سایت خبری تحلیلی کسب و کار استارت آپ | کارآفرینی | دانش بنیان | اقتصاد
شایلی قرایی
چندی پیش اعلام شد با توجه به افزایش تقاضای عمومی و جامعه رسانه‌ای کشور برای رفع فیلتر توئیتر و فعالیت جوانان و رسانه‌ها در این فضا که تاثیر بین‌المللی بسیار قوی‌تری در جامعه جهانی خواهد داشت، نامه‌ای با تایید و امضای ۸ تن از اعضای کمیته تعیین مصادیق محتوای مجرمانه (۶ نفر از اعضای دولت و دو نفر از نمایندگان مجلس) برای دادستان کل کشور مبنی بر طرح این موضوع در کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه و رفع فیلتر توئیتر ارسال شده است.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات درباره رفع فیلتر توئیتر اظهار کرده بود: براساس بررسی‌های ما فیلتر توئیتر در کارگروه تعیین مصادیق مجرمانه در سال ۱۳۸۸ مصوب شده و به وزارت ارتباطات ابلاغ شده است. در سال ۱۳۹۶ بازپرس شهرستان مشهد گزارش و دستور قضایی به دادستان تهران ارسال و اعلام کرد که در برخی از موارد توئیتر در دسترس است و درخواست دارد که توئیتر مسدود شود. البته یکی از حوزه‌های صلاحیت بازپرس مشهد، صلاحیت محلی است و اظهارنظر و حکم قضایی او می‌تواند در حوزه شهری مشهد باشد. وی خاطرنشان کرده بود که ما اعتقاد داریم فیلتر توئیتر مصوبه کارگروه تعیین مصادیق مجرمانه است و تقاضا داریم این مسائل در جلسه همین کارگروه مطرح شود. آذری‌جهرمی همچنین تصریح کرده بود که برای بررسی این موضوع باید منتظر اقدام دادستانی کشور بود، اما پس از این اظهارات، رمضانعلی سبحانی‌فر، رئیس کمیته ارتباطات مجلس درباره تصمیم‌گیری برای رفع فیلتر توئیتر اظهار کرد: مطابق با پاسخ دادستانی، فیلترینگ توئیتر با رای دادگاه صورت گرفته است و قابل طرح در کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه نیست که با توجه به پاسخ دادستانی، درخواست برای رفع فیلتر توئیتر منتفی شده و دیگر قابل طرح نیست.
وی درباره تصمیم‌گیری‌هایی که در کمیته فیلترینگ اتفاق می‌افتد نیز گفت: موضوعاتی که با کمیته فیلترینگ مطرح می‌شود، با رای‌گیری اعضا انجام شده و اینطور نیست که یک نفر درباره آن اعمال نظر کند. این کارگروه کاملا به صورت دادگاهی منصفانه درباره موضوعاتی مرتبط با فضای مجازی طرح موضوع کرده و آن را بررسی می‌کند و موضوع درخواست لغو فیلتر توئیتر نیز یکی از موضوعاتی است که برای آنکه مردم بتوانند از این فضای مجازی استفاده کنند، پیشنهاد شد تا درباره آن رای‌گیری صورت گیرد.
درنهایت با توجه به اینکه به گفته وزیر ارتباطات صلاحیت صادرکننده دستور فیلترینگ در این خصوص اهمیت دارد، این شبکه اجتماعی به دهمین سال فیلترینگ در ایران نزدیک می‌شود، اما در این رابطه دبیر کمیته مخابرات مجلس اظهار داشت: موضوع فیلتر شبکه اجتماعی اینستاگرام که اخیرا مطرح شده بود در کارگروه فیلترینگ مطرح نشده است و چنین موضوعی مطرح نیست. وی همچنین درباره سرانجام پیشنهاد رفع فیلتر توئیتر گفت: این درخواست که به امضای ۶ وزیر و دو نماینده مجلس عضو کارگروه فیلترینگ رسیده بود با پاسخ منفی دادستانی منتفی شد و دیگر ادامه پیدا نمی‌کند. وی گفت: فیلتر توئیتر یک بار با رای دادگاه و یک بار با مصوبه کارگروه فیلترینگ انجام شده و نظر دادستانی این بود که رای دادگاه دارد و دیگر قابل طرح نیست. وی ادامه داد: ما وظیفه داشتیم درخواست بدهیم و نامه را امضا کنیم، اما پاسخ دادستانی این بود و دیگر موضوع را ادامه نمی‌دهیم.
فیلترینگ هر روز یک متولی دارد
بیژن اعتمادی، کارشناس رسانه
موضوع رفع فیلتر شبکه‌های اجتماعی در ایران موضوعی است که داستان‌های بسیاری از آغاز اجرایی شدن آن تا به سرانجام رسیدن و نرسیدن آن دارد. از زمانی که صحبت‌ها در رابطه با رفع فیلتر یک شبکه اجتماعی که به هر دلیلی فیلتر شده است، آغاز می‌شود تا زمان اجرایی شدن آن ممکن است ماه‌ها و حتی سال‌ها به طول بینجامد و این فرصت حتی ممکن است به عدم اجرایی شدن رفع فیلتر منجر شود. مسئولان در سازمان‌های مختلف و مرتبط تا زمانی که با یکدیگر هماهنگ و هم‌رای نباشند نمی‌توان به رفع فیلتر یک شبکه اجتماعی در ایران امیدوار بود، چراکه این موضوع متولیان بسیاری دارد و اظهارنظر هر مسئول مرتبط ممکن است فرایند انجام این کار را ماه‌ها به تعویق بیندازد. توئیتر از آن دسته از شبکه‌های اجتماعی است که تاثیرات بسیاری در وجهه ایران در دنیا دارد، چراکه فعالان فرهنگی، اقتصادی و سیاسی بسیاری در این شبکه فعالیت مستمر دارند و سال‌هاست که این رویه حتی با وجود فیلترینگ ادامه یافته است. این شبکه اجتماعی از آن دسته شبکه‌هاست که حکم قضایی در فیلتر کردن آن نقشی نداشته و به گفته وزیر ارتباطات، کارگروه مصادیق مجرمانه در آن وقت بنا به دلایلی اقدام به فیلتر آن کرده است. بنابراین می‌توان امیدوار بود که توئیتر رفع فیلتر خواهد شد، چراکه اگر توئیتر نیز مانند تلگرام با حکم قضایی فیلتر شده بود شاید حتی صحبت کردن در رابطه با رفع فیلتر آن بی‌فایده بود.
در این رابطه صحبت‌ها و اظهارنظرهای بسیاری شده و هر روز یک متولی دیگر هم برای تاثیر در رفع فیلتر توئیتر پیدا می‌شود. به تازگی عنوان شده که فیلترینگ این شبکه حکم دادگاهی دارد و نمی‌توان رفع فیلتر را برای آن اجرا کرد. وزارت ارتباطات نیز پیگیر این مساله است، اما گویی نقش این وزارتخانه به عنوان متولی اصلی (البته از نظر کارشناسان، چراکه در ایران وزارتخانه مربوطه آخرین متولی تاثیرگذار است) بسیار کم‌رنگ است و شاید اصلا نقشی ندارد. به هرحال شاهد هستیم که هرچه دولتمردان و دیگر مسئولان کشور تمایل بیشتری برای حضور در توئیتر از خود نشان می‌دهند و این شبکه جایگاه قدرتمندتری در جهان و ایران پیدا می‌کند، این سوال پررنگ‌تر می‌شود که چرا برای رفع فیلتر این شبکه منحصربه‌فرد اجتماعی اقدامی صورت نمی‌گیرد؟
در شرایطی قرار داریم که قبح استفاده از ابزارهای دور زدن فیلترینگ بیشتر شکسته شده و هر گوشی تلفن همراهی را که ببینید، بیشتر از دو فیلترشکن نصب‌شده دارد و اگر قرار است اوضاع به همین منوال دنبال شود این سوال مطرح می‌شود که افراد دولتی و سران مملکت هم که در این شبکه حضور دارند و فعالیت‌های مستمر می‌کنند هم از فیلترشکن برای ورود استفاده می‌کنند؟ مسلما پاسخ به این سوال بر همگان واضح و مبرهن است. با این رویه این باور تقویت شده که مرزی برای جدا کردن بخشی از جامعه با بخشی دیگر کشیده شده که در یک سمت آن مسئولان قرار دارند و در سمت دیگر مردم قرار گرفته‌اند که قدرت تشخیص ندارند و باید مراقبت شوند تا آسیب نبینند و فیلترینگ داروی آن است.
