ثمانه نادری
به گزارش کسب و کار نیوز، طی روزهای گذشته موضوع پیوستن یا نپیوستن ایران به FATF جو روانی مثبت و منفی در بازارهای مختلف ایجاد کرده است. تحتتاثیر همین امر بود که با امید پیوستن ایران به FATF، نرخ دلار در بازار ارز کاهش پیدا کرد و تحولاتی در این بازار به وجود آمد، اما اینبار طبق آنچه از جریان داد و ستد در بازار سرمایه دیده میشود، مخالفتها نسبت به تصویب لایحه CFT کنواسیون در مجلس، به جو روانی منفی در بازار سرمایه منتهی شده که پیشبینیهای مثبت از ورود نقدینگی بازار ارز به بازار سرمایه را منتفی میکند. کارشناسان امیدوار بودند که با کاهش نرخ ارز، سهم زیادی از نقدینگی وارد بازار سرمایه شود، اما این امر اتفاق نیفتاده است و شاید دلیل آن نیز همانطور که ذکر شد؛ مخالفت با لایحه (اصلاح قانون مبارزه با پولشویی و لایحه الحاق ایران به کنواسیون مقابله با تامین مالی تروریسم) CFT در مجلس باشد.معاملات روز گذشته بازار سرمایه نشان میدهد با باز شدن معاملات بورس اوراق بهادار تهران شاخص کل روند صعودی را در پیش گرفت و تا عدد ۱۸۹ هزار و ۸۹۳ واحدی بالا رفت، اما از ساعت ۱۰ به بعد شاخص کل روند نزولی به خود گرفت و از تراز ۱۸۵ هزار واحدی پایینتر رفت، درمجموع دیروز نسبت به آخرین روز کاری هفته گذشته نماگر اصلی بازار سرمایه ۱۴۷۴ واحد افت کرد و در تراز ۱۸۴ هزار و ۸۵ واحدی ایستاد.
شاخص کل هموزن نیز با ۵۱۷ واحد افت، رقم ۳۱ هزار و ۷۰۸ واحدی را تجربه کرد، در عین حال شاخص آزاد شناور ۱۹۰۲ واحد افت کرد و بهرقم ۱۹۷ هزار و ۲۶۸ واحدی رسید؛ در عینحال شاخص بازار اول و بازار دوم نیز هر یک به ترتیب ۹۵۵ و ۳۵۶۲ واحد افت کردند. فولاد مبارکه اصفهان، ملی صنایع مس ایران و پتروشیمی پارس هر یک به ترتیب ۲۸۳، ۲۱۳ و ۱۲۰ واحد تاثیر کاهنده روی شاخصهای بازار داشتند، اما در طرف مقابل گروه مدیریت سرمایهگذاری امید، پالایش نفت اصفهان و توسعه معادن و فلزات سه نمادی بودند که سعی کردند نماگر بازار را در تراز بالاتری قرار دهند، هر یک از این نمادها ۱۵۹، ۱۵۷ و ۱۲۶ واحد تاثیر افزاینده روی شاخص کل داشتند. در گروه فلزات اساسی بیشترین سهمها با کاهش قیمت مواجه شدند؛ هرچند که این کاهش نسبت به رشد هفته گذشته چندان چشمگیر نبود. در گروه محصولات شیمیایی نیز بیش از نیمی از سهمها با کاهش قیمت مواجه شدند و تک سهمهایی هم یک تا ۲ درصد رشد قیمت را تجربه کردند. از آنجایی که بررسیها عامل روانی ترس بورس از تصویب نشدن لایحه CFT را یکی از مهمترین عوامل ریزش شاخص بورس میدانند به اعتقاد کارشناسان، پیوستن ایران به FATF و الزام بانکها به فعالیت براساس استانداردهای مبارزه با پولشویی و تامین مالی تروریسم، موجب کاهش هزینههای معاملات تجاری خواهد شد و از طرفی با خارج شدن نام ایران از لیست سیاه این سازمان، زمینه ورود سرمایه با خطرپذیری پایین فراهم میشود. این امر به تبع برای بازارهای مالی پیامدهای خوبی به همراه خواهد آورد و بازار سرمایه را تحتتاثیر مثبتی قرار میدهد.
افزایش نرخ ارز در صورت عدم تصویب FATF
عباسعلی حقانینسب، کارشناس بازار سرمایه در این خصوص با تاکید بر اینکه پیوستن به FATF یا نپیوستن به آن، جوی روانی در اقتصاد کشور ایجاد خواهد کرد که شاید تاثیر آن از خودFATF بر اقتصاد بیشتر باشد، به «کسبوکار» میگوید: متاسفانه به دلیل سیاسی شدن FATF، فرهنگسازی نکردن و انتشار مکرر اخبار مربوط به FATF در فضای عمومی و همچنین مخالفتها و بررسیهای مجلس، باعث شده این موضوع بیشتر از آنکه یک بحث اقتصادی باشد، یک موضوع سیاسی به نظر برسد که بازارهای مالی بهشدت از آن تاثیر میپذیرد. بر همین اساس تاثیر کلی پیوستن ایران به این سازمان جدا از تسهیل مراودات پولی و تجاری و اثرپذیری مثبت بازارهای مالی از آن، ایجاد جو روانی مثبت در بازارهای مالی است که به کاهش نوسانات نرخ ارز منجر میشود. وی در پاسخ به این سوال که این امر چه تاثیری بر بازار سرمایه دارد و چرا با وجود پیشبینی کارشناسان، نقدینگی بعد از کاهش نرخ ارز به سمت بورس نیامده است، میافزاید: دلیل کاهش رشد بازار سرمایه پیش از کاهش نرخ ارز، بیش از آنکه حاصل افزایش ارزش سهام باشد، در نتیجه هجوم تازهواردان به بازار سرمایه است. بر همین اساس تحتتاثیر کاهش نرخ ارز همین افراد از بورس خارج شدند و شاخص
منفی شد. وی با اشاره به اینکه پیوستن به FATF به دلیل همراهی با جامعه جهانی و ایجاد شفافیت، التهاب بازارها را کاهش میدهد، ادامه میدهد: وقتی به این سازمان بپیوندیم و در تصویب لوایح آن با مخالفتی از سوی مسئولان روبهرو نشویم؛ یعنی با کسانی که حجم بسیاری از معاملات تجاری را در دست دارند، همراه و همگامیم. این موضوع به دلیل شفافیت، تمایل اروپاییها برای تعاملات تجاری با ما را افزایش میدهد، اما در غیر این صورت جو منفی روانی عدم تصویب این لوایح نرخ ارز را افزایش میدهد و به تبع باید منتظر عواقب آن روی بازارهای مالی از جمله بازار سرمایه باشیم. بیشترین تاثیر بورس از این قضیه در بعد روانی قابل بررسی است، چراکه بورس تحتتاثیر اظهارنظرهای سیاسی و مسائلی از این دست است. هفته گذشته با وجود تلاشهای رئیس مجلس برای در دستور کار قرار گرفتن بررسی لایحه الحاق دولت جمهوری اسلامی ایران به کنوانسیون بینالمللی مقابله با تامین مالی تروریسم (CFT)، در پی اعتراض تعدادی از نمایندگان این اتفاق رخ نداد و بررسی آن به هفته جاری موکول شد. CFT یکی از لوایح چهارگانهای است که تصویب آن یکی از الزامات وارد نشدن ایران به لیست سیاه کارگروه ویژه اقدام مالی (FATF) است، اما موضعگیریهای متفاوتی درباره آن انجام شده و در حال حاضر نیز بازار سرمایه را با سردرگمی جدی
مواجه کرده است.