تهدید بازار صادراتی با اولتیماتوم ارزی

ثمانه نادری

به گزارش کسب و کار نیوز،  ۲۹ مهر ماه روز صادرات نامیده شده است تا شاید در این روز با اشاره به دغدغه‌های صادراتی، گره صادرکنندگان را باز کرد. با توجه به دغدغه‌های صادرکنندگان به‌ویژه در رابطه با اجباری که از سوی دولت برای بازگشت ارز صادراتی به اقتصاد کشور بر آنها وارد است و همچنین سختگیری‌هایی که دولت به صادرکنندگان دارد، معضلات حوزه صادرات قابل بررسی است. به نظر می‌رسد از افزایش ۱۳ درصدی صادرات نه صادرکنندگان آن‌طور که انتظار رفته، بهره برده‌اند و نه اقتصاد کشور با تکیه بر حجم ۲۳ میلیارد و ۱۲۳ میلیون دلار، بر مشکلات ارزی فائق آمده است. از دید کارشناسان بخشنامه‌های متعدد ارزی، فشار به صادرکنندگان و در نظر نداشتن واقعیت‌های موجود در امر صادرات، باعث این مساله شده، در حالی دولت همچنان به انجام آن اصرار دارد. براساس گزارش‌های موجود، بانک مرکزی قصد دارد شیوه‌نامه رفع تعهد ارز حاصل از صادرات را مجددا در هفته جاری اصلاح کند. یک مقام مسئول در نظام بانکی از ارسال پیشنهادات متعدد فعالان اقتصادی به دولت برای اصلاح شیوه‌نامه رفع تعهد ارزی صادرکنندگان خبر داد و گفت: قرار است در هفته جاری این دستورالعمل اصلاح شود. اما صادرکنندگان معتقدند تغییر یا اصلاح بخشنامه‌ها جز سردرگمی صادرکنندگان نتیجه‌ای نداشته است. بسیاری از صادرکنندگان در جلسات متعدد مطرح می‌کنند که همچنان مشکلات زیادی را با شیوه‌نامه‌های بانک مرکزی برای رفع تعهد ارزی دارند و همین امر، شاید روند بازگشت ارز صادراتی را کند کرده است. در همین راستا محمد لاهوتی، رئیس کنفدراسیون صادرات افزود: نامه‌نگاری‌های متعددی در این رابطه با دولت انجام شده و به نظر می‌رسد دلیل عمده کندی بازگشت ارز حاصل از صادرات به کشور همین باشد؛ البته اکنون روند بهبود یافته، ولی باز هم با انتظارات فاصله وجود دارد. رئیس کنفدراسیون صادرات ایران افزود: قوانین و بخشنامه‌های خلق‌الساعه دولت دوازدهم محدودیت‌ها و موانع صادراتی، بازگشت ارز حاصل از صادرات، به ویژه برای کشورهای عراق و افغانستان مشکلات زیادی پیش روی صادرات کشور ایجاد کرده و به نوعی تهدیدی برای صادرات به حساب می‌آید.
وی گفت: ما از بازگشت ارز حاصل از صادرات به چرخه اقتصادی کشور دفاع می‌کنیم و معتقدیم منابع حاصل از صادرات حتما باید منافع خود را به اقتصاد کشور برساند، اما صادرکنندگان نیز تا به امروز ارز حاصل از صادرات خود را به کشور برگردانده‌اند و اگر مستندات یا روش‌هایی از سوی دولت اعمال نشده که به وضوح آن را نشان دهد دلیل آن تحریم‌های بانکی است که نتوانسته‌ایم از روش‌های بانکی استفاده کنیم. لاهوتی افزود: نرخ پایه صادراتی یکی از معضلات پیش روی صادرکنندگان به حساب می‌آید و شرایط برای استفاده از کارت‌های یک‌بارمصرف مهیا می‌شود که این امر موجب شده صادرکنندگان شفاف و سیستماتیک با مشکل مواجه باشند. وی گفت: از ۲۱ فروردین‌ماه امسال کنفدراسیون صادرات ایران از طریق مکاتبات متعدد درباره بخشنامه‌های دولت پیشنهادات و نقدهای زیادی را حتی مستقیم به معاون اول رئیس‌جمهوری، وزیر صنعت و دیگر مسئولان ابراز کرده که برخی از آنها نیز منجر به نتیجه و اصلاحات لازم شده است.

ارز ۵ نرخی شده است
رئیس کنفدراسیون صادرات ایران گفت: امروز بیش از ۵ نرخ در اقتصاد کشور برای ارز وجود دارد، در حالی که صادرات کشور با ارز نرخ ۴ و ۵ تامین می‌شود و بانک مرکزی می‌خواهد ارز با نرخ دولتی ارائه دهد که این امر باعث می‌شود صادرکننده فرصت حضور در بازار را از دست بدهد، زیرا با تجارتی که ۴۰ درصد ضرر به همراه دارد ادامه صادرات ممکن نیست.
براساس آخرین آماری که بانک مرکزی اعلام کرده، از ۲۲ فروردین ماه که سامانه نیما راه‌اندازی شده است، تا به امروز ۵٫۹ میلیارد یورو از صادرکنندگان کالاهای غیرنفتی ارز خریداری شده که با مبنا قرار دادن نرخ برابری ۱٫۱۵ دلار، معادل ۶٫۷ میلیارد دلار است.