جهت دهی ایده های استارت آپی به سمت بازار

شایلی قرایی

استارت‌آپ‌ها به واسطه امتیازات و شرایطی که می‌توانند برای اقتصاد کشور داشته باشند، مورد توجه قرار گرفتند. در چند سال گذشته برای راه‌اندازی ایده‌های برتر در کشور تلاش بسیاری شده و اگر با دیده اغماض نگاه نکنیم، باید اعتراف کنیم که پیشرفت‌های قابل توجهی در این راه حاصل شده است، اما در رابطه با راه‌اندازی استارت‌آپ‌ها در ایران نقطه‌ضعف‌هایی وجود دارد که به دلیل اهمیت آنها بسیار درباره آن صحبت شده است. یکی از مهم‌ترین عوامل موفقیت یک استارت‌آپ داشتن نقشه‌راه مخصوص خود است؛ نقشه‌راهی که پس از شکل‌گیری ایده باید ارائه شود. برای یک استارت‌آپ مهم‌ترین بخش و هدف کار باید تبدیل شدن به یک کسب‌وکار باشد که همین نقشه‌راه می‌تواند مسیر را بسیار هموار کند. اگر یک استارت‌آپ بخواهد در همین مرحله باقی بماند و اشتباهات را تکرار کند نه اقتصاد از آن نتایج مثبت بهره‌مند خواهد شد و نه آن استارت‌آپ می‌تواند در بازارهای جهانی خود را معرفی کند. موفقیت باید در ارتباطات باشد. بسیاری از استارت‌آپ‌ها در فضای بسته محیط کار خود هستند و با بخش‌های مختلف کشور و قوانین آن درگیر نیستند، همچنین خوب است استارت‌آپ‌ها با فضای بین‌الملل نیز ارتباط داشته باشند.
ترسیم و نوشتن یک طرح کسب‌وکار (Business Plan) خوب و قوی برای استارت‌آپ‌ها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و انجام این کار به منزله موفقیت در رسیدن به اهداف استارت‌آپ است. داشتن یک نقشه‌راه که مسیرهای ما را برای رسیدن به هدف مشخص می‌کند، ضروری بوده و لازمه رسیدن به آن هدف است. معمولا استارت‌آپ‌ها با این تفکر که به کاهش هزینه‌ها منجر شود، یک کسب‌وکار را استارت می‌زنند. یکی از اصلی‌ترین اهداف یک استارت‌آپ این است که به ارائه خدمات با کیفیت بالاتر و قیمت پایین‌تر بپردازد یا یک محصول یا کالا را با کمترین هزینه و کیفیت بالاتر تولید کند.
نوشتن یک طرح کسب‌وکار، با پدید آوردن مسیر حرکت و راهکارهای مناسب برای تمام کارکنان یک مجموعه کسب‌وکار باعث ایجاد هماهنگی بیشتر بین اعضای گروه می‌شود. ضمن اینکه وجود یک طرح کسب‌وکار به ساده‌تر شدن فرایند جذب سرمایه‌گذار نیز کمک شایانی می‌کند. می‌توان این گونه استنباط کرد که ایده‌های جدید دورکاری و استارت‌آپی تا وقتی به یک طرح خوب یا یک طرح مناسب تبدیل نشوند، نمی‌توان به عنوان یک سرمایه‌گذاری قابل اتکا و موفق روی آنها حساب باز کرد. در واقع در طرح‌های کسب‌وکار که برای استارت‌آپ‌های گوناگون نوشته می‌شود موارد مختلفی را در آنها رعایت می‌کنند، مانند ایده اصلی چگونگی ساخت کالا یا چگونگی ارائه خدمات، منابع مالی مورد نیاز و نحوه تامین کردن آن، چگونگی سوددهی در زمان ارائه خدمات یا عرضه محصولات و همچنین پیش‌بینی میزان توسعه احتمالی استارت‌آپ. در ترسیم طرح کسب‌وکار، مسیرهای حرکت شرکت از زمان شروع تا نقطه هدف‌گذاری‌شده مشخص خواهد بود و در واقع برای آن فازبندی‌هایی را در نظر خواهند گرفت.

استارت‌آپ‌ها خود را در فضای واقعی کسب‌وکار ببینند

حسین میرزایی، مشاور توسعه بازار استارت‌آپ‌ها

از زمان رونق استارت‌آپ‌ها در ایران شاهد ارائه ایده‌های بسیار خلاق و بکر بوده‌ایم. البته این بدان معنا نیست که از ایده‌های موفق دیگر کشورها برداشت نداشته‌ایم. خوشبختانه با الگوبرداری موفق در این زمینه توانسته‌ایم استارت‌آپ‌های خوبی در کشور راه‌اندازی کنیم. ضعف‌ها و امتیازات زیادی در این حوزه وجود دارد که در چند سال اخیر برای رفع موانع و مشکلات تلاش بسیاری شده است. برای تحقق موقعیت و به ثمر رسیدن استارت‌آپ‌ها علاوه بر حمایت‌های جانبی که هم دولت می‌تواند این کار را انجام دهد و هم بخش خصوصی، خود استارت‌آپ باید برای بالا کشیدن خود تلاش کند. اینکه برخی استارت‌آپ‌ها از ابتدای شکل‌گیری ایده و راه‌اندازی آن برای حل مشکلات و اشتباهات خود تلاش نمی‌کنند و بهانه آن را هم استارت‌آپ بودن عنوان می‌کنند کاملا روشی نادرست است.

لازمه موفقیت در استارت‌آپ‌ها این است که خطا و مشکلات خود را به دلیل استارت‌آپ بودن توجیه نکنند؛ مسیری که اغلب استارت‌آپ‌ها در ایران پیش گرفته‌اند و هر اشتباهی را توجیه استارت‌آپ بودن کرده‌اند. به همین دلیل در مرحله استارت‌آپ می‌مانند و برای تبدیل شدن به کسب‌وکار سال‌های سال این روند ادامه دارد. حلقه مفقوده در موفقیت استارت‌آپ‌ها در ایران همین توانایی دگردیسی از استارت‌آپ به کسب‌وکار است.

به عبارت بهتر، یکی از عوامل موفقیت جدی استارت‌آپ‌ها در شرایط فعلی این است که خود را در فضای واقعی کسب‌وکار ببینند و به این موضوع واقف باشند که مشتری از آنها انتظار دارد. پس در گام اول یک استارت‌آپ باید کسب‌وکار شود. بنابراین داشتن یک نقشه‌راه که مسیرهای استارت‌آپ را برای رسیدن به هدف مشخص کند، ضروری و لازم است و هر ایده قبل از هر چیز احتیاج به نقشه‌راه برای تبدیل شدن به یک کسب‌وکار دائمی را دارد. به طور کلی وقتی یک ایده می‌تواند و ثابت کرده است که می‌تواند از ایده به محصول پول‌ساز و موفق تبدیل شود باید با نقشه‌راه مختص خود از استارت‌آپ به یک کسب‌وکار تبدیل شود تا نتایج آن در جامعه دیده شود.