کارآفرینی کم هزینه با طعم عسل

کسب و کارهای خانگی یکی از راهکارهای اصلی ایجاد اشتغال و درآمد در سراسر جهان هستند، قابلیت انجام این نوع کسب و کار در محیط های کوچک نظیر منزل، مزایای بسیاری در پی دارد که مسئولیت پذیری در قبال خانواده و جامعه، کاهش هزینه های تولید، اشتغال بانوان، کاهش قیمت تمام شده و استفاده از نیروی کار ارزان در درون خانواده از جمله آنها است، علاوه بر این این شیوه کارآفرینی و ایجاد اشتغال قابلیت انتقال به دیگران را به راحتی دارد و ترویج آن به راحتی صورت می گیرد.
گسترش کارآفرینی کم هزینه و پردرآمد به ویژه کارآفرینی از طریق خوداشتغالی و ایجاد اشتغال برای خانواده، از راه های ایجاد کسب وکار زودبازده محسوب می شود، به ویژه برخی از این مشاغل بسیار کم هزینه و پردرآمدنیز هستند.
شاید بتوان ادعا کرد که با شرایطی که دولت برای کارآفرینان فراهم کرده افراد به شرط داشتن همت بالا و عزم راسخ برای ایجاد اشتغال می توانند به عنوان یک کارآفرین وارد عرصه شده و برای خود و خانواده و اقوام اشتغال های کوچک ایجاد کنند.
در ایران مشاغلی وجود دارد کا با همت و تلاش خانواده ای در منزل شکل گرفته و برای خانواده درآمدزایی دارد و گسترش اینگونه مشاغل می تواند کمک بزرگی به اقتصاد کشور و خانواده ها باشد.
کارآفرینی به این شکل در عرصه کشاورزی بیش از عرصه های دیگر زمینه بروز و ظهور دارد و گاه با کمترین هزینه شغل هایی پردرآمد و با کمترین هزینه ایجاد می شود.
پرورش گل و گیاه، قارچ، داروهای گیاهی و به ویژه تکثیر و پرورش زنبور عسل از فعالیت هایی است که زمینه بالقوه ای برای ایجاد اشتغال دارد.
شاید سخت بتوان باور کرد که پرورش زنبور و تولید عسل خالص و ارگانیک آن هم در خانه امکان پذیر باشد، اما این ناممکن در بسیاری از نقاط کشور از جمله کرج ممکن شده است.
ترویج این سبک کارآفرینی از طریق دستگاه هایی نظیر جهادکشاورزی باعث معرفی آن به خانواده ها است و با تسهیلاتی که دولت برای ایجاد اینگونه مشاغل اختصاص داده، مسیر پرسنگلاخ اشتغالزایی آن هم در اشتغال های کوچک و خانگی هموار خواهد شد.
پرورش زنبور عسل آن هم به صورت ارگانیک یکی از کم هزینه ترین راه ها برای ایجاد اشتغال و کسب درآمد خانوادگی است که با قابلیت هایی بالایی که دارد می تواند کمک بزرگی به اقتصاد خانواده باشد.
قائم ‌مقام سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی وزارت جهاد کشاورزی در این باره گفت: ایران توانسته امروزه با تولید بیش از ۸۸ هزار تن عسل، بعد از چین و ترکیه، کشور سوم تولید عسل در عرصه جهانی شود.
غلامحسین طهماسبی اردیبهشت ماه سال جاری در همایش ملی فرآورده‌های زنبور عسل از منظر زیست ‌شناسی، سلامت و اقتصاد با مقایسه تولید عسل در ایران و دنیا گفت که تولید عسل در ایران در دهه ۷۰، ۸۰ و ۹۰ با افزایش مطلوبی همراه بوده و امروز به بیش از ۸۸ هزار تن رسیده است.
با توجه به ظرفیت های بالای کشور برای تولید عسل ارگانیک صادرات این محصول می تواند ارزآوری مطلوبی برای کشور به همراه داشته باشد و می توان ادعا کرد که در صورت معرفی مناسب توانمندی ایران در این خصوص، مشتری های جهانی برای محصول ایرانی به دست می آید.
بر اساس اعلام مسئولان، میانگین مصرف سرانه عسل در کشور نزدیک به یک کیلوگرم است که با توجه اثر سلامت بخش این ماده غنی غذایی، البته در صورت ارگانیک و خالص بودن، مصرف آن باید افزایش یابد و با بازاریابی جهانی محصول تولید شده ایران را به جهان معرفی و صادر کرد.
به گفته قائم ‌مقام سازمان تحقیقات وزارت جهاد کشاورزی توسعه تولید عسل به‌عنوان ماده غذایی شفابخش، می‌تواند توسعه سلامتی را نیز برای هموطنان به دنبال داشته باشد.
طهماسبی با اشاره به اینکه ۹ گونه زنبور در جهان پرورش داده شده و از آنها عسل تولید می شود، اظهار داشت: ۲ گونه این زنبورها در مناطق گرمسیری ایران و گونه اروپایی آن‌ که به‌ عنوان اقتصادی‌ ترین زنبور عسل جهان شناخته می‌شود، در تمام مناطق کشور به‌ صورت پراکنده وجود دارد.
عزیز جمالپور کارشناس دامپزشکی که در کرج موفق به آموزش و کارآفرینی گسترده در زمینه پرورش زنبور عسل شده معتقد است که یادگیری پرورش زنبور عسل و تولید عسل بسیار راحت و برای شروع سرمایه اندکی می خواهد.
جمالپور تاکید دارد که ایجاد کسب و کار آن هم به شکل خانگی با کمترین هزینه ها امکان پذیر است، در صورتی که همت بالایی در کار باشد و حمایت های لازم از سوی مسئولان صورت گیرد.
طرح تولید عسل ارگانیک به نام طرح حامد از سوی اینجانب ۲۰ سال پیش تهیه و آغاز شد و اکنون به بهترین شکل در حال انجام است و همه هموطنان می توانند با کمترین هزینه و می توان گفت که با پول تو جیبی اقدام به راه اندازی این کسب و کار پرسود کنند.
این کارشناس ارشد دامپزشکی البرز تاکید می کند: در این شیوه زنبورداری روش های نوینی به کار گرفته که در نوع خود شاید در جهان بی نظیر باشد. محل رشد و نمو زنبورها جدا از محل تولید زنبورهای نوزاد است که این باعث می شود عملکرد در کندوها به طور قابل توجهی ارتقاء یابد. در نوع کلونی ها نیز نوآوری صورت گرفته که باعث افزایش بازده کار و کاهش هزینه ها می شود.
وی با اشاره به اینکه امکان استقرار میلیون ها کندوی پرورش زنبور عسل و تولید عسل ارگانیک در خانه ها وجود دارد، گفت: در صورت حمایت و معرفی این شیوه از زنبورداری این آمادگی وجود دارد که با اندک آموزش دادن به مردم به راحتی کسب و کار گسترده در کشور ایجاد کرد.
جمالپور با اشاره به تاکید مقام معظم رهبری بر موضوع اقتصاد مقاومتی، گفت: ایجاد اشتغال و افزایش تولید محصولات داخلی از پایه های اقتصاد مقاومتی است و این شیوه تولید عسل آن هم در خانه خود مصداق بارزی از تحقق اقتصاد مقاومتی است. عسل تولیدی به دلیل ارگانیک بودن قابلیت های خوبی برای صادرات هم دارد که علاوه بر ایجاد اشتغال امکان ارزآوری را نیز برای کشور فراهم می آورد.
جمالپور خاطرنشان کرد: برای راه اندازی این کسب و کار پرسود، سرمایه بسیار کمی مورد نیاز است. هزینه یک کلونی با ظرفیت خوبی و جمعیت زنبور مناسب، با همه امکانات و وسایل ۵۰۰ هزار تومان است و یک نفر با راه اندازی تنها ۴ کلونی در پشت بام خانه خود تنها مبلغ ۲ میلیون تومان سرمایه نیاز دارد، در حالی که سالانه می تواند از آنها نزدیک به ۵۰ کیلوگرم عسل ارگانیک برداشت کند.
وی خاطرنشان کرد: این شیوه از پرورش زنبور و تولید عسل در همه مکان ها از جمله باغ ها، حیاط خانه ها و پشت بام امکان پذیر است و نیاز به مهاجرت و انتقال کندوها نیز وجود ندارد.
این کارشناس ارشد دامپزشکی استان البرز تصریح کرد: در صورتی که خداناکرده آفتی هم ایجاد شود، تنها زنبورها از بین می روند که جمع آنها شاید به ۱۰۰ هزار تومان هم نرسد، زیرا کندوهایی که طراحی می شود تا ۲۰ سال قابلیت استفاده دارند.
جمالپور همچنین گفت: یکی از مزایای طرح حامد یا همان تولید عسل ارگانیک در خانه ها، قابلیت آموزش و انتقال آسان تجربیات است. اینجانب نیز به عنوان طراح این شیوه از کسب و کار آمادگی ارائه تجربیات به هموطنان و گسترش این کسب و کار در کشور را دارم. هموطنانی که قصد دارند وارد این عرصه شوند می توانند با شماره ۰۹۱۲۳۱۶۴۸۶۰با اینجانب تماس بگیرند تا شرایط کار و راهنمایی های لازم در اختیار آنان قرار گیرد.
وی خاطرنشان کرد: امکان راه اندازی این کسب و کار پرسود برای همه هموطنان در سراسر کشور به آسانی وجود دارد و حتی خانم های خانه دار نیز می توانند مسئولیت نگهداری و رسیدگی به آن را به سادگی بر عهده بگیرند.
این کارآفرین البرزی همچنین تاکید کرد: در صورت حمایت مسئولین از ایجاد کسب و کارهای این چنینی و تشویق و آموزش مردم، به طور قطع بخش عمده ای از مشکل اشتغال در کشور مرتفع می شود.
وی تصریح کرد: باید با تشویق مردم و آگاهی رسانی مناسب به آنان ایجاد اینگونه مشاغل را ترویج دهیم، زیرا شاید بسیاری از مردم نسبت به کم هزینه و پرسود بودن اینگونه کسب و کارها واقف نباشند. این یک مسئولیت همگانی است که دستگاه های متولی باید آن را به درستی انجام دهند.
کارشناس ارشد دامپزشکی استان البرز معتقد است که این امکان وجود دارد که بیش از ۱۰۰ میلیون کندوی پرورش زنبور و تولید عسل ارگانیک در منازل مردم در سراسر کشور وجود دارد و کافی است ضمن آگاهی رسانی آموزش هایی در این خصوص به مردم ارائه شود.
وی تصریح کرد: کار زنبورداری و انتقال بچه زنبورها از محلی جدا به کلونی های پرورش و تولید عسل از اوایل بهار آغاز می شود و تا پایان شهریور و اوایل مهر ماه امکان برداشت عسل در ۳ یا ۴ نوبت وجود دارد.
استان البرز نیز به دلیل دارا بودن شرایط مناسب برای پرورش زنبور و تولید عسل جایگاه بالایی در تولید این محصول داشته و هنوز ظرفیت هایی برای گسترش و ترویج این فعالیت در استان وجود دارد.
مدیر امور طیور و زنبور عسل معاونت بهبود تولیدات دامی جهاد کشاورزی البرز گفت که سال گذشته در زنبورستان های این استان ۲۸۶ تن عسل تولید شد.
مجتبی تقی زاده در گفت وگو با خبرنگار ایرنا افزود: بر اساس سرشماری سالانه زنبورستان ها که در اواخر شهریور ماه و اوایل مهرماه سال ۱۳۹۶ انجام شد، در این استان ۶۷۸ بهره برداری زنبور عسل با اشتغال ۷۰۹ نفر شده اند که در مجموع دارای ۵۳ هزار و ۴۱۴ کلنی مدرن و ۷۰ کلنی بومی زنبور عسل هستند.
وی با بیان اینکه کلنی های مدرن به صورت جعبه ای بوده و کلنی های بومی به صورت حصیری، گلی و … هستند، اظهار داشت: مجوع تولید عسل در سال گذشته ۲۸۶ تن بوده و محصولات جانبی تولیدی در کنار این محصول مثل ژل رویال ۲۳ کیلوگرم، ۴۲۴ کیلوگرم گرده گل، ۱۳۶۷ کیلوگرم موم و ۱۳۳ کیلوگرم بره موم بوده است.
وی گفت: استان البرز به لحاظ تعداد کلنی و جمعیت زنبور و تولید زنبورستان ها در کشور عدد قابل توجهی را به خود اختصاص نمی دهد ولی به لحاظ زنبوردارها و کیفیت زنبورداران (دانش فنی و تکنولوژی در تولید) و محصول عسل جایگاه خوبی را داریم به طوریکه در ۵ سال گذشته ۲ دوره زنبوردار نمونه کشور از البرز انتخاب شده است.
تقی زاده با بیان اینکه کیفیت عسل تولیدی در این استان جزو عسل های مطلوب است که امکان صادراتی خوبی دارد، افزود: به لحاظ این پتانسیل در مباحث مربوط به تسهیلات به عنوان یک ظرفیت ویژه به صنعت زنبورداری نگاه می شود به همین دلیل امسال از محل تسهیلات بهین یاب در مجموع ۵ طرح با اعتباری معادل ۱۰۲۵ میلیون ریال و از منابع سامانه کارا ۱۹ طرح با اعتباری معادل ۱۱ هزار و ۳۵۰ میلیون ریال تسهیلات پرداخت کردیم.
وی با اشاره به اینکه بر اساس این تسهیلات برای ۴۰ نفر اشتغال پیش بینی شده، تصریح کرد: در بحث زنبورداری باید به سمتی برویم که محصول اصلی تولید کنندگان عسل نباشد و عسل فقط به عنوان یکی از محصولات در این عرصه به شمار رود.
مدیر امور طیور و زنبور عسل معاونت بهبود تولیدات دامی جهاد کشاورزی البرز، تولید ملکه با کیفیت جهت مدیریت تولید تخم در هر کلنی در زنبورستان ها و تامین ژن مورد نیاز و سایر فراورده ها اعم از ژل رویال، گرده گل، موم وبره موم را مهم ترین تولیدات در این بخش دانست و گفت: اگر این محصولات بتواند بخش عمده ای از تولید را داشته باشد و بتوانیم آن را توسعه دهیم می توانیم درآینده باعث افزایش درآمد و اشتغال در این بخش باشیم.
وی ادامه داد: تعدادی زنبوردار پیشرو در هر کدام از این تولیدات داریم به طوریکه تعدادی در بحث ژل رویال کار می کنند و با توجه به ارزش اقتصادی که هر گرم از این ماده غذایی دارد می تواند باعث سطح توسعه یافتگی زنبورستان ها باشد.
تقی زاده بیان داشت: از طرف دیگر چند واحد پرورش ملکه در استان فعال هستند که پتانسیل کافی برای تولید ژن لازم را داشته و می توانند اصلاح نژاد را برای تولید ملکه زنبورستان ها داشته باشند.
وی به مشکلات موجود در بخش زنبورداری اشاره کرد و یکی از این مشکلات را مهاجرپذیری استان برشمرد و افزود:
استان البرز به دلیل قابلیت مراتعی که در شهرستان طالقان و جاده چالوس به لحاظ نوع گیاهان و پوشش گیاهی مناسبی که دارد و توان و پتانسیل بالای تولید شهد و گرده گل در این مناطق معمولا مورد توجه همه زنبورداران در سطح کشور قرار می گیرد به طوریکه همه ساله در مقاطعی از سال پذیرای زنبورستان هایی هستیم که در مسیر کوچشان به دیگر استان ها قرار داریم.
وی با بیان اینکه در بعضی مواقع مالکان این زنبورستان ها قواعد و چارچوبی که به هنگام کوچ باید رعایت کنند را رعایت نمی کنند و این موضوع به صنعت زنبورداری ما آسیب می زند، اظهار داشت: زنبورداران برای کوچ و استقرار در استان های عبوری، باید حتما به مدیریت جهاد کشاورزی شهرستان مبدا مراجعه کرده و گواهی بهداشتی را از دامپزشکی مبدا دریافت کرده و این درخواست را به مدیریت جهاد مقصد ارایه کرده و موافقت شهرستان مقصد را برای استقرار زنبورستان شان در مقطع خاصی کسب کنند.
تقی زاده ادامه داد: زنبورداران بعد از موافقت شهرستان مقصد این نقل و انتقال را می توانند انجام دهند و کندوها را در مکانی که جانمایی شده مستقر کنند و در صورتیکه این قواعد را رعایت نکنند باعث بروز مشکلاتی در حوزه استان شده که این مشکلات به حوزه طرح دعوی در محاکم قضایی کشیده شده و امکان استقرار زنبورستان ها میهمان را دچار اختلال می کنند.
وی از تمام زنبورداران کوچ رو که در مسیر کوچشان خواستار استفاده از پتانسیل استان البرز هستند درخواست کرد که به طور حتم ضوابط مربوط به مختصات زنبورستان ها را رعایت کنند.
مدیر امور طیور و زنبور عسل معاونت بهبود تولیدات دامی جهاد کشاورزی البرز از مردم خواست تا برای تهیه عسل با کیفیت به مراکزی مراجعه کنند که همچون تشکل های بهره برداران به صورت مستقیم متصل به بهره برداران باشند زیرا از این مراکز می توانند عسلی با کیفیت را تهیه کنند که آزمایش های لازم از لحاظ غذایی و استاندارد بودن بر روی آن انجام شده است.
هر ساله بین ۵۰ تا ۱۰۰ مورد زنبورستان مهاجر داریم که بخشی از دوره فعالیتشان را در البرز سپری می کنند.
۱۵۳۵