شایلی قرائی
به گزارش کسب و کار نیوز، برنامههای بسیاری در راستای حمایت از فعالیت پیامرسانهای بومی انجام شد؛ از فیلترینگ تلگرام گرفته تا وامهای میلیاردی و اجبار کاربران به ترک تلگرام و استفاده از پیامرسانهای داخلی. تمام این عوامل اجرا شد و امروز شاهد هستیم در طول این مدت با تمام حمایتهای دولتی که از این پیامرسانها انجام شد، تنها دو پیامرسان «سروش» و «گپ» مورد تایید قرار گرفتهاند و عملکرد ضعیف ۳ پیامرسان دیگر، آنها را از ادامه حمایتهای دولتی محروم کرد.
امروز پس از یک سال برخی از این پیامرسانها با وجود حمایتهای صورتگرفته با رشد خوبی همراه نبودهاند و به همین دلیل برخی از گردونه حمایت دولت حذف خواهند شد. در همین رابطه حمید فتاحی، معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات اعلام کرد: قصد داریم از بین ۷ پیامرسان تحت حمایت دولت، تنها دو پیامرسان موفق را انتخاب و حمایت از سایر پیامرسانهای داخلی را متوقف کنیم. معاون وزیر ارتباطات در ادامه اظهار کرد: یک تیم فنی با بررسی پیامرسانهای داخلی از نظر معماری، مقیاسپذیری، قابلیت توسعه، سختافزار، نرمافزار، بهروز بودن، نوع پروتکل ساختاری، نوع توسعهپذیری، ارتباط با خدمات بانکی و خدمات دولت الکترونیک به این نتیجه رسیدهاند که دو پیامرسان «سروش» و «گپ» قابلیت بیشتری دارند و امتیازات خوبی را نیز کسب کردهاند؛ ازاینرو دولت در ادامه روند حمایت از پیامرسانهای داخلی تنها از «سروش» و «گپ» حمایت میکند و حمایت از سایر پیامرسانها را متوقف خواهد کرد.
اما مدیرعامل پیامرسان «گپ» در واکنش به انتخاب دو پیامرسان «سروش» و «گپ» از جمع ۵ پیامرسان مورد حمایت برای برخورداری از حمایت جدید دولتی، گفت: مهمترین حمایت و خواسته پیامرسانهای داخلی وضع قوانین موردنیاز است. مهدی انجیدانی گفت: شرایط نسبت به قبل تغییر نکرده و بسیاری از خواستههای قبلی برطرف نشده که مهمترین خواسته و حمایت پیامرسانهای داخلی موضوع قوانین است و پیامرسانها هیچ حمایت مستقیمی نیاز ندارند. وی توضیح داد: بیشترین مشکل فعلی پیامرسانها به قوانین مربوط میشود که مواردی مانند جرائم اینترنتی و پرداخت اینترنتی در یک پلتفرم باید تعیینتکلیف شوند، زیرا تاکنون در کشور پلتفرمی که بهطور همزمان با چند میلیون کسبوکار و کاربر فعالیت کند، وجود نداشته است.
وی ادامه داد: تاکید تمامی پیامرسانها این است که وضع قوانین موردنیاز جدی گرفته شده و به این واقعیت اهمیت داده شود. مدیرعامل پیامرسان «گپ» افزود: خواسته مهم دوم، یکپارچگی و برخورداری از سیاست مشترک درباره پیامرسانهای داخلی و استفاده از این امکان در کشور است؛ زیرا امروز کشور در این حوزه مشکل دانش ندارد و مشکل اصلی عزم ملی است.
حمایت انحصارگونه جوابگو نخواهد بود
ارشیا متکی، کارشناس فضای مجازی
موضوع حمایت از پیامرسانهای داخلی در حالی مطرح شد که وام و تسهیلات زیادی برای توسعه آنها اختصاص یافت و انتظار میرفت این پیامرسانها بتوانند تا موعد مقرر خود و ظرفیت پذیرش و ارائه خدماتشان را افزایش دهند. متاسفانه وامهای میلیاردی پرداختهشده نتوانست بر ظرفیت این پیامرسانها اثری داشته باشد و ۳ پیامرسان در حد بسیار ضعیفی به فعالیت خود ادامه میدهند. هرچند دو پیامرسان دیگر از حمایتهای جانبی برخوردار شدهاند؛ اما نمیتوان آن را تنها دلیل رشد آنها دانست. دو پیامرسان «سروش» و «گپ» در این میان توانستهاند معیارهای لازم را برای ادامه حمایتهای دولتی داشته باشند؛ اما ۳ پیامرسان دیگر از چتر حمایتی دولت خارج شدهاند و باید دید همین روند کند و ضعیف را ادامه خواهند داد یا برای افزایش ظرفیت و خدمات خود تلاش خواهند کرد؟ در واقع این اقدام ماشین پولخوری این پیامرسانها را متوقف کرد؛ چراکه آنها تنها حمایت میشدند و بهرهبرداری از این حمایتها نمیشد. واقعیت این است که اگر دو پیامرسان قوی و درخور داشته باشیم، بهتر از این است که تعداد بسیاری پیامرسان داخلی ضعیف و بدون کارایی در کشور فعالیت کنند و تلگرام نمونه بارزی از یک پیامرسان موفق است و در کشوری راهاندازی و حمایت شد که دیگر پیامرسانها هم وجود داشت؛ اما این پیامرسان توانست با توجه به معیارهای کاربران رشد پیدا کند. بنابراین باید دید نیاز کاربران چیست و بیشتر به دنبال چه مدل خدماتی هستند. البته مشاهده کردیم که برای حمایت از پیامرسانهای داخلی علاوه بر تزریق پول اقدام به فیلترینگ هم شد که همان دو پیامرسانی هم که دولت از این به بعد میخواهد حمایت خود را ادامه دهد هم نتوانستند کاربر مورد قبولی جذب کنند. اینجا موضوع اجبار هم مطرح میشود که کاربران را مجبور به مهاجرت از تلگرام به پیامرسانهای بومی کردند و با گذشت زمان مشاهده شد که اجبار نتیجه معکوس داشته و هر روز تعداد کاربران تلگرام بیشتر شده و به روزهای بدون فیلترینگ نزدیک میشود. شکست پیامرسانهای بومی نیز در این انصراف از حمایتها دیده میشود؛ چراکه مشاهده کردیم با تزریق پولهای میلیاردی و فیلترینگ تلگرام باز هم کاربران نخواستند از این پیامرسانها استفاده کنند. متولیان این امر باید آگاه باشند که فضای رقابتی در این رابطه باید وجود داشته باشد و رقیب هرچه قویتر باشد، برای پیامرسانهای داخلی بهتر است؛ چراکه بیشتر تلاش خواهند کرد تا به درجه و رتبه آن برسند. بنابراین باید فضای رقابتی در این زمینه حفظ شود و حق انتخاب مردم هم از بین نرود. اصلا امکان ندارد برای مردم تعیینتکلیف شده و حق انتخاب از آنها گرفته شود. باید پیامرسانهای بینالمللی را داشته باشیم و البته پیامرسانهای داخلی را هم تقویت کنیم و اجازه دهیم با نمونههای خارجی رقابت کنند؛ اما نمیتوانیم به زور مردم را وادار کنیم که از پیامرسان های داخلی استفاده کنند. موضوع اجبار از یک طرف و موضوع نداشتن خدمات لازم و اطمینان و اعتماد هم از طرف دیگر موجب شد تا خود دولتیها هم از این پروژه کنار بکشند و از دو پیامرسان که تعداد بیشتری کاربر داشته و موضوعات دیگری هم در پشت پرده آنهاست، حمایت کنند. متاسفانه حمایتها در برخی صنایع کشور آنقدر حالت انحصار به خود میگیرد که حتی مردم عادی نیز متوجه این موضوع میشوند و تمایلی برای استفاده از موضوع مورد نظر ندارند. ایجاد انحصار در برخی صنایع همانند خودرو خسارتهایی را به کشور وارد میکند و این موضوع امروز دوباره در رابطه با پیامرسانهای بومی تکرار شد که شکست نتیجه آن شد و همه مشاهده کردند که ادامه حمایتهای مالی و معنوی در این مدل حمایت انحصارگونه جوابگو نخواهد بود.