سوابق خسارتی خودرو در ارزیابی ریسک مورد نظر است. در قانون جدید پیش بینی شده که راننده و همه افراد مجبور نباشند حق بیمه مشخصی بر اساس نوع خودرو پرداخت کنند. بیمه مرکزی به دنبال این است که هر راننده با توجه به خصوصیاتی که دارد بیمه نامه شخص ثالث بگیرد و این باعث مشکلات اخیر شده است. برای مثال این ابهام مطرح است که اگر یک خانواده ۴ نفری صاحب گواهی‌نامه باشند، باید هر یک با توجه به خصوصیاتی که دارند و تخلف و مواردی از این دست، یک بیمه‌نامه مجزا بخرند. مثلا یک خودرو ۴ بیمه‌نامه داشته باشد. در صورتی که در قانون فعلی خود خودرو و سوابق خسارتی بیمه نامه، کارت ماشین و … لحاظ است. جدول‌های نرخ گذاری بیمه مرکزی حق بیمه شخص ثالت را بر اساس نوع خودرو و ظرفیت و … تعیین کرده است. یعنی به جای راننده محور بحث گواهی‌نامه محور بودن مطرح است.
اجرایی شدن این کار باعث رتبه بندی بیمه رانندگان خواهد شد. همانطور که در کشورهای اروپایی افراد مختلف بر این اساس رتبه بندی می‌شوند. در ایران آنچه مورد تاکید است، موضوع دارندگان وسایل نقلی موتوری است. در کشورهای اروپایی برای ارزش‌گذاری شخص راننده؛ سن، سوابق خسارتی، سوابق تخلف رانندگی و… ملاک است وبا تکنولوژی و فناوری اطلاعات مربوط به تعداد ترمزها، میانگین سرعت و شدت ترمز در ارزیابی ریسک فرد مورد بررسی قرار می‌گیرد. آنجا سیاست گذاری قیمتی عمومی نیست بلکه بیشتر سعی می‌کنند قیمت گذاری عادلانه و بر اساس ریسک های هر فرد و به صورت مجزا اعمال شود. اما در قانون ما این امر مطرح نیست و حق بیمه پیر و جوان یکی است.
مسئله‌ای که در کشور ما وجود دارد، ضعف سیستم اطلاعات رانندگی است. این سیستم منسجم و یکپارچه نیست و به همین دلیل نمی‌تواند به سمت نرخ‌گذاری عادلانه حق بیمه‌ها برای رانندگان با سنین مختلف و سوابق متفاوت برود. به عبارتی زیرساخت‌های فناوری اطلاعات برای اجرای این کار آماده نیست. می‌شود ویژگی‌های کلی راننده را به عنوان ملاک ارزیابی ریسک دخیل کرد. مثلا بگوییم اگر راننده خانم است، از یک سری تخفیف ها بهره‎مند باشد و یا کسی که بالای ۳۵ سال است، شرایط متفاوتی با افراد زیر این سن داشته باشد.در حالی که انجام این امر در ایران شدنی به نظر نمی آید.