تخلف و فرار مالیاتی پزشکان

ثمانه نادری
فرار مالیاتی پزشکان هشتگی را در توئیتر علیه این اقدام داغ کرده است که نظارت بر فعالیت پزشکان و نحوه ویزیت و درآمدزایی آنها را ازسوی مسئولان وزارت بهداشت ضروری می‌سازد.
طبق مشاهدات عینی، برخی از پزشکان از بیماران و مراجعان خود درخواست پرداخت پول نقد بابت ویزیت و خدمات درمانی دارند و از دستگاه‌های کارت‌خوان استفاده نمی‌کنند که منجر به عدم شفافیت هرچه بیشتر میزان درآمدهای پزشکان و پرداخت نکردن میزان واقعی مالیاتی است که باید بپردازند. در حالی که از دیرباز درآمدهای چند صد میلیونی برخی از پزشکان در طول روز مطرح بوده است و گفته می‌شود ازسوی مسئولان وزارت بهداشت اقدامی برای مقابله با سودجویی برخی از پزشکان مشاهده نشده است.
به گفته یکی از مراجعان، مطبی مطرح در منطقه پاسداران در مکالمات تلفنی از بیماران می‌خواهد برای مراجعه و ویزیت حتما پول نقد همراه داشته باشند، در حالی که مبلغ ویزیت آن سر از رقم‌های زیاد در می‌آورد. موارد مشابه زیادی نیز از سوی مردم گزارش شده است. این موضوع واکنش‌های متفاوتی را ازسوی مراجعان به همراه داشته و جدا از رقم‌های بالای ویزیت مساله به همراه داشتن پول نقد زحمت مراجعان را چند برابر کرده است.
برخی از کاربران فضای مجازی در اعتراض به این کار پزشکان می‌گویند باید اسامی آنها منتشر شود تا آنها در برابر قانون سر فرود آورند. برخی نیز می‌گویند وزارت بهداشت باید به‌طور ویژه بر کار این پزشکان نظارت کند تا این گروه که باید در تبعیت از قانون الگو باشند در فرار از آن الگو نشوند.
در بسیاری از مطب‌ها نیز کاغذی مبنی بر آن روی دیوار نصب شده و این امر دست برخی از مطب‌ها را برای دریافت ارقام نجومی ویزیت باز گذاشته است.
با این حال به گفته بازرس انجمن پزشکان عمومی کشور، استفاده از کارت‌خوان با وجود اینکه باعث بهبود اوضاع خواهد شد و به نوعی احترام به بیماران است، اما نمی‌تواند اجباری باشد. به همین دلیل پیش‌بینی می‌شود ترویج این عادت در میان جامعه پزشکان می‌تواند نظارت ماموران سازمان امور مالیاتی را بر میزان درآمد واقعی پزشکان سخت کند.

فرار ۶۰۰ میلیاردی جامعه پزشکی
براساس آمارهای موجود، میزان فرار مالیاتی در کشور حدود ۳۵ تا ۴۰ هزار میلیارد تومان است که جامعه پزشکی از آن سهمی ۶۰۰ میلیارد تومانی دارد. بدین‌ترتیب اگرچه مقرر شده است که جامعه پزشکی رقمی نزدیک به ۸۰۰ میلیارد تومان مالیات بدهد، اما دست آخر رقمی که ازسوی این قشر پرداخت می‌شود، نزدیک به ۲۰۰ میلیارد تومان است.
برخی از بررسی‌ها نیز نشان می‌دهد استفاده از کارت‌خوان در برخی از مطب‌ها شکلی کاملا صوری دارد، در حالی که اکثر این کارت‌خوان‌ها از کار افتاده است و در واقعیت مورد استفاده قرار نمی‌گیرد. به گفته بعضی نیز پوزهای موجود در برخی از مطب‌ها به اسم منشی و اشخاصی غیر از پزشک است تا بدین‌وسیله درآمد پزشک روشن نباشد. این امر نه تنها درباره مطب پزشکان، بلکه در رابطه با بسیاری از رستوران‌ها و مشاغل ممتاز نیز به چشم می‌خورد.

انتفاع گروه‌های خاص از برخی قوانین مالیاتی
حسن مرادی، کارشناس اقتصادی در رابطه با زیان‌های اقتصادی فرار مالیاتی اقشار مرفه و انتفاع گروه‌های خاص از برخی قوانین مالیاتی به «کسب‌وکار» می‌گوید: تبعیت از ساختارها و روش‌های به‌ کار گرفته‌شده در کشورهای غربی نباید صرفا در مواقعی که به نفع گروه‌های خاص است، پیگیری شود، بلکه با توجه به کارکرد درست قوانین این کشورها لازم است در همه ابعاد به آن توجه شود، اما در کشور ما متاسفانه هر جا قانونی به سود گروه‌های خاص است، دنبال و هرجا به زیان آن است، متوقف می‌شود. موضوع دریافت مالیات از طبقات مرفه نیز به این دلیل مسکوت باقی مانده است.

سهم زیاد اقشار مرفه از فرار مالیاتی
وی با اشاره به سهم زیاد اقشار مرفه از فرار مالیاتی که جامعه پزشکی نیز جزو آن به شمار می‌رود، می‌افزاید: این در حالیست که طبقات پایین‌دست و حتی دستفروشان ما هم از دستگاه کارت‌خوان برای ثبت معاملات خود استفاده می‌کنند. چگونه است که پزشکان از دستگاه‌های کارت‌خوان رویگردانند در حالی که عمده‌فروشی‌ها از این دستگاه‌ها به ویژه بابت پرداخت مالیات بر ارزش‌افزوده به دولت استفاده می‌کنند و مورد خطایی از آن یافت نمی‌شود؟ بنابراین اگر قرار است مالیاتی به دولت پرداخت شود نباید جامعه پزشکی خود را از آن مبرا بداند. امتناع آنها در استفاده از کارت‌خوان یعنی اجازه به آنها برای فرار مالیاتی هرچه بیشتر.
مرادی با بیان اینکه برخی از مشاغل ممتاز هم از پرداخت مالیات به دولت سر باز می‌زنند، ادامه می‌دهد: سکوت مسئولان نیز در برابر فراریان مالیاتی نیز به افزایش این فرار‌ها دامن زده، در حالی که لازم است با احتساب میزان درآمد این افراد برای آنها جریمه‌هایی نوشته شود که جایگزینی برای فرار مالیاتی آنها باشد.
آمارهای موجود از میزان دریافت مالیات نشان می‌دهد در کشور ما نزدیک به ۴۰ درصد فرار مالیاتی وجود دارد که متعلق به درصد کمی از مردم است و آنها نیز جزو طبقات مرفه جامعه به شمار می‌روند. با توجه به درآمدزایی کلان برخی از پزشکان و به ویژه مطب‌های خصوصی می‌توان زیان ناشی از فرار مالیاتی جامعه پزشکی را احساس کرد که خود مانع از تحقق اهداف سازمان امور مالیاتی در توسعه و رشد اقتصاد کشور است.