هنری که فقط در “جرگلان” جان می‌گیرد

به گزارش کسب و کار نیوز، ترکمن‌ها یکی از اقوام ساکن در خراسان‌شمالی هستند که بیشتر آن‌ها در منطقه شهرستان راز و جرگلان زندگی می‌کنند و حضور این افراد، با فرهنگ و سبک خاص زندگی موجب شده تا توجه هر گردشگری را به خود جلب کند و این حس کنجکاوی را در آن‌ها ایجاد کند تا به منطقه مرزی جرگلان سفری داشته باشند و از نزدیک با سبک زندگی آن‌ها آشنا شوند.

نوع پوشش، صنایع دستی، موسیقی، لهجه و آداب و رسوم خاص مردم این منطقه سبب می‌شود تا در ذهن هر گردشگر و مسافری این موضوع خطور کند که این منطقه هم‌چنان بکر مانده و شاید “جرگلان” در زمان گیر کرده و هیچ تغییری در آن به وجود نیامده است.

پوشاک ترکمن‌ها یکی از جذابیت‌های این قوم در این استان است به طوری که زنان ترکمن هنر سوزن‌دوزی را به حد اعلا رسانده‌اند.

ترکمن‌ها ظریف‌ترین هنر سوزن‌دوزی را روی لباس محلی خود به نان چلپی انجام می‌دهند که در مراسم عروسی از آن استفاده می‌شود و علاوه بر آن کلاه ترکمنی که به آن در اصطلاح محلی تخیه گفته می‌شود مملو از انواع دوخت‌های سنتی است.

ظرافت سوزن‌دوزی ترکمن‌ها فقط شامل این دو نوع نیست، علاوه بر این زنان ترکمن حاشیه لباس‌های خود و دخترانشان از جمله چاوک، کولته، یقه، سرآستین، جلو سینه، قسمت پایین شلوار و دور سوراخ دکمه‌ها و خود دکمه‌ها را هنرمندانه با انواع نقوش‌ها و نگارهای رنگارنگ زینت می‌دهند که این کار در نوع خود از جذابیت و زیبایی خاصی برخوردار است.

از نقوش رایج در سوزن دوزی ترکمن می‌توان به گل پاییدی، قوش قانات، آراجا، دورلی نقش، تپه نقش شکلات نقش، زلیخا نقش و …اشاره کرد.

علاوه بر آن هیچ یک همانند ترکمن‌ها، هنر جواهرسازی را به کمال نرسانده‌اند، زنان ترکمن علاوه بر زیورهایی که به کلاه و روسری خود می‌آویزند، برای تزیین موها نیز زیورهای خاص دارند. تزئینات پیراهن، کت و نیز تزئینات خاص روی وسایل مورد استفاده زنان نظیر شانه، انگشتانه و ابزار نخ ریسی از دیگر زیورها است.

پارچه های ابریشم یکی دیگر از صنایع خاصی است که فقط با زنان توانای ترکمن جرگلان بافته می‌شود، پارچه‌هایی که صفر تا ۱۰۰ تولید آن توسط همین زنان انجام می‌شود، این هنرمندان در اردیبهشت هر سال در ابتدا پیله‌های ابریشم را در منازل خود تولید کرده، سپس ابریشم کشی، تولید نخ و رنگ رزی آن را انجام می‌دهند و بعد از آن اقدام به بافت پارچه توسط دارهای سنتی خود می‌کنند.

پارچه‌های ابریشمی که با رنگ‌های شاد قرمز، زرد، سفید و … تولید می‌شود و در مجالس شادی همچون عروسی پیش کش عروس می‌شود و یا این‌که به عنوان لباس مخصوص عروسی توسط زنان و دختران استفاده می‌شود.

قالی و پشتی ترکمن یکی دیگر از صنایع محصول هنر دست زنان ترکمن است، طرح فرش‌های ترکمن از لحاظ شکل هندسی و شکستگی خطوط ایلی، خاص مردم کوچ‌نشین است که به صورت ذهنی بافته می‌شود و نقش‌های ترکمن یموتی، شانه‌ای، غزال گز، آغال، چهار قاب، و قاشقی، از طرح‌های فرعی این نقوش محسوب می‌شوند.

پشتی ترکمن بیشتر شبیه قالیچه است که در آن از چهار رنگ قزال، قره، طلایی و آق استفاده می‌شود و اغلب نقوشی با نام گلچه و قره نقش در بافت آن بکار می‌رود.

قالیچه دو رو ابریشم دویدخ یکی دیگر از آثار منحصر به فرد دستان هنرمند اقوام ترکمن این استان در کشور است که از این بافته به عنوان پرده بر روی دیوارها استفاده می‌شود.

این هنر دست به دلیل این‌که از دو سو بافته می‌شود و علاوه بر آن به دلیل این‌که از ابریشم طبیعی تولید می‌شود شهرتی جهانی داشته و پای تجاران آلمانی، اسپانیایی  و … را به این منطقه باز کرده است.

اسب اصیل ترکمن از دیگر جذابیت‌های این منطقه است، اسب برای مردم این منطقه از اهمیت و ارزش خاصی برخوردار است و از سوی دیگر جرگلان مهد پرورش اسب اصیل ترکمن در کشور است و هر ساله بسیاری از سوارکارهای برنده در پیست‌های سوارکاری گنبد متعلق به جرگلان است.

انتهای پیام