سایت خبری تحلیلی کسب و کار استارت آپ | کارآفرینی | دانش بنیان | اقتصاد
گروه خودرو
به گزارش کسب و کار نیوز، بعد از برجام و توافق هسته‌ای فرصت مناسبی برای خودروسازان فراهم شد و دو خودروساز داخلی با شرکای سنتی صنعت خودرو پای میز مذاکره نشستند و چندین قرارداد و توافقنامه امضا کردند. در دور جدید همکاری‌های صنعت خودرو در پسابرجام همکاری دوباره با پژو، رنو و سیتروئن برنامه‌ریزی و اجرایی شد. پژو از حدود دو سال پیش دور جدید فعالیت‌های خود در ایران را با همکاری ایران‌خودرو آغاز کرده و خودروی پژو ۲۰۰۸ به عنوان نخستین محصول آن نیز وارد بازار شد. سیتروئن نیز از حدود یک سال پیش اجرای قرارداد مشارکت با گروه خودروسازی سایپا را آغاز کرده و خودروی سیتروئن C۳ به عنوان نخستین محصول این همکاری بود. رنو نیز دیگر خودروساز فرانسوی است که در پسابرجام همکاری با خودروسازان ایرانی را آغاز کرد. هیوندایی در دو سال اخیر وارد شراکت با شرکت کرمان‌موتور شده و محصولاتی همچون النترا به‌صورت داخلی‌سازی‌شده در ایران مونتاژ شد.
اما در شرایطی که خودروسازان در حال عرضه محصولات جدید پسابرجامی بودند، با خروج ایالات متحده آمریکا از برجام و هشدار به شرکت‌های خارجی طرف قرارداد با ایران در ارتباط با بازگشت تحریم‌ها، شرایط تازه‌ای پیش‌روی صنعت خودروسازی کشور قرار گرفته است. ۱۵ مرداد ۹۷ دور اول تحریم‌های آمریکا علیه ایران با خروج دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا از برجام آغاز شد. تحریم‌هایی که این‌بار به طور مستقیم شامل صنعت خودروسازی ایران و قطعات و مواد اولیه تولید خودرو
می‌شد. بر این اساس، آمریکا به شرکت‌های خارجی به‌ویژه برندهای خودروساز هشدار داده که در صورت عدم ترک ایران، آنها را با جرایم مادی و معنوی سختی مواجه خواهد کرد. در پی این هشدار، بیشتر خودروسازان خارجی معتبر که پس از توافق هسته‌ای و برجام در ایران حضور پیدا کرده یا قصد آمدن داشتند، از حضور در ایران منصرف
شده‌اند. جدا از خروج خودروسازان خارجی، مشکل دیگری که تحریم‌ها برای صنعت خودروی ایران پدید خواهد آورد، محدود شدن روند تامین قطعات خارجی است. شرکت‌های خارجی که این ممنوعیت را رعایت نکنند، با جریمه و تحریم از سوی این کشور مواجه خواهند شد. با این حساب، خودروسازان کشور عملا نمی‌توانند به قطعات اصلی دسترسی داشته باشند و تامین قطعه از منابع فرعی نیز با مشکلات و موانع بزرگی (به‌ویژه محدودیت نقل و انتقال پول) مواجه خواهد شد.
تحریم‌ها اگرچه نگرانی‌هایی را برای صنعت خودروسازی، قطعه‌سازی و صنایع وابسته ایجاد کرده، اما وجود پتانسیلی عمیق که حاصل تجربیات نیم قرن تولید و فعالیت این صنعت در کشور است، هنوز امیدوارکننده است. در این شرایط باید بر این موضوع تمرکز کرد که تحریم‌ها چه فرصتی برای خودروسازان داخلی فراهم می‌کند و صنعت خودروی ایران چگونه می‌تواند تحریم‌ها را بی‌اثر کند. تمرکز بر تحقیق و نوآوری در دوران تحریم‌ها می‌تواند گذر از این شرایط دشوار را برای خودروسازان همراه با رشد و توسعه بیشتر این صنعت کند. وجود نیروی انسانی توانمند، زیرساخت‌های موثر و خطوط تولید مجهز در کنار حضور شرکای خارجی صاحب دانش فنی نظیر برخی شرکت‌های چینی و حتی غیرچینی، می‌تواند مزیت‌های این صنعت برای بی‌اثر کردن تحریم‌ها در این دوران باشد.
یکی از فرصت‌هایی که با اعمال تحریم‌ها برای خودروسازان فراهم می‌شود طراحی و تولید پلتفرم و خودروهای ملی است. در واقع یکی از راهبردهای پیش رو برای بی‌اثر کردن تحریم‌های صنعت خودرو طراحی و توسعه پلتفرم ملی است. به گفته کارشناسان، امروز پرداختن به طراحی و تولید به‌ویژه ماژول‌های اصلی قوای محرکه که اصلی‌ترین اجزای پلتفرم هستند خودروسازی ایران را نجات خواهد داد.
یکی از مشکلات کنونی صنعت خودرو این است که اکثر محصولات تولیدی روی پلتفرم‌های قدیمی سوار می‌شوند و این موضوع سبب شده تا تنوع ارائه محصول توسط خودروسازان کاهش یابد. بدین جهت برای توسعه بازار خودروسازان و ارائه محصولات جدید نیازمند این هستیم تا خودروسازان صاحب پلتفرم جدید و داخلی شوند؛ این اقدام زمینه را برای توسعه داخلی‌سازی قطعات نیز فراهم می‌کند. در این زمینه در چند سال اخیر خودروسازان دو هدف همکاری با خودروسازان مطرح بین‌المللی برای انتقال تکنولوژی و مونتاژ خودروهای روز جهان در کنار طراحی و تولید پلتفرم ملی با تکیه اصلی بر توان فنی و مهندسی داخلی در کنار استفاده از مشاوران کارآزموده خارجی را به موازات پیش برده‌اند.
یکی از مواردی که برای پیشرفت صنعت خودروی کشور در حوزه طراحی و تولید پلتفرم لازم است، همکاری با شرکت‌های تخصصی این صنعت است؛ شرکت‌های کوچکی که تحریم‌ها چندان روی آنها اثرگذار نیست و به راحتی و بدون سهم‌خواهی وارد صنعت خودرو می‌شوند. تجربه کشوری مانند چین نشان می‌دهد که این شرکت‌ها بسیار مفید هستند و به توسعه صنعت خودرو کمک می‌کنند. همچنین در این زمینه پتانسیل زیادی در بدنه دانشگاهی و متخصص و شرکت‌های دانش‌بنیان وجود دارد که لازم است با حمایت دولتی و مسئولان شرایط بالفعل شدن آن فراهم شود.
همچنین به گفته کارشناسان، یکی از راهکارهای پیش رو برای بی‌اثر کردن تحریم‌های صنعت خودرو، طراحی و راه‌اندازی سامانه قطعات خودرو است. در واقع پیش‌زمینه استفاده از توانایی قطعه‌سازان داخلی وجود یک بانک اطلاعاتی از این حوزه در کشور است. باید سامانه‌ای راه‌اندازی شود تا اطلاعات کامل قطعه‌سازان در آن ثبت شود تا مشخص شود تولیدکنندگان توانایی تولید چه قطعاتی را دارند. با راه‌اندازی این سامانه این امکان فراهم می‌شود تا برای قطعه‌سازانی که توانایی تولید قطعات با ارزش‌افزوده بالا را دارند، امتیازات و تشویق‌های مالیاتی در نظر گرفت. بدین صورت که اگر قطعه‌سازی توانایی تولید این قطعات را دارد، از تسهیلات ویژه بانکی برخوردار شود. افزایش سقف اعتباری شرکت‌های خودروسازی در سیستم بانکی و ارائه تسهیلات به این صنعت برای پرداخت مطالبات معوق قطعه‌سازان از سوی خودروسازان، می‌تواند بخشی از مشکلات این صنایع حل شود.
