سایت خبری تحلیلی کسب و کار استارت آپ | کارآفرینی | دانش بنیان | اقتصاد
شایلی قرائی
به گزارش کسب و کار نیوز، در این بین سوءاستفاده‌های زیادی از این بازار پرسروصدا می‌شود که مهم‌ترین آنها تخلفات صرافی‌ها و سوءاستفاده آنها مانند دلالان از شرایط بازار و نیاز خریداران است. صرافی‌ها پس از بازگشایی مجدد و فعالیت در بازار خرید و فروش ارز هنوز روال قبل را دنبال می‌کنند و تعداد محدودی از آنها به ارائه خدمات به مردم مشغول هستند، اما مسیر برای تخلف کردن هموار است و ناظری هم وجود ندارد که بر روند فعالیت‌ها نظارت داشته باشد. دلار تلفنی و اینترنتی و تلگرامی در بازار باب شده و صرافی‌ها با تامین نیاز مشتریان به درآمدزایی در کنار آن مشغول هستند.
در این شرایط و با چند نرخی شدن ارز که بسیاری از فعالیت‌های غیراقتصادی را جایگزین فعالیت‌های سالم اقتصادی و نقل و انتقالات ارزی کرده، انتظار می‌رود نیروی انتظامی و بانک مرکزی در کنار حمایت‌های قوه قضائیه، کار را به نحوی پیش ببرند که به هرحال، صرافی‌های مجاز و غیرمجاز که تخلف می‌کنند بساط‌شان از بازار جمع شود و بازار ارز ایران کمتر شاهد دلال‌بازی‌های این‌چنینی باشد.
از سوی دیگر در روزهای اخیر بازار ارز به بازاری پرسود برای عده‌ای تبدیل شده و هر کسی که نقدینگی قابل توجهی دارد با ورود به این بازار سعی می‌کند از این آب گل‌آلود هرچند شده ماهی مختصری صید کند، غافل از اینکه عده‌ای کلاهبردار با جعل اسکناس‌های ۱۰۰ دلاری می‌خواهند سودی هنگفت نصیب خود کنند. این در حالی است که شناسایی این اسکناس‌های تقلبی حتی برای برخی از کهنه‌کاران بازار ارز هم قابل شناسایی نیست و به راحتی دست به دست می‌چرخد و در بین اسکناس‌های دلار واقعی به مردم فروخته می‌شود. دلارهای تقلبی هم دارای نخ‌اند و فقط برخی از قدیمی‌های بازار ارز قادر به شناسایی آنها هستند. هرچند مقدار دلار جعلی که وارد بازار شده، به میزان قابل توجهی نیست، اما فعالان بازار ارز را به دلیل نوع اسکناس تقلبی که با ظرافت جعل شده است، نگران می‌کند. دلار که به کالایی پرسود تبدیل شده است، شاید با ورود اسکناس‌های تقلبی به ابزاری برای از بین بردن سرمایه برخی‌ها تبدیل شود.
اسکناس‌های تقلبی همواره نگرانی‌هایی را برای فعالان بازار ارز تهران که مرکز فعالیت آنها از میدان ناصرخسرو تا فردوسی است، ایجاد می‌کند؛ دلارهای تقلبی که به نظر می‌رسد به دلیل اینکه امکان جعل آن در کشور وجود ندارد، از یکی از کشورهای همسایه وارد کشور شده باشد. در اینگونه شرایط صرافان مجوزدار توصیه می‌کنند که بهتر است خرید دلار از طریق همین صرافی‌ها و مراکز و کانال‌های مجاز صورت گیرد و مردم برای خرید دلار آزاد به امید کسب سود و افزایش قیمت در آینده به واسطه‌گران و دلالان مراجعه نکنند. اگر فردی مثلا با ۷٫۵ میلیون تومان پول برای خرید ۵ هزار دلار به بازار ارز مراجعه کند، ریسک از دست دادن بخشی از سرمایه خود را خواهد داشت.
درآمدزایی صرافی‌ها از اعتماد مردم
بنیامین اکبری، فعال بازار ارز
فعالیت‌های ارزی که شامل خرید و فروش ارز می‌شود باید از طریق صرافی‌ها انجام گیرد و تمام فعالیت‌های ارزی مجاز نیز ثبت شود تا گردش این خرید و فروش‌ها معلوم باشد. متاسفانه با شرایطی که در بازار ارز وجود دارد، دیگر کسی از قوانین تبعیت نمی‌کند و سازوکار مشخص و قانونی وجود ندارد. در حال حاضر که پس از تعطیلی موقت صرافی‌ها شاهد صدور مجوز ازسرگیری خرید و فروش هستیم باز هم همان روال گذشته دنبال می‌شود و صرافی‌ها خرید و فروش انجام نمی‌دهند. صرافی‌ها در طول روز و با شروع ساعت کاری در محل کار خود حاضر هستند، اما معامله‌ای صورت نمی‌گیرد. اکثر صرافی‌ها همین وضعیت را دارند.
این در حالی است که بازار دلار تلفنی و تلگرامی داغ است و همین صرافی‌های مجاز و غیرمجاز هم که میان‌شان وجود دارند، اقدام به این مدل خرید و فروش می‌کنند و قیمت‌ها را تلفنی و تلگرامی رد و بدل می‌کنند تا معامله‌ای شکل بگیرد. هر روز تا ظهر که نرخ دلار تعیین شود و کم و بیش ثبات پیدا کند صرافی‌ها و دلالان دلار منتظر می‌مانند و با ثبات نسبی قیمت ارز که مختص همان روز است و فردای آن روز قیمت‌ها متفاوت است، پاسخگوی خریداران و مشتریان هستند. در این بین جدای از نرخ ارز که برای مشتریان تعیین می‌شود مبالغ دیگری هم به عنوان حق‌الزحمه دریافت می‌شود و بهانه‌ای که برای خودشان موجه است، نبود دلار و اصل و فیک و تقلبی آن است. صرافی‌ها این اطمینان را به مشتری می‌دهند که ارز و دلاری که برای آنها از طریق صرافی تهیه شده، اصل است و نگرانی‌های خرید و فروش از طریق دلالان و فروشندگان کنار خیابانی را ندارد.
به هر صورت سودهای زیادی در این بین به جیب صرافی‌ها می‌رود که نتیجه اطمینان و اعتماد مردم به آنهاست. اگر همین افراد در کنار خیابان و همانند دلالان ارز فعالیت می‌کردند نمی‌توانستند اعتماد مردم را داشته باشند و اگر امروز مردم به آنها اعتماد کرده‌اند نباید حاصل آن سودجویی و درآمدزایی از اعتماد آنها باشد. بازار تلفنی ارز و بازارهای زیرزمینی آن نتیجه سیاست‌های نادرست است که هنوز هم ادامه دارد. نمی‌توان بازارهای زیرزمینی خرید و فروش ارز را در فضای کنونی نادیده گرفت و به نظر می‌رسد دولت باید هرچه سریع‌تر برای پوشش تقاضاهای مورد نیاز مردم فکری کند و دستورالعمل‌ها را کامل و در نظام بانکی به سرعت عملیاتی کند.
نبود ابزار کافی مالی در کشور
رضا بوستانی، کارشناس اقتصادی
بازار ارز در شرایطی به سر می‌برد که قیمت‌ها پشت خط تلفن یا از طریق شبکه‌های پیام‌رسان تعیین و خرید و فروش می‌شود. همین امر موجب شده بازار آشفتگی بیشتری پیدا کند و رسیدگی و مهار تخلفات در آن مشکل‌تر شود. راهکارهای زیادی برای کنترل بازار ارز و مهار تخلفات در آن وجود دارد که عمق دادن به بازار مهم‌ترین آنهاست، اما این مساله نیازمند ورود سرمایه بیشتر به بازار ارز است.
شرط موفقیت عمق دادن به بازار ارز را باید در گرو رشد و تزریق سرمایه در بازار عنوان کرد. بنابراین نهادها و موسسات مالی بیشتری باید به این بازار ورود کنند تا بتوان نیاز بازار را مرتفع ساخت. در غیر این صورت نمونه‌هایی از این قبیل تخلفات مرسوم بوده و در این بازار با این شرایط هر کسی به هر روشی که می‌تواند سوءاستفاده می‌کند.
مشکل اقتصاد ایران این نیست که سرمایه‌ها به سمت بازار ارز می‌روند، مساله نبود ابزار کافی مالی در کشور است. تقاضا برای ارز همواره وجود داشته و دارد و تامین‌کنندگان آن باید صرافی‌ها باشند که سیاست‌های نادرست اخیر موجب بروز تخلفات از جانب آنها نیز شده است. این بدان معناست که بازار ارز نیاز یک کشور است و باید براساس نیازهای داخلی خود بازار متناسب ایجاد کرد.
