محمد جوادی قاضیانی
علیرضا اشکان، موسس «آلونک» در این مورد گفته است: ادغام «آلونک» در «شیپور» در حال انجام است و این تصمیمی بود که ما از مدتها پیش در نظر داشتیم و برای این کار هم ابعاد مختلف تاثیر این ادغام بر بازار املاک و مستغلات را بررسی کردیم.
در این زمینه تمام پلتفرمهای فعال در بخش آنلاین املاک و مستغلات را در نظر داشتیم، اما در نهایت «شیپور» را به عنوان بهترین گزینه برای انجام این کار انتخاب کردیم. در حوزه ارائه خدمات آنلاین مسکن دو نوع پلتفرم؛ یعنی تبلیغات طبقهبندیشده مانند «شیپور» و «دیوار» و طبقهبندیشده خاص در حوزه مسکن مانند «آیهوم» وجود دارد که در پلتفرم نوع دوم چون برای ما نفعی نداشت، گزینههای موجود کنار گذاشته شد و از پلتفرمهای نوع اول هم، «شیپور» را انتخاب کردیم، چراکه این مجموعه در این بخش از دیگر بازیگران این حوزه مانند «دیوار» در زمینه تبلیغات فیزیکی و در کنار املاک بودن جلوتر بود. همچنین به گفته اشکان، این ادغام یک هدف اصلی دیگری هم داشته و آن اینکه ادغام با یک مجموعه مشاور املاکمحور رخ دهد و این در حالی است که این هدف در صورت ادغام با «دیوار» محقق نمیشده، چراکه به باور اشکان، چشمانداز «دیوار» در این قسمت بسیار متفاوتتر از دیگر بازیگران این حوزه است. اشکان تاکید میکند که «آلونک» در بخش مشاوران املاک قدرت بازار را در اختیار دارد و «شیپور» نیز در بخش متقاضیان ملک، بنابراین این ادغام میتواند همافزایی بزرگی در بازار مسکن کشور به وجود بیاورد که دو سر آن سود برای این مجموعهها و بازار است. اشکان به دلیل محرمانه بودن توافقات رقم جابهجاشده بین دو مجموعه برای این ادغام را فاش نمیکند، اما تاکید دارد که به دلیل اینکه جنس توافقات به ادغام ختم شده بیشتر سهام بین دو شرکت تبادل شده است. او همچنین درباره اینکه بعد از نهایی شدن این ادغام تکلیف برند دو شرکت و نیروهای کار آنها چه خواهد شد، اعلام میکند که در سمت مشاوران املاک برند «آلونک» و در سمت متقاضیان ملک برند «شیپور» باقی خواهند ماند و از آنجا که نیروی کار دو مجموعه با یکدیگر ترکیب شده و ساختار جدیدی به دو مجموعه بخشیده شده است، تعدیل نیرو صورت
نخواهد گرفت.
ادغام افقی یا عمودی برای رقابت با «دیوار»؟
کسبوکارها و استارتآپهای بزرگ از استراتژیهای گوناگونی برای گسترش کیفی و کمی بازارشان استفاده میکنند، اما یکی از استراتژیهایی که بازار ما و اقتصاد ما عمدتا به دلایل فرهنگی استفاده کمی از آن میکند استراتژیهای ادغام است. استراتژیهای ادغام به صورت کلی به دو نوع ادغام عمودی و ادغام افقی تقسیم میشوند. در ادغام افقی یک شرکت عموما بالادستی شرکتهای توزیع، تولیدکننده مواد اولیه و… را خریداری میکند تا کنترل خود را بر تامین و توزیع بیشتر کند که خود استراتژی ادغام عمودی به دو صورت ادغام عمودی رو به بالا و ادغام عمودی رو به پایین مطرح میشود. به طور مثال شرکت شیر پگاه گاوداری هم تاسیس کند تا کنترل خود را بر بازار تامین مواد اولیهاش بالاتر ببرد، اما در ادغام افقی سبد کالایی ما برای فروش به مشتریانمان بزرگتر شده و باعث میشود دایره خدمات بزرگتری را به مخاطب بیرونی داشته باشیم. به طور مثال ادغام «دیجیکالا» و «روکولند» از این دست ادغامها بوده است و «دیجیکالا» که کالاهای ضروری را در فروشگاه اینترنتی خود نداشت این نوع محصولات را با ادغام با «روکولند» به محصولات خود اضافه و سبد کالاییاش را گستردهتر کرد. ادغام «شیپور» و «آلونک» هم میتواند نوعی ادغام افقی محسوب شود، اما شاید این سوال پیش بیاید که خود «شیپور» در فروش و اجاره املاک فعالیت میکرده و سبد کالاییاش گسترده نشده است که بخواهد ادغام افقی محسوب شود و با تعریفی که از ادغام افقی کردیم متناسب باشد، اما ادغام «شیپور» و «آلونک» ادغام افقی محسوب میشود.
کافی است به پلتفرم این دو استارتآپ و همینطور صحبتهای علی اشکان در تایید خبر این ادغام دقت کنیم. طبق گفتههای وی، «آلونک» در بخش مشاوران املاک قدرت بازار را در اختیار دارد و «شیپور» نیز در بخش متقاضیان ملک صاحب قدرت در بازار است.
علاوه بر صحبتهای اشکان، طبق گزارشات میدانی و با نگاهی به آگهیهای «شیپور» و «دیوار» در بخش املاک، قدرت «دیوار» از «شیپور» بیشتر است و توانسته مخاطبان بیشتری را به خودش جلب کند و بهویژه در بخش املاک از «شیپور» جلوتر باشد و «شیپور» هم با وجود سرمایه زیادی که صرف تبلیغات بیلبوردی، تلویزیونی و… کرده، نتوانسته است بازار «دیوار» را در اختیار بگیرد و در این حوزه از این استارتآپ عقبتر است. پس طبق صحبتهای بالا اولا اینکه سبد خدمتی «آلونک» برخلاف دیگر پلتفرمهای املاک بر مشاوران املاک تمرکز داشته و «شیپور» توجه ویژهای را روی این بخش از بازار نداشته است و مورد دوم اینکه «شیپور» برای رقابت با «دیوار» و نزدیک شدن به بازار دیوار در حوزه املاک که یکی از پرمخاطبترین حوزههاست، قصد گسترش سبد کیفی خدمات خود در این حوزه را دارد تا بتواند خدمات بهتری را به مخاطبانش ارائه کند و سهم بیشتری را از بازار املاک به خودش اختصاص دهد.البته در توضیح نوع این ادغام ممکن است برخی اعتقاد داشته باشند ادغام عمودی شکل گرفته است و «شیپور» برای آنکه بتواند کنترل بیشتری را بر بازیگران بازار املاک لحاظ کند، دست به این ادغام زده، اما با توجه به اینکه «شیپور» تا پیش از این چنین کاری را انجام میداده است و رقابتی که با «دیوار» دارد، گسترش سبد کیفی خدمت و ادغام افقی درستتربه نظر میآید.
اصلاح بازار استارتآپها
صدرا امامی، کارشناس کسب و کار
«دیوار» به طور کلی در زمینه املاک از بقیه رقبا جلوتر است و «شیپور» و دیگر کسبوکارها به دنبال رقابت با آن هستند. از طرفی هم با توجه به تغییرات بازار املاک و اتفاقی که برای دیگر رقبا مثل «آیهوم» در حال افتادن است «دیوار» این فرصت را به دست آورده که بازارش را گستردهتر کند. به همین دلیل و با توجه به تغییرات این بازار، «شیپور» هم برای اینکه بازارش را از دست ندهد باید چنین کاری میکرد و خرید آنلاین میتواند اتفاق خوبی باشد. به طور کلی باید در نظر داشته باشیم بازار استارتآپها در ایران رشد ابتدایی خیلی سریعی داشت و نیاز بود که در بلندمدت اصلاح شود. بهتر است به جای اینکه بگوییم حباب استارتآپها در حال ترکیدن است، بگوییم اصلاح بازار استارتآپها در حال رخ دادن است. دقیقا مثل اصلاح بازاری که در بورس انجام میشود و رشدی ایجاد شده و کسبوکارها بالا و پایین میشوند. اتفاقی که در حوزه استارتآپها در حال رخ دادن است، این است که رهبران بازار در هر حوزه در حال مشخص شدن هستند و گروههای کوچکتر به دلیل نداشتن درآمد زیاد و سرمایهگذار از بین میروند. این در بازار حمل و نقلهای شهری، بازارهای آگهی و… شروع شده است و روندی که در استارتآپها خواهیم دید، این است که از هر حوزه یکی دو استارتآپ باقی میمانند و به رهبران بازار تبدیل میشوند. بازار استارتآپ ایران در بعضی از حوزهها به چنین جایی نزدیک شده است، اما در بعضی حوزهها هم مثل پسماند، انرژی و… اصلا به چنین جایی نزدیک نشده است، اما در بازار آیتی بهویژه با توجه به بالغ شدن بازار و تعداد زیاد آنها این اتفاق میافتد و برای کاری از اول هم نهایتا دو برند معتبر لازم بود. بقیه برندها از بین میروند و رهبران بازار باقی میمانند.