شایلی قرائی
به گزارش کسب و کار نیوز با گشتی در بازارها متوجه خواهیم شد که در بازار تنها زوجهای جوان مشغول دیدن ویترینها هستند و نگرانی و اضطرابی که دارند را میتوان از چهرهشان متوجه شد. امروز دیگر کسی کالای نو نمیخرد و ترجیح خانوادهها بر این است که یا کالاها و اثاثیه منازل را تعمیر کنند یا ناچار اقدام به خرید کالاهای دست دوم کنند.
در این بین نوعروسانی را داریم که باید برای تشکیل زندگی طبق رسم و رسوم ایرانی به خرید جهیزیه بروند که با توجه به اوضاع اقتصادی اخیر، دست آنها هم از کالاهای بازار کوتاه شده است و جوانان باید با جهیزیه دست دوم به خانه بخت بروند. خرید جهیزیه یکی از رسوم ایرانیها برای تدارک مراسم عروسی است که همواره برای خانوادهها بهویژه خانواده عروس از جذابیت بسیاری برخوردار بوده و با شوق و اشتیاق خاصی انجام میشود. نابهسامانی افسارگسیخته قیمت ارز که از اواخر سال گذشته آغاز شد، این سنت را هم دستخوش نامهربانیها کرد، بهطوری که خریداران جهیزیه در این اوضاع بد اقتصادی نه تنها باید با مشکل گرانی دست و پنجه نرم کنند، بلکه با کمبود اجناس در این بازار هم مواجه شدهاند.
رئیس اتحادیه سمساران و امانتفروشان هم در این رابطه گفت: تقاضا برای تهیه کالای دست دوم حتی برای تهیه جهیزیه بالا رفته؛ زیرا قدرت خرید مردم پایین آمده است.
بیشترین تقاضا مربوط به لوازم برقی است. عبداللهیفرد همچنین بیان داشت: در ماههای اخیر و به علت افزایش قیمت چشمگیری که روی کالاهای لوازم خانگی اعمال شده است، خانوادههای زیادی به خرید کالاهای دست دوم رو آوردهاند. وی ادامه داد: به صورت نسبی تقاضا برای کالای دست دوم حتی برای تهیه جهیزیه بالا رفته؛ زیرا قدرت خرید مردم پایین آمده و همین علت اصلی رو آوردن خانوادههای ایرانی به سمت جنسهای دست دوم است.
عبداللهیفرد بیان داشت: این افزایش تقاضا چیزی در حدود ۲۰ تا ۳۰ درصد بوده است، البته همانطور که قیمت کالاهای اولیه گرانتر شده، قیمت مواد دست دوم هم تا حدی افزایش پیدا کرده است. وی گفت: قشر متوسط رو به پایین، بیشترین سهم در تقاضای جنسهای دست دوم را دارند، افزایش تقاضا هم در گروه لوازم برقی بیشتر است تا لوازم چوبی مانند تخت و وسایل دیگر.
کاهش چشم گیر قدرت خرید خانواده ها
امید قدیمی، فعال بازار مبلمان
هزینههای خانوادهها در ماههای اخیر به قدری افزایش داشته است که حتی فکر خرید لوازم جدید منازل را هم نمیتوانند بکنند. خانوادههای ایرانی طبق رسم و رسومی که وجود دارد، هرچند سال یکبار دکوراسیون و لوازم منازل خود را تعویض میکردند که امروز و در این شرایطی که بر کشور حاکم است، تنها اولویت به تامین مایحتاج اساسی بر میگردد. همین کالاهای اساسی هم آنقدر گران شده و هر روز شاهد نوسانات قیمتشان هستیم که قدرت خرید را از مردم گرفته است. بنابراین در این شرایط نمیتوان انتظار داشت مردم برای خرید مبلمان و لوازم خانگی یا لوازم منزل مراجعه کنند.
در خیابانها تنها شاهد حضور عروس و دامادها و خانوادههای آنها هستیم که به ناچار برای بازدید کالاها و خرید کردن به فروشگاهها مراجعه میکنند. متاسفانه در اکثر موارد شاهد هستیم که جوانان با دست خالی بازار را ترک میکنند؛ چراکه قیمت جهیزیه آنقدر افزایش پیدا کرده است که هر کسی قدرت خرید آنها را ندارد. به فرض اگر میتوانستیم تا سال گذشته با ۱۰ میلیون تومان جهیزیه را جمع و جور کنیم، در سال جاری با ۵۰ میلیون تومان هم به سختی میتوان برای جهیزیه خرید کرد. در حال حاضر هزینه خرید مبلمان هم افزایش زیادی داشته است و این دست فروشنده نیست. کالاهای ساخت داخل هم در این صنف افزایش قیمت بالایی داشتهاند. متاسفانه به دلیل گرانیها، خانوادهها دیگر توانی برای تعویض وسایل منزل ندارند و با خراب شدن کالایی اقدام به تعمیر آن میکنند. عروس و دامادها هم متاسفانه به کمترین مقدار خرید بسنده میکنند و بسیاری دیگر هم برای خرید جهیزیه به سمساریها و کالاهای دست دوم مراجعه میکنند. مشکلات خانوادهها امروز کاهش قدرت خرید و افزایش و گرانی کالاهاست. نوعروسی که میخواهد به خانه بخت برود، با جهیزیه دست دوم باید برود و این نتیجه نداشتن مدیریت درست بر بازارهاست. امروز دیگر کسی در بازار خرید نمیکند و مردم با خراب شدن هر کالایی، اقدام به تعمیر کردن آن میکنند.
راهاندازی طرح اختصاص سبد جهیزیه
علیرضا حاتمی، کارشناس حقوقی
با گرانیهایی که در ماههای اخیر در بازار وجود دارد، باید برنامهای دقیق و مناسب برای خرید جهیزیه تدوین شود. حداقل مجلس میتواند در این امر ورود کند و همانطور که سبد کالاهای اساسی را به مردم اختصاص میدهد، سبد جهیزیه را هم برای زوجهای جوان در نظر بگیرد. البته این طرح چند سال گذشته نیز مطرح شد؛ اما پیگیری خاصی برای تحقق آن وجود نداشته است. اگر جوانان بدانند میتوانند از مزیتهای سبد جهیزیه یا طرحهای حمایتی از این دست برخوردار شوند، شاید تمایل و انگیزه آنها برای تشکیل زندگی افزایش پیدا کند. اینکه در حال حاضر آمار ازدواج به طرز بیسابقهای کاهش پیدا کرده، دلیلش کاهش قدرت خرید و توان مالی تهیه جهیزیه یا تامین هزینههای زندگی مشترک است.
از طرف دیگر برخلاف اینکه آمار ازدواج کاهش یافته، متاسفانه هزینههای زندگی آمار طلاق را افزایش داده است؛ چراکه دیگر زوجهای جوان و حتی خانوادههایی که از زمان تشکیل زندگیشان سالها میگذرد، از پس هزینههای زندگی بر نمیآیند و تنها راه چاره را جدایی میدانند.
فقر و کاهش قدرت خرید میتواند از جنبههای مختلف بر کشور تاثیرات منفی داشته باشد. کاهش آمار ازدواج شاید بهترین تاثیر آن باشد. افزایش دزدی و کلاهبرداری، ناامنی در جامعه و… میتواند بدترین تاثیرات فقر باشد که این ضرورت احساس میشود که دولت باید در این رابطه راهکارهایی را ارائه دهد. راهاندازی طرح سبد جهیزیه هم باید پیگیری شود و تسهیلات آن در اختیار زوجهای جوان قرار بگیرد. هرچند اینجا بحث مسکن هم مطرح میشود که خود این موضوع باید جداگانه بررسی شود.