شایلی قرائی
به گزارش کسب و کار نیوز، متاسفانه براساس خبرهای منتشرشده در ماههای اخیر با اختصاص ارز ۳۸۰۰ تومانی به کاغذ تحریر، برخی با این کاغذها نوشتافزار و کتاب تولید و به کشورهای همسایه از جمله عراق و افغانستان صادر کردهاند. به گفته یک واردکننده، قیمت ارزی که به کاغذ و مقوا اختصاص یافته، از ابتدای سال برای کاغذ تحریر از ۳۸۰۰ تومان به ۴۲۰۰ تومان افزایش یافته است، برای کاغذ گلاسه و مقوای بستهبندی از ۳۸۰۰ تومان به حدود ۸۰۰۰ تومان (ارز نیمایی) افزایش یافته است، بعضی از کارخانهها دیگر حاضر به همکاری با ایران نیستند و مابقی تامینکنندگان قیمتهای فروش خود را افزایش دادهاند. قیمت حمل به ایران تا تنی ۱۰۰ یورو گرانتر شده است، هزینه انتقال پول به بانکهای خارجی، شامل ۸ تا ۹ درصد کارمزد میشود، بنابراین قیمت تمامشده انواع کاغذ نسبت به ابتدای سال افزایش جدی داشته است.
از طرف دیگر در حالی که واردکنندگان کاغذ سلسله دلایلی مانند تعطیل شدن کارخانههای کاغذسازی چین و هند به دلیل آلایندگی، افزایش قیمت جهانی خمیر کاغذ و مانند آن را در افزایش قیمت کاغذ دخیل میدانند، نگاهی به وضعیت واردات کاغذ روزنامه نشان میدهد این دلایل به تنهایی برای ایجاد مشکل در بازار کاغذ روزنامه کافی نیستند. با وجود وعده وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره ارائه راهکارهایی برای توانمندسازی تولیدکنندگان کاغذ در ایران، ابوالفضل روغنیگلپایگانی، رئیس سندیکای تولیدکنندگان کاغذ و مقوای ایران، سه ماه قبل از صفر شدن تولید کاغذ روزنامه در ایران خبر داده و اضافه کرده بود: در حال حاضر (اسفند ۹۶) ۷۰ درصد کاهش ظرفیت تولید در بخش کاغذ تحریر داریم و در بخش کاغذ روزنامه نیز تقریبا با کاهش ظرفیت صددرصدی تولید مواجه شدهایم و هیچگونه تولید کاغذ روزنامهای صورت نمیگیرد.
به زودی کاغذهای نرخ پایین توزیع خواهد شد
مشکلات بازار کاغذ در حالی ازسوی تمام فعالان بازار تایید میشود که رئیس انجمن واردکنندگان کاغذ و مقوا قیمت ۲۶۰ هزار تومان برای کاغذ تحریر را کاذب دانست و گفت: ناشران کاغذ نخرند، به زودی کاغذهای نرخ پایین توزیع خواهد شد. سیدحسن میرباقری، رئیس انجمن واردکنندگان کاغذ و مقوا با اشاره به افزایش قیمت کاغذ در روزهای اخیر گفت: قیمت فعلی بازار کاذب است، بخشی از آن به دلیل کمبود کاغذ در بازار است که نتیجه عرضه نشدن ارز از سوی بانک مرکزی به واردکنندگان طی ماههای گذشته است. وی ادامه داد: قیمتی که در بازار توسط خردهفروشان عرضه میشود، قیمتی غیرواقعی است، بنابراین ناشران اقدام به خرید کاغذ نکنند. کاغذ طی روزهای آینده ازسوی کارگروه توزیع میشود و قیمتها کاهش محسوسی خواهد داشت.
میرباقری در توضیح بیشتر توزیع کاغذ از سوی کارگروه گفت: برخی از اعضای انجمن واردکنندگان کاغذ در اقدامی خودجوش و داوطلبانه بخشی از کاغذهای خود را که ابتدای سال وارد کردهاند، در اختیار وزارت ارشاد قرار دادهاند تا توزیع شود، این کاغذها در نوبت نخست اختصاص ارز به کالاهای اساسی که توسط دولت انجام شده بود، خریداری شدهاند. وی ادامه داد: سامانه توزیع وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی راهاندازی شده و طی روزهای آتی کاغذها با قیمت بسیار پایینتری از قیمت فعلی بازار در میان ناشران توزیع خواهد شد. علاوه بر این بارهای جدیدی از کاغذهای خریداریشده فهرست اولیه مورد تایید وزارت ارشاد نیز در راه است و هفته آینده میرسد. با توزیع این محمولهها قیمتها کاهش چشمگیری خواهد داشت. میرباقری همچنین از کاهش چشمگیر کاغذ گلاسه و مقوای پشت طوسی در بازار خبر داد و گفت: دو ماه است که بانک مرکزی تخصیص ارز نیمایی به واردکنندگان مقوا و گلاسه را قطع کرده و هیچ پاسخی به متقاضیان نمیدهد، چندین هزار تن کاغذ گلاسه و مقوا در گمرک مانده است؛ اما هنوز ارز اختصاص نمییابد.
هر فروشنده برای خود بازاری به راه انداخته است
پرویز اللهدادی، فعال بازار کاغذ
روزی نیست که در بازار کاغذ آشفتگی دیده نشود. از ابتدای سال با نوسانات نرخ ارز و افزایش آن، بازار وابسته به واردات کاغذ دچار تلاطم شد و هنوز تا به امروز نتوانستهایم وضعیت متعادل بازار کاغذ را مشاهده کنیم. در بازار کاغذ هر فروشنده برای خود بازاری به راه انداخته است و نه در سطح بازار، بلکه پنهانی خرید و فروش کاغذ میکند. البته اکثر این افراد را دلالان تشکیل میدهند که تا به امروز اجازه ندادهاند آب خوش از گلوی فعالان باسابقه بازار کاغذ پایین برود. دلالان با در دست گرفتن بازار کاغذ از ابتدای سال تا امروز تعیینکننده قیمتها شدهاند. در بازار کاغذ فعالان باسابقه دیگر مشتری ندارند؛ چراکه این دلالان تمام کالاها را از بازار خریداری کردهاند و به هر کسی که خودشان میخواهند، میفروشند. امروز روزنامهها هم دیگر برای تهیه کاغذ به مشکل برخوردهاند؛ چراکه تامین کاغذ روزنامه هم به دست این دلالان افتاده است.
قیمتگذاری در این بازار اصلا زیر نظر نهادهای مسئول انجام نمیشود و انگار نه انگار متولی باید در این زمینه ورود کند. سازمان حمایت و سازمان تعزیرات هم مهر سکوت بر لبهایشان زدهاند و گویی وضعیت بازار کاغذ را مشاهده نکردهاند یا حتی به گوششان نخورده است. اینکه بیایند یک دلال یا چندین دلال را دستگیر کنند و ببرند، مشکل حل نخواهد شد. حرف این است که بازار کاغذ باید تحت نظارت شدید قرار داشته باشد، نه اینکه به حال خود رها شود. اکثر صنایع به این صنعت وابستهاند و ادامه کار برایشان با مشکلات زیادی همراه است.
وضعیت نابهسامان صنعت چاپ با کمبود کاغذ
محمد کریمی، فعال بازار چاپ
امروز وضعیت بازار چاپ به دلیل نبود کاغذ بحرانیتر از سالهای گذشته شده است. چاپخانهداران که اغلب کار اصلیشان چاپ روزنامه، کتاب و نشریات است، با نبود کاغذ و ناتوانی روزنامهها برای تامین کاغذ مخصوص نمیتوانند به کار خود ادامه دهند. با گشتی در بازار به راحتی متوجه خواهید شد که کاغذ روزنامه حکم طلا دارد و اگر کسی کاغذ روزنامه موجود داشته باشد به هر قیمتی که دلش بخواهد، میفروشد و بسیاری از دستاندرکاران روزنامهها مجبور به خرید کالا هستند. در این شرایط به دلیل تعطیلی روزنامهها و کم شدن صفحاتشان بازار چاپ هم دچار رکود شده است و فعالان بازار برای ادامه کار امیدی ندارند. نظارت ضعیف منجر به ایجاد این شرایط شده و تمام صنایع وابسته به این صنعت را به دردسر انداخته است.
قیمتگذاری در بازار کاغذ متولی ندارد
احمد شریفیان، نایبرئیس اول اتحادیه کاغذ و مقوای تهران
افزایش قیمت کاغذ و البته گرانی و کمبود آن در بازار به دلیل مدیریت نادرستی است که بر این صنعت حاکم شده است. به عبارت بهتر مشکل گرانی کاغذ به دلیل مدیریت نادرست و برنامهریزینشده به وجود آمده است و در اصل باید اشاره شود که کمبود کاغذ دلیل گرانی آن نیست و اگر مدیریت اصلاح شود و در مسیر درست قرار بگیرد، این افزایش قیمت وجود نخواهد داشت. اینکه در برخی اخبار کمبود و نایاب شدن کاغذ را دلیل گرانی آن عنوان میکنند تنها قصد نابهسامان کردن بازار آن را دارند؛ در حالی که بهطور قطع به اندازه یک سال در انبارها کاغذ موجود است و کمبودی در بازار وجود ندارد. اگر اصول قیمتگذاری در بازار کاغذ رعایت شود و مدیریت درستی بر این روال وجود داشته باشد دیگر متخلفان هم نمیتوانند در بازار فعالیت داشته باشند. قیمتگذاری در بازار کاغذ متولی ندارد و همین امر موجب گرانی شده است.