شایلی قرائی
به رغم این ظرفیت ها مشکلاتی برای درآمدزایی و ارزآوری این گل وجود دارد. مشکلات داخلی اجازه معرفی این گل را در بازارهای بین المللی محدود کرده است. متاسفانه شیوه تولید سنتی و کاشت محدود و همچنین نبود نیروی انسانی جوان و متخصص در این بخش از کشاورزی موجب شده این صنعت نتواند آن طور که باید درآمدزا باشد. در حال حاضر سطح زیر کشت گل و گیاه در کشور بیش از ۷۰۰۰ هکتار با ۴ میلیارد شاخه و گلدان و در همین سطح ۱۲۰۰ هکتار گل نرگس با بیش از ۳۶۰ میلیون شاخه است. در حال حاضر در حوزه گل و گیاه بیش از ۱۵۰ هزار نفر مشغول به فعالیتند و به طور اختصاصی در حوزه گل نرگس بیش از ۲۰ هزار نفر اشتغالزایی صورت گرفته است.
یک مقام مسئول در این رابطه گفت: با سطح زیرکشت یکهزار و ۲۰۰ هکتار گل نرگس، بیش از ۳۶۰ میلیون شاخه گل نرگس تولید میشود. غلامرضا تقوی مدیرکل دفتر امور گلخانه، گیاهان دارویی و قارچ خوراکی وزارت جهاد کشاورزی در اولین جشنواره گل نرگس در شهرستان جویبار با اشاره به اینکه گل و گیاه و در صدر آن تولید گل نرگس برای کشور دارای اهمیت زیادی است، گفت: هم اکنون سطح زیر کشت گل و گیاه در فضای باز و گلخانه بیش از ۱۰۰ هزار هکتار است و از این مقدار چهار میلیارد شاخه گل و گلدان تولید میشود. وی افزود: با سطح زیرکشت یکهزار و ۲۰۰ هکتار گل نرگس، بیش از ۳۶۰ میلیون شاخه گل نرگس تولید میشود. مدیرکل دفتر امور گلخانه، گیاهان دارویی و قارچ خوراکی وزارت جهاد کشاورزی ادامه داد: مازندران با توجه شرایطی که دارد میتواند هم پایه گل نرگس را تولید کند و هم با افزایش دانش فنی عملکرد را افزایش دهد. تقوی با بیان اینکه در یکهزار و ۲۰۰ هکتار سطح زیرکشت گل نرگس باید بیش از ۶۰۰ میلیون شاخه گل تولید شود که با در اختیار قرار دادن دانش فنی عملکرد آن افزایش خواهد یافت. وی در ادامه افزود: یکی از ویژگی های گل و گیاه این است میتوان با ترویج توسعه گل نرگس اراضی که کمبهره هستند به اراضی پُر بهره تبدیل شوند و میتواند نسخه شفابخش برای جلوگیری از خرد شدن اراضی، تغییرکاربری و افزایش درآمد باشد. مدیرکل دفتر امور گلخانه، گیاهان دارویی و قارچ خوراکی وزارت جهاد کشاورزی بیان کرد: هم اکنون یکی از منابع تامین ارز میتواند صادرات گل و گیاه بویژه گل نرگس باشد.
تقوی گفت: در حوزه گل و گیاه بیش از ۱۵۰ هزار نفر به صورت مستقیم و غیرمستقیم مشغول به کار هستند و در حوزه تولید گل نرگس ۱۵ تا ۲۰ هزار نفر به صورت مستقیم و غیرمستقیم فعالیت دارند. وی با بیان اینکه سرمایهها به سمت سفتهبازی، سکه، ارز و واسطهگری سوق پیدا می کنند، گفت: بخش کشاورزی و بهویژه تولید گل و گیاه میتواند نسخه مناسبی برای جذب سرمایهها باشد. مدیرکل دفتر امور گلخانه، گیاهان داروئی و قارچ خوراکی وزارت جهاد کشاورزی اظهار کرد: سطوح آبهای زیرزمینی به شدت رو به کاهش است و تا پایان برنامه ششم توسعه ۱۱ میلیارد مترمکعب باید صرفهجویی کنیم و اگر قرار است الگوی کشتی معرفی کنیم، در بسیاری از مناطق الگوی کشت میتواند جوابگو باشد. وی در پایان تصریح کرد: هم اکنون ۳۵ درصد از کشت گل نرگس به صورت دیم و ۶۵ درصد کمآب بر قابل کشت است.
عمده این گل ها در معابر و پشت چهارراه ها فروخته می شود
اکبر مولایی
فعال بازار گل و گیاه
با آغاز فصل زمستان افرادی که مزارع زیر کشت گل نرگس دارند فعالیت شان آغاز می شود و همانطور که این روزها در تمام چهارراه ها و معابر مشاهده می شود فروش گل نرگس توسط گل فروشان و افراد زیادی آغاز می شود. با گذشتن از این چهارراه ها شاید بیش از ده کودک و بزرگسال دسته هایی انبوه از گل نرگس را به دست دارند و با قیمت های مختلف آن را به فروش می رسانند. بر اساس آمار منتشر شده در این دو ماه و البته کمتر در ماه اسفند درآمد افرادی که در معابر و چهارراه ها و پشت چراغ قرمزها اقدام به فروش نرگس می کنند میلیونی می شود و این جا این حسرت بوجود می آید که چرا ظرفیت صادرات این گل منصر به فرد که بوی خاص آن برای همه یادآور نشاط و شادی است نمی تواند با گذشت از مرزها ارزآوری داشته باشد.
متاسفانه امروز با توجه به مراحل سنتی تولید شامل کاشت، داشت و برداشت و استفاده از محصول به صورت غیرفرآوری و خام، بستهبندی و صادرات این محصول به صورت غیراستاندارد است. باید مشوقهای مورد نظر مانند اختصاص تسهیلات برای سرمایهگذاری در بستهبندی و فرآوری و صادرات انجام شود. از طرف دیگر گل نرگس گلی منحصر به فرد است که در ایران به عمل می آید و مسوولان باید در ثبت جهانی آن بکوشند. علی رغم موقعیت خوب کشور برای کاشت گل نرگس و ظرفیت درآمدزایی و ارزآوری آن هیچ سازمانی برای توسعه درآمدزایی از این گل راهکاری ندارد و عمده این گل ها در معابر و پشت چهارراه ها فروخته می شود.
گل های نرگس ایرانی در بسیاری از نمایشگاه های خارجی به نمایش گذاشه شده اند و استقبال خوبی تویط خارجی ها برای خرید داشته اند. این گلها بارها در جشنوارههای گل و گیاه هلند به عنوان گل برتر انتخاب شده و مردم هلند علاقه خاصی به این نوع از گل دارند بنابراین صادرات آن در بازارهای جهانی از ارزآوری خوبی برخوردار است اما تا به امروز تمهیدات جدی برای ارزآوری این گل اندیشیده نشده است و پا این گل ها بیشتر به سر چهارراه ها باز می شود.