سایت خبری تحلیلی کسب و کار استارت آپ | کارآفرینی | دانش بنیان | اقتصاد
پانزدهمین جشنواره مقاومت با موضوعات نقش استکبار جهانی و صهیونیسم بین‌الملل در «اسلام‌هراسی» و «ایران‌هراسی»، تقویت «روحیه انقلابی»، رویکرد «گفتمان مقاومت» و … در حال برگزاری است. انتقال جشنواره مقاومت از پردیس ملت به سینما فلسطین مهمترین وجه تمایز دوره اخیر جشنواره فیلم مقاومت است. با محمد خزاعی درباره ویژگی‌های تازه جشنواره مقاومت تا نحوه انتخاب و نمایش فیلم‌ها و بودجه جشنواره به گفتگو پرداختیم.
**تهدید شرکت‌کنندگان توسط رسانه‌های صهیونیستی
ایرناپلاس: جشنواره فیلم مقاومت طی سال‌های اخیر فراز و نشیب های زیادی را پشت سر گذاشته است، حال ایستگاه پانزدهم این جشنواره چه ویژگی‌های تازه‌ای نسبت به ادوار گذشته دارد؟
خزاعی: جشنواره بین‌المللی فیلم مقاومت قطعا نسبت به دوره‌های گذشته چه در تعداد آثار داخلی و خارجی و چه در حوزه بین‌الملل گام‌های اساسی برداشته است. استقبال بسیارخوب فیلمسازان دنیا از این دوره و تکثر تنوعی و موضوعی در کنار جغرافیایی پراکنده فیلمسازانی که درخواست شرکت در این جشنواره را داشته‌اند، خود یکی از شاخصه‌هایی است که می‌توان درباره آن صحبت کرد. تقریبا بالغ بر ۹۲ کشور درخواست کننده حضور در جشنواره بین‌المللی مقاومت بوده‌اند، زیرا هم در دنیا و هم در داخل ایران به موضوعات این جشنواره بسیار حساس هستند. بر اساس همین حساسیتی که وجود دارد برخی از فیلمسازانی که می‌خواهند وارد ایران شوند و در این فستیوال حضور پیدا کنند، توسط رسانه‌های صهیونیستی تهدید می‌شوند و یا فیلم‌هایشان را از بخش مسابقه کنار می‌کشند. همه این موارد نشان می‌دهد جشنواره فیلم مقاومت حداقل در حوزه بین‌الملل کم‌کم به جایگاه واقعی خود نزدیک می‌شود. بذری که سالیان پیش پاشیده شده بود کم‌کم تبدیل به این می شود که در آینده نه چندان دور از آن بهره‌برداری شود.
**فعالیت جشنواره مقاومت در حوزه فیلم‌های ضد صهیونیستی
ایرناپلاس: با توجه به اینکه چهارده دوره از این جشنواره گذشته است، فکر می‌کنید تا چه اندازه جشنواره بین‌المللی مقاومت توانسته خود را میان فیلمسازان و سینمای خارجی بشناساند؟
خزاعی: جشنواره بین‌الملل فیلم مقاومت جزء ده جشنواره‌ای است که در حوزه فیلم‌های ضد صهیونیستی در دنیا فعالیت می‌کند. البته آن جشنواره‌ها مضامین دیگری هم دارد، ولی دامنه گستردگی مضامین جشنواره مقاومت باعث شده که مورد توجه خیلی از فیلمسازان آزادی‌خواه دنیا قرار بگیرد و موجی درست کند که بعضی از مضامینی را که در دنیا نمی‌توان نمایش داد، در جمهوری اسلامی ایران و در سینماهای جشنواره مقاومت دیده شود. وقتی درباره یازده سپتامبر فیلمی ساخته می‌شود و فیلمساز آمریکایی اثر خودش را حتی در آن کشور نمی‌تواند نمایش دهد، در ایران امکان اکران آن را دارد و از اینکه فرصتی فراهم شده که این فیلم دیده شود، تشکر می‌کند. مثل موضوع خاشقچی و یا مضامین دیگر.
**کارگاه‌های آموزشی و گفتمانی برای فیلمسازان انقلابی
ایرناپلاس: درباره کلاس‌های فشرده کارگردانی و کارگاه‌های آموزشی توضیح دهید. هدف از تشکیل این گفتمان‌ها چیست؟
خزاعی: آموزش فیلمسازان منطقه از سالیان پیش در دستور کار جشنواره فیلم مقاومت بوده است. دوره کلاس‌های کارگردانی برای این فیلمسازان فشرده برگزار می‌شود. آنها فیلمسازان انقلابی هستند که از کشورهای منطقه انتخاب می‌شوند و دوره‌های فشرده را پشت سر می‌گذارند و در آینده خروجی‌های بسیار خوبی خواهند داشت. بحث بعدی کارگاه‌های آموزشی و گفتمانی است که جشنواره فیلم مقاومت در حوزه داخلی در دستور کار خود قرار داده است. همین کارگاه‌های آموزشی جریان گفتمان اسلام‌هراسی و موضوعات متکثر از این جنس، باعث شده رویکرد گفتمانی جشنواره در این دوره تقویت شود.
**نظرات موافق مسئولان نظامی و فرهنگی با جریان جشنواره مقاومت
وی در ادامه اضافه کرد: یکی از موضوعاتی که در این جشنواره حائز اهمیت است، حکایت از این دارد که سلیقه‌های فرهنگی کشور راجع به این جشنواره نظر خاصی دارند و مشاهده می‌کنید که در مراسم افتتاحیه از مسئولان انتظامی تا مسئولان فرهنگی کشور همه حضور داشتند و شاید در کمتر جشنواره‌ای شما ببینید که تا این اندازه نظرهای موافق با یک جریان فرهنگی وجود داشته باشد. به نوعی همه دست به دست هم می‌دهند و حضور پیدا می‌کنند و دنبال این هستند که حداقل در این مراسم حضور داشته باشند.
همچنین تکثر هیئت داوران را که می‌نگرید همه از چهره‌های مطرح و شاخص سینمای ایران هستند که حضور دارند و فیلم می‌بینند. این همدلی نشان می‌دهد که جشنواره مقاومت از جایگاه بسیار خوبی در سینمای کشور برخوردار است و همه فیلمسازان به نوعی از داوری این جشنواره استقبال می‌کنند و این موضوع را دغدغه خود می‌دانند. ما مسیری را شروع کردیم که در آینده می‌توانیم از آن بهره‌برداری کنیم.»
**رویکردی خلاف جشنواره فیلم فجر
ایرناپلاس: آیا جشنواره مقاومت می‌تواند مانند سایر جشنواره‌های سینمایی مثل جشنواره فیلم فجر در بخش داخلی هم دستاوردی داشته باشد؟
خزاعی: جشنواره فیلم فجر رویکرد و کارکردش با جشنواره فیلم مقاومت کاملا متفاوت است. جشنواره فیلم فجر جشن ملی ماست و به بررسی ظرفیت‌های تولیدی یک سال سینمای کشور می‌پردازد و بر اساس همین ماموریتی که تعیین شده، حائز اهمیت است. اما جشنواره مقاومت جشنواره بچه‌های انقلاب با اندیشه‌های انقلابی-آرمانی است که به دنبال یک خاستگاه مشترک هستند. به معنای اینکه در حال تلاش‌اند که در کنار سایر جشنواره‌ها به موضوعات خاص بپردازند. موضوع مقاومت، دامنه بسیار وسیعی دارد. هر فیلمساز انقلابی با یک رویکرد، چه فیلم اجتماعی، سیاسی، اقتصادی یا در حوزه مقاومت تولید کرده باشد، جایگاهش در جشنواره ملی فیلم مقاومت است. ظرفیت جشنواره‌های ملی این است که یک بخش برای دفاع مقدس در نظر می‌گیرند، مثل جشنواره حقیقت یا فیلم کوتاه یا فجر که یک تعداد در بخش مسابقه حضور دارند. سایر آثار باید قطعا جایگاه و مأمنی داشته باشند که به آنها پرداخته شود. بروز و ظهور استعدادهای جدید در بین همین جوانان و فیلمسازان فیلم کوتاه، مستند و فیلم‌اولی‌ها خواهد بود و باید به اینها توجه شود. به نظر من همین تشویق‌ها، نگاه‌های حمایتی و دیده شدن‌ها خود باعث راهگشایی می‌شود.
**خود ما خروجی نگاه‌های تشویقی و حمایتی هستیم
خزاعی در ادامه گفت: «خود ما خروجی نگاه‌های تشویقی و حمایتی هستیم. همین جشنواره‌ها و تشویق‌ها باعث شده سیاستگذاران فرهنگی به دیده‌شدن سایر آثار ما اعتماد کنند. قطعا نمی‌توانیم این را نادیده بگیریم که هیچ نقشی ندارد. جشنواره انگیزه‌ای برای تولید است. ما موارد زیادی در این زمینه داشتیم، به طور مثال ٢۶ اثر از فیلم‌های مستند برای اولین‌بار در جشنواره مقاومت به نمایش درخواهند آمد. در برخی سال‌ها حتی حمایت‌هایی کردیم که فیلم کوتاه و مستند توسط جوانان تولید شود. از همه مهمتر یک گفتمان در حال شکل‌گیری است؛ اما فیلمسازانی که یک باور و اندیشه مشترک دارند و چند صباحی در کنار یکدیگر می نشینند و از تجربیات یکدیگر استفاده می‌کنند. در فضای امروزی که محله‌ها و پاتوق‌های فرهنگی امروزی کم شده، مخصوصا در حوزه‌های مربوط به انقلاب چنین جرقه‌ها و فضاهایی برای ارتباط بیشتر غنیمت است.»
**مهمانان جشنواره را در آموزش محدود کردیم
ایرناپلاس: شهروندان و مسئولان همگی قائل هستند که در شرایط سخت اقتصادی قرار داریم، حال در این میان منتقدان جشنواره فیلم مقاومت از بودجه سنگین یا نجومی آن صحبت می کنند، درباه این موضوع توضیح می‌دهید؟
خزاعی: ماموریت ما در کنار برگزاری این جشنواره توجه جدی به صرفه‌جویی اقتصادی است. معتقدیم که حتی اگر بتوانیم ذره‌ای از منابع اقتصادی صرفه‌جویی کنیم و در بخش‌های دیگری با توجه به شرایطی که الان وجود دارد در بخش تولید فیلم‌های کوتاه و آموزش و جاهای دیگر صرف شود، به نفع فضای فرهنگی کشور است. بر اساس همین است که امسال به حداقل‌ها بسنده کردیم و حتی بودجه ما نسبت به گذشته، بودجه کمتری است. با توجه به شرایط اقتصادی حاکم و افزایش قیمت دلار و گران شدن قیمت بلیت هواپیما و گستردگی حضور مهمانان خارجی ما نسبت به گذشته، در این دوره مهمانان جشنواره را در آموزش محدود و در بخش مهمانان خارجی تعداد شرکت کننده‌ها را بیشتر کردیم. اما دغدغه مهمتری در جشنواره بین‌المللی مقاومت است که اگر امکان‌پذیر باشد باید ردیف بودجه مشخصی برایش تعریف و وضعیتش برای بودجه شفاف‌تر شود. من فکر می‌کنم بهتر است در این حوزه برنامه‌ریزی کرد. ماحصل جشنواره فیلم مقاومت همان حرکت جهادی بچه‌هاست که دور هم جمع شده‌اند و ادای دین و احساس تکلیف می‌کنند. بعد از اتمام جشنواره مبلغ بودجه را هم بازگو خواهم کرد.
**جلوگیری از ایجاد شبهه برای مردم و فیلمسازان
ایرناپلاس: چون دبیر جشنواره هستید نمی‌توانید دو فیلم خود را که تهیه‌کنندگی‌اش را برعهده داشته‌اید، در بخش مسابقه شرکت دهید. در جشنواره سی‌ام فیلم فجر هم این اتفاق دوباره افتاد. برای جلوگیری از این اتفاق چه راهکاری را پیشنهاد می‌کنید.
خزاعی: برای این قضیه با دو تن از کارگردانان داخلی یعنی آقای حاتمی‌کیا و شیخ طادی مشورت کردم و پذیرفتیم که فیلم‌ها در بخش مهمان باشند، تا هیچ‌گونه سوءتفاهمی ایجاد نشود. اگر این آثار در حوزه داخلی و خارجی شرکت می‌کردند و جایزه می‌گرفتند، شاید این تصور پیش می‌آمد که چون فیلم‌های دبیر جشنواره بوده است، جایزه گرفتند. مثل آن سال که دبیر جشنواره بودم، ترجیح دادم در بخش مهمان فیلم‌های خود را نمایش بدهم که فرصت تازه‌ای برای فیلم‌های دیگر شکل بگیرد و هم شبهه‌ای برای مردم و خیلی از فیلمسازان ایجاد نشود. من در این دوره ترجیح می‌دادم که به عنوان تهیه‌کننده در جشنواره بین‌المللی فیلم مقاومت حضور پیدا کنم. ولی خب شرایط حاکم در فضای فرهنگی و درخواستی که از طرف دوستان برای برگزاری این دوره شد، باعث شد که بار مسئولیت جشنواره روی دوش من بیفتد تا این دوره هم به فضای سینما خدمت کنم. اما سال‌های بعد اگر فیلم داشته باشم ترجیح می‌دهم که با فیلم خودم در جشنواره حضور پیدا کنم. البته شما می‌دانید که برگزاری جشنواره به مراتب سخت‌تر از مراحل تولید یک فیلم است. همچنین مدیریت یک فضای فرهنگی و فضایی برای ایجاد همدلی و همگرایی و گفتمان جدید در عرصه دفاع مقدس، خود سختی‌های زیادی دارد. امیدوارم این موارد رخ دهد و باعث خیر و برکت در فضای فرهنگی کشور شود.
**اداره کل اخبار چندرسانه‌ای**ایرناپلاس**
گفت‌وگو از هنگامه ملکی
