تجاری‌سازی استارت‌آپ‌های بازی‌ساز

شایلی قرائی

بازی‌سازی ازجمله حوزه‌هایی است که توجه بسیاری از افراد را جهت نمایش خلاقیت خود جلب کرده است. این بازی‌ها، بازی‌های سبک و جذابی هستند که با به‌کارگیری سرگرمی و خلاقیت باعث جذب مخاطبان بیشتر شده‌اند. استارت‌آپ‌های بازی‌ساز در ادامه همین روند شکل گرفتند و کشورهای توسعه‌یافته با سرمایه‌گذاری روی این شرکت‌ها درآمدزایی را کلید زده‌اند. شاید ۳۰ سال پیش کسی تصور نمی‌کرد صنعتی به نام «بازی‌های ویدئویی» پدید بیاید و جزو پررونق‌ترین و باثبات‌ترین صنایع روز دنیا شود و میلیاردها دلار در آن جابه‌جا شود. صنعت بازی‌سازی به قدری مهم شده که در برخی کشورهای پیشرفته دنیا از آن به عنوان یکی از ستون‌های اقتصادی و به نوعی فرهنگ و حتی ورزش یاد می‌شود. کشورهایی مانند آمریکا و ژاپن که خود تولیدکننده کنسول‌های بازی هستند، با جذب میلیاردها دلار سرمایه، هر ساله بر اهمیت و ثبات بازار بازی‌های ویدئویی می‌افزایند.
شرکت‌های بازی‌سازی ایرانی بیش از ۱۰ سال است که تلاش خود را برای تولید بازی‌های ایرانی که مورد توجه کاربران قرار بگیرد، انجام داده‌اند. در سال‌های اخیر با فراهم شدن بستر عرضه دیجیتال بازی‌های موبایلی و اندروید شرکت‌های ایرانی بیشتر توانستند توانایی‌های خود را به صورت جدی‌تر و تجاری استفاده کنند و تمرکز بیشتری روی تولید بازی‌های موبایلی باکیفیت داشته باشند، اما این کافی نیست، چراکه بازی‌ای که تولید می‌شود باید امکان صادرات را هم داشته باشد. درست است که در کشور ظرفیت زیادی برای استفاده از بازی وجود دارد، اما متاسفانه علاقه‌مندان بیشتر بازی‌های وارداتی و خارجی را به دلایل مختلف انتخاب می‌کنند. صنعت پول‌ساز بازی‌سازی با وجود هزینه‌های حداقلی برای شروع فعالیت‌های تیمی، بیشترین سود را در میان صنایع با توجه به بازار مصرفی شگفت‌انگیزش دارد و قطعا همین باعث شد تا فنلاندی‌ها دور تولید گوشی موبایل را خط کشیده و بازی‌سازی را انتخاب کنند. صنعت بازی‌سازی چند سالی است که در بین پول‌سازترین صنایع دنیا حضور دارد و چرخ‌دنده‌های اقتصادی کشورهای زیادی را می‌چرخاند؛ از کشورهای صنعتی و بزرگ گرفته تا کشورهای کوچک توانسته‌اند با تکیه بر بازی‌سازی تحول شگرفی در اقتصاد خود به وجود آورند و گردش مالی شگفت‌انگیزی را ایجاد کنند. نکته‌ای که وجود دارد، این است که صنعت بازی‌سازی به طرز عجیبی گسترده و وسیع است؛ همین موضوع باعث شده تا مشاغل زیادی را پوشش دهد. این پوشش گسترده مشاغل باعث ایجاد شغل و کارآفرینی شده و به نوعی یکی از پایه‌های تقویت اقتصاد شکل می‌گیرد. امید است این صنعت در کشور ما نیز به کمک تمامی ارگان‌ها روز به روز پیشرفت کند و به یکی از ستون‌های اقتصادی ایران تبدیل شود.
حمایت از استارت‌آپ‌های بازی‌ساز صادرات‌محور باشد
محمدحسن کریمی‌قدوسی، رئیس بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای
صنعت گیم در دهه اخیر در تمام دنیا منبع قابل اعتماد و امتحان پس‌داده‌ای در زمینه درآمدزایی و بازگشت سرمایه بوده است. طرفداران بازی‌ها هر سال بیشتر می‌شوند و ازاین‌رو باید به سمت درآمدزایی بیشتر از حوزه شرکت‌ها و استارت‌آپ‌های بازی‌ساز رفت. در ایران میلیون‌ها نفر بازی می‌کنند و علاقه‌مندان به بازی‌های ویدئویی و موبایلی بسیار زیاد است. برنامه‌ریزی برای حمایت از استارت‌آپ‌های گیم در سال‌های اخیر بیشتر شده و تمرکز بر توسعه آنها در دستور کار قرار گرفته است. به عنوان مثال در الکامپ امسال غرفه‌ای ویژه برای این شرکت‌ها و استارت‌آپ‌ها اختصاص یافت تا تازه‌های گیم و بازی دور هم جمع شوند و با تبادل اطلاعات و تجربیات بتوانند راه را برای ورود به بازارهای جهانی هموارتر کنند. شرکت‌های بازی‌ساز که برای حضور در الکام‌گیمز درخواست دادند مولد بازی‌های موفق‌اند. بسیاری از شرکت‌های بازی‌ساز متقاضی، سابقه تولید عناوین بازی‌های موفق مختلفی را داشته‌اند؛ بازی‌هایی که بسیاری از آنها در جشنواره‌های مختلف مورد تقدیر واقع شده‌اند یا از پتانسیل‌های خوبی در بازارهای داخلی و خارجی برخوردار هستند و البته بسیاری از بازی‌ها نیز در حال حاضر در بازارهای مختلف بسیار موفق بوده‌اند. به همین منظور بنیاد با همکاری سازمان نظام صنفی رایانه‌ای کشور در قالب ایجاد یک برند اختصاصی مرتبط با بازی‌سازی در دل نمایشگاه الکامپ تحت عنوان الکام‌گیمز، فرصت حضور بازی‌سازان در بزرگ‌ترین نمایشگاه حوزه فناوری در کشور را با حداقل هزینه فراهم کرد. برای بهره‌برداری و درآمدزایی از استارت‌آپ‌های بازی‌ساز باید برنامه‌ بلندمدت برای حمایت از آنها تدوین و اجرا کرد. در این مورد برنامه‌های مختلفی خصوصا در حوزه زیرساخت‌ها در حال انجام است و در این میان می‌توان به بحث راه‌اندازی آزمایشگاه تست بازی، سامانه آموزش آنلاین، سامانه مشاغل بازی ایران، شبکه دانش و… اشاره کرد. همچنین به این موارد می‌توان برنامه‌های بنیاد در جهت ایجاد قطب‌های بازی‌سازی در کشور، وام به شرکت‌های عضو کارگروه بازی‌های رایانه‌ای و آموزش نیروهای بازی‌ساز را اضافه کرد. همچنین حمایت از این استارت‌آپ‌ها باید صادرات‌محور باشد. در حوزه تامین مالی علاوه بر تسهیل در دریافت وام از نهادهای دیگر، برای پروژه‌های باکیفیتی که دارای قابلیت صادرات هستند، برنامه حمایت از بازی‌های صادرات‌محور در دست انجام است تا به صورت سالانه در هر سال، ۳ بازی که از قابلیت صادرات برخوردار هستند مورد حمایت مستقیم واقع شوند. بنابراین سیاست قطعی ما حمایت از فعالیت شرکت‌های خصوصی دانش‌بنیان کوچک و بزرگ با اتخاذ رویکردهای ایجابی به جای استراتژی‌های سلبی است. برای مثال، ما جلوگیری بی‌هدف و چشم‌بسته از ورود بازی‌های خارجی را به صلاح این صنعت نمی‌دانیم، بلکه معتقدیم اتصال این صنعت به بازارهای جهانی به بهترین وجه می‌تواند بقا و پیشرفت آن را تضمین کند.
غفلت از ظرفیت میلیاردی استارت‌آپ‌های بازی‌ساز
عماد علی‌پور، کارشناس صنعت گیم
در چند سال اخیر بزرگ‌ترین شرکت‌های سرمایه‌گذاری در جای‌جای دنیا به سمت سرمایه‌گذاری در استارت‌آپ‌های بازی‌ساز کشیده شده‌اند و به جهت درآمدزایی بالایی که این بخش دارد، تمام تمرکز خود را بر این بخش هدایت کرده‌اند. آینده اقتصاد جهانی را باید در گرو فناوری اطلاعات و ارتباطات و زیرمجموعه‌های آن دانست. صنعت بازی نیز یکی از این زیرمجموعه‌هایی است که پتانسیل بالایی در درآمدزایی و ارزآوری داشته است. متاسفانه در ایران این صنعت و شرکت‌های نوپایی که در رابطه با آن فعالیت می‌کنند کمتر دیده شده‌اند و کمتر سرمایه‌گذاری به سمت آنها رفته است. اگر اقتصاد ایران می‌خواهد همپــای اقتصاد جهانــی پیش برود باید در اســتارت‌آپ‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان سرمایه‌گذاری کند. اگر بیشتر دقیق شویم متوجه می‌شویم که شاخه گیم و بازی می‌تواند به اقتصاد کمک بسیاری کند، چراکه تجربه دیگر کشورها را در این زمینه داریم و می‌توانیم با توجه به پتانسیل بالایی که کشور در رابطه با طراحان و بازی‌سازان دارد خودمان را در این بخش بالا بکشیم و حتی به صادرات محصولات و بازی‌های استارت‌آپ‌های بازی‌ساز فکر کنیم. همچنین باید این موضوع را هم به یاد داشته باشیم که استارت‌آپ‌های بازی‌ساز می‌توانند به عنوان نماینده شایسته‌ای از اکوسیستم استارت‌آپی و کارآفرینی ایران، نام کشور را در جوامع بین‌المللی مطرح کنند. ظرفیت درآمدزایی بالایی در انتظار استارت‌آپ‌های بازی‌ساز است، چراکه پتانسیل و استعداد آن در کشور وجود دارد و در صورت حمایت‌های مالی و معنوی مدون و ادامه‌دار می‌توانیم به درآمدزایی میلیاردی آن بخش فکر کنیم. در الکامپ امسال غرفه‌ای به استارت‌آپ‌ها و شرکت‌های بازی‌ساز اختصاص یافت که در تمام روزهای برگزاری نمایشگاه شلوغ‌ترین غرفه شناخته شد که این نشانگر علاقه زیادی است که به صنعت گیم در کشور وجود دارد. از این ظرفیت می‌توان درآمدزایی کرد نه اینکه از این پتانسیل غافل شد و دست روی دست گذاشت. اقتصاد جهان روی استارت‌آپ‌ها می‌چرخد و بازی‌سازان نقش مهمی در ارتقای درآمدزایی ارزی کشورها داشته‌اند. باید بسترسازی برای توسعه و ورود این استارت‌آپ‌ها به بازارهای صادراتی فراهم شود. یک راهکار هم هموار کردن مسیر برای حضور این استارت‌آپ‌ها در نمایشگاه‌های بین‌المللی در سراسر جهان است. در حال حاضر در دنیا استودیوهای بازی‌سازی در اختیار استارت‌آپ‌های خلاق بازی‌ساز قرار می‌گیرد که جای خالی این امکانات در ایران بسیار احساس می‌شود.