سایت خبری تحلیلی کسب و کار استارت آپ | کارآفرینی | دانش بنیان | اقتصاد
شایلی قرائی
به گزارش کسب و کار نیوز، این در حالی است که بر کسی پوشیده نیست که کارایی اصلی مناطق آزاد چند سالی است به دست فراموشی سپرده شده و این مناطق با تغییر کاربری به قطب واردات کالا به کشور تبدیل شده‌اند. کارشناسان در این رابطه معتقدند باید مجوز مناطق آزادی که در چند سال گذشته نتوانستند نمره قابل قبولی کسب کنند، لغو شود و از سوی دیگر مجلس با تصویب این طرح اقدام به افزایش مناطق آزاد کرده است. کارشناسان بر این باورند که مناطق آزادی که جدید هم ایجاد شوند باز هم به سرنوشت مناطق آزاد کنونی تبدیل می‌شوند و اوضاع واردات به کشور بحرانی خواهد شد.
مناطق آزاد که نمره قبولی ندارند باید لغو مجوز شوند
به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان، جواد حسینی‌کیا، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی گفت: هدف از به وجود آمدن مناطق آزاد ایجاد ظرفیت‌های جدید در کشور برای رشد و توسعه اقتصادی بود و در ابتدای کار سیاست‌گذاران در نظر داشتند که تعداد این مناطق در کل کشور محدود باشد. وی افزود: اما متاسفانه در سال‌های گذشته تعداد این مناطق افزایش یافت و برخی از مسئولان از این موضوع نگرانند که به واسطه افزایش تعداد این مناطق به قول معروف سوراخ‌های اقتصادی کشور افزایش یابد و در آینده نتوان این مناطق را به درستی کنترل و مدیریت کرد. حسینی‌کیا تاکید کرد: از طرف دیگر این مناطق در سال‌های گذشته از هدف اصلی خود؛ یعنی توسعه صادرات و تولید دور شده و به سمت واردات پیش رفته‌اند، تا جایی که اکنون برخی معتقدند مناطق آزاد در ایران تبدیل به مبادی ورودی به کشورشده‌اند.
وی یادآوری کرد: دلیل اصلی که برخی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی به دنبال افزایش تعداد مناطق آزاد بوده‌اند، این است که در برخی از استان‌ها میزان اشتغال پایین بوده و تعداد بیکاران بسیار زیاد است. در نتیجه نمایندگان این استان‌ها به فکر افتادند تا با افزایش مناطق آزاد میزان بیکاری را در استان‌های متبوع خود کنترل کرده و رشد اشتغال را صعودی کنند. این نماینده مجلس با اشاره به مجوز موقتی مناطق آزاد گفت: یکی از راهکارهایی که می‌توان مورد بررسی و مطالعه قرار داد، این است که به صورت موقتی به مناطقی که مشکل اشتغال دارند مجوز مناطق آزاد داده شود و پس از برطرف شدن مشکلات این مناطق، آنها به صورت مناطق عادی کشور دربیایند و با این روش می‌توان از افزایش بی‌رویه مناطق آزاد جلوگیری کرد. وی افزود: حتی می‌توان مناطق آزاد فعلی را نیز به همین صورت مدیریت کرد، یعنی عملکرد آنها را در چند سال گذشته مورد بررسی قرار دهیم و در صورتی که نتوانستند نمره قابل قبولی دریافت کنند مجوز منطقه آزاد آنها لغوشود.
این در حالی است که نمایندگان مجلس لایحه‌ای را از تصویب گذراندند که حاصل آن ایجاد ۸ منطقه آزاد تجاری – صنعتی و ایجاد مناطق ویژه اقتصادی دیگری است. براساس این تصمیم نمایندگان ۸ منطقه جدید در استان‌های مختلف توسط دولت ایجاد خواهد شد. در دفاع از این لایحه آمده که افزایش مناطق ویژه اقتصادی در راستای تحقق سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی مبنی بر توسعه حوزه عمل مناطق آزاد و ویژه اقتصادی کشور و برای انتقال فناوری‌های پیشرفته، گسترش و تسهیل تولید، صادرات کالا و خدمات و تامین نیازهای ضروری و منابع مالی از خارج با رعایت مفاد قانون برنامه ششم توسعه است.
مناطق آزاد نتوانستند سکوی صادراتی شوند
فرهاد فزونی، کارشناس اقتصادی
در تمام دنیا ایجاد مناطق آزاد برای تقویت اقتصاد و رشد آن ایجاد می‌شود. ایجاد مناطق آزاد باید به عنوان قطب صادرات کشور مد نظر قرار گیرد و هدف آن رشد صادرات آزاد از آنها باشد. مناطق آزاد به جای دنبال کردن هدف اصلی خود یعنی رشد صادرات بیشتر به دنبال واردات بوده‌اند و متاسفانه آمار تولید هم در این مناطق بسیار پایین است و میزان تولیدات این مناطق بر تولید کشور تاثیر چندانی ندارد. این باور وجود دارد که این مناطق چند سالی است که از هدف ایجاد شدن فاصله گرفته‌اند و باید برای بازگشت آنها به کارایی‌ها و اهدافی که در اساسنامه تدوین شده، بررسی و نظارت‌ها بیشتر شود.
در این مناطق واردکنندگان با دست باز و بدون قوانین دست‌وپاگیر مشغول واردات کالا به کشور هستند و تولید را نشانه گرفته‌اند. کالاهایی که از این مناطق وارد کشور می‌شوند مشابه آن در داخل موجود است و ضربه مهلکی به تولیدکنندگان وارد کرده‌اند. همکاری مناطق آزاد با واردکنندگان کالا مورد نقد است و باید به آن رسیدگی کرد. در اساسنامه تدوین‌شده باید این مناطق سکوی صادرات می‌شدند؛ اما با وضعیت حاضر نمی‌توان امیدی حتی به بازگشت عملکرد آنها به سمت صادرات داشت. این تغییر کاربری نیز موجب شد تا فعالان تجاری این مناطق به دنبال واردات بروند.
مناطق آزاد باید تبدیل به قطب صادرات غیرنفتی می‌شدند
کیومرث مجتهد، فعال بازار و تولید‌کننده کالای داخلی
از زمانی که وارد کار واردات کالا به کشور شده‌ام تا به امروز مشاهده نکرده‌ام که مناطق آزاد در انجام رسالت خود راه راست را طی کرده باشند. این مناطق با تغییر کاربری خود به جای اینکه در اندیشه اقتصاد داخل کشور باشند و تولید داخلی را حمایت کنند پول را به جیب کشورهای دیگر می‌ریزند و واردات از این مناطق افزایش زیادی داشته است. این مناطق فرسنگ‌ها با رسالتی که برای‌شان تدوین شده، فاصله دارند و در حالی که در اساسنامه آنها عنوان شده که باید تبدیل به قطب صادرات غیرنفتی شوند، از این رسالت فاصله گرفته‌اند و با واردات بیش از حد ضربه مهلکی را بر پیکر تولید وارد کرده‌اند.
این مناطق باید در زمان تحریم به کمک اقتصاد می‌آمدند و برای نجات کشور همکاری می‌کردند؛ اما تا به امروز جز فرار کردن از مسئولیت از این مناطق چیزی دیده نشده است. تصویب ایجاد مناطق آزاد جدید تیشه به ریشه اقتصاد و تولید داخلی خواهد زد. این موضوع در حالی در مجلس تصویب شده که دیگر بر کسی پوشیده نیست که اکثر مناطق آزاد به سودآوری خود فکر می‌کنند و برای ایجاد مناطق جدید باید تامل بیشتری کرد.
