به گزارش کسب و کار نیوز، یکی از ابزارهای ناجوانمردانه نظام سلطه دنیا در برخورد با کشورهای آزادیخواه و مستقل از جمله ایران اسلامی در طول دهه های گذشته استفاده از حربه تحریم بوده است، هرچند برنامه هسته ای دلیل تحریم های شدید ایران از سوی قدرت های بزرگ عنوان شده است، اما بی تردید طرح اینگونه مسائل تنها بهانه ای برای جلوگیری از رشد اقتصادی و پیشرفت های علمی و تکنولوژیکی کشورمان است.
تحریم هایی که همواره کالاها و خدمات با کیفیت و تکنولوژی و ماشین آلات پیشرفته این کشورها در بخش های مختلف را شامل شده است و صدالبته قدرت اصلی کشورهای سلطه گر نیز بواسطه سرمایه گذاری هوشمندانه آنان در حوزه های مختلف علم و فناوری بوجود آمده است.
اما امروزه نخبگان هر جامعه یکی از ابزارهای مهم پیشرفت اقتصاد کشورها محسوب می شوند و چه بسیار تکنولوژی ها و اختراعاتی که پدیدآورندگان آن در کشورهای توسعه یافته، نخبگان مهاجری بوده اند که با حربه های مختلف و هزینه های ناچیز از سوی این کشورها جذب شده اند.
به واقع مدل های رشد اقتصادی دیگر همچون دهه های قبل بر پایه ذخائر فیزیکی و منابع زیرزمینی نیست؛ چه بسیار کشورهایی که با بهره مندی از انواع منابع غنی زیرزمینی همچون نفت و گاز فقیر هستند و البته کشورهایی نیز در سایه توجه هرچه بیشتر به جامعه نخبه خود و استفاده صحیح از فناوری های جدید و نو توانسته اند به کشورهای ثروتمند دنیا تبدیل شوند.
موضوعی که البته یکی از دغدغه های بسیار جدی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری است و سورنا ستاری سکاندار این معاونت در مذمت وابستگی اقتصاد به منابع زیرزمینی از جمله نفت بارها در تریبون های مختلف سخن گفته است.
ستاری، از منتقدان جدی شیوه های رایج استخدام دولتی در کشورمان، همواره تاکید دارد که مخالف پشت میزنشینی جوانان است؛ او می گوید جوانان را استخدام نکنید که بگویید چه کار کنند، بلکه آنان را استخدام کنید و از آنان بخواهید که برای بهبود وضعیت اقتصاد چه کاری می توانند انجام دهند.
از این منظر، تنها راه افزایش بهره وری در اقتصاد کشور و خروج از تنگناهای فعلی حمایت از نیروی انسانی با اعتماد به نفس، نخبه و متکی به خود از طریق ایجاد و توسعه هرچه بیشتر زیست بوم علم و فناوری و راه اندازی شرکت های دانش بنیان و کسب و کارهای نوین است.
به باور ستاری که ریاست بنیاد ملی نخبگان کشور را نیز عهده دار است، نیروی انسانی فوق العاده در دانشگاه ها و مراکز علمی کشور وجود دارد که می توان با اطمینان به این بخش بهترین استفاده را از این ظرفیت برای خلق و توسعه فناوری و همچنین ترویج کسب و کارهای نوین و کارآفرینی کرد.
موضوعی که البته دکتر محمودرضا آقامیری یکی از دانشمندان فیزیک هسته ای در کشورمان نیز بر آن تاکید دارد و معتقد است، باور و جلب اعتماد جامعه نخبه کشور از اشتغالزایی آنها بسیار مهم تر است.
وی که با خبرنگار گروه علمی ایرنا سخن می گفت، افزود: هرچند در دانشگاه ها زمینه های توجه به جامعه نخبه ایجاد شده است، اما باید این مهم همراه با امکانات و فضای لازم باشد تا نخبگان با فراغ بال بتوانند به فعالیت ها و علائق خویش ادامه دهند.
این دانشمند ایرانی در عین حال فراهم کردن زمینه اشتغال نخبگان در کشور را در شکوفایی هرچه بیشتر استعدادهای آنان موثر دانسته و می گوید: اگر به جامعه نخبگان در سطوح مختلف و مطابق با نیاز و سلیقه شان توجه شود و به کار گرفته شوند، از مهاجرت آنان جلوگیری خواهد شد و جامعه نیز از خدمات علمی ارزشمند آنها منتفع شده و اقتصاد کشور در بخش های مختلف بالنده و شکوفا خواهد شد.
البته برخی صاحبنظران نیز همچون دکتر فاطمه مهاجرانی معاون وزیر آموزش و پرورش و رئیس باشگاه پژِوهشگران جوان و نخبگان کشور معتقدند که برخلاف شعارهای مطرح، حق جامعه نخبگان در مدیریت کلان کشور بصورت شایسته ادا نشده و لازم است که سهم این جامعه در مدیریت کشور بسیار بیش از وضعیت فعلی افزایش یابد.
وی در گفت و گو با خبرنگار گروه علمی ایرنا می گوید: توجه به نخبگان و استعدادهای برتر جامعه موضوعی بسیار مهم و قابل بررسی است و تعلل در این زمینه مسیر پیشرفت و حرکت جامعه را با کندی روبرو می سازد.
مهاجرانی می گوید: اگر قائلیم نخبگان علمی در بخش های مختلف ظرفیت های بالای کشور محسوب می شوند باید یک سیستم تعریف شود، فرصت های بیشتر مدیریتی بیشتری در اختیار این قشر قرار گیرد و مدیران آینده از بین آنان انتخاب شوند.
معاون وزیر آموزش و پرورش با تاکید براینکه، نخبگان همان افرادی هستند که جامعه نسل گذشته به آن اندیشیده و امروز بصورت یک قشر یا اندیشه در جامعه شکل گرفته است، افزود: نخبگان در واقع پدیده های ناب اجتماع هستند و در صورتی که به صورت صحیح به کار گرفته شوند، منشا خدمات و برکات فراوانی برای کشور خواهند بود.
رئیس باشگاه پژِوهشگران جوان و نخبگان کشور با تاکید براینکه همواره کشورهای مطرح دنیا درحال برنامه ریزی به منظور جذب نخبگان سایر کشورها هستند و دراین راه هزینه هایی را نیز متقبل می شوند گفت: آنها به راحتی و با سوء استفاده از غفلت کشورهای درحال توسعه استعدادهای ناب آنان را با ارائه بورس های تحصیلی و ارائه برخی از امکانات و مزایا شکار می کنند.
مهاجرانی معتقد است: نداشتن یک برنامه مناسب، منسجم و پویا در حفظ و بهره گیری از استعدادهای نخبه کشور سبب می شود که کشورهای دیگر با برنامه ریزی حساب شده به دنبال استفاده از این افراد باشند
وی ضمن تاکید بر توجه و برنامه ریزی مناسب به منظور نگهداری، جذب و بهره برداری از جامعه نخبه کشور گفت: تمام هزینه های تحصیلی نخبگان از سوی تک تک افراد جامعه پرداخت می شود و بهترین راهکار برای جلوگیری از خروج آنان نیز ایجاد جاذبه های مناسب در داخل کشور است.
وی معتقد است: بایستی با برنامه ریزی مناسب و ارائه راهکارهای عملی و حمایت بیشتر مانند آنچه در حال حاضر از سوی دولت در توجه بیشتر به فضای کسب و کارهای نوین در حال وقوع است، هرچه بیشتر جاذبه های شغلی و اجتماعی نخبگان توسعه یابد که این کار نه تنها پدیده مهاجرت را کاهش می دهد بلکه در نخبگان مهاجر نیز برای بازگشت به کشور رغبت ایجاد خواهد کرد.
مهاجرانی با اشاره به اینکه باشگاه دانشپژوهان جوان بهعنوان مرجع اصلی برگزاری المپیادها علمی در کشور متشکل از نخبگان فراوانی است، اظهارکرد: به طور حتم اگر توجه بیشتری به این موزه ارزشمند شود آنان قادرخواهند بود مشکلات کشور در بخش های مختلف را به سرعت رفع کنند.
**برای کسب علم به دورترین نقاط هم سفر کنید
در همین راستا، عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی شریف اظهار داشت: در دین اسلام توصیه شده است که برای کسب علم نیز به دورترین نقاط سفرکنید لذا خروج جوانان نخبه از کشور برای تحصیل و کسب علوم روز دنیا فی نفسه کار غیرپسندیده ای نیست و البته بسیار هم خوب است.
محمدعلی آبام، رئیس کمیته المپیاد جهانی کامپیوتر ۲۰۱۷ که یکی از نخبگان کشور در رشته کامپیوتر است در گفتگو با خبرنگار گروه علمی ایرنا، با اشاره به امکانات مالی و شرایط علمی و آزمایشگاهی مناسب در برخی از کشورهای دنیا افزود: به دیگران پیشنهاد می کنم که برای کسب تجارب علمی و حتی فرهنگی و آشنایی و ارتباط با نخبگان سایر کشورها به نقاط مختلف دنیا سفر کنند، چرا که در اینجا امکانات محدود است.
آبام افزود: بعنوان مثال در دوره دکترا بچه ها تنها یکبار می توانند درکنفرانس شرکت کنند، در حالی که این محدودیت در خارج از کشور وجود ندارد و یک دانشجوی دکترا با چندین مقاله می تواند در کنفرانس های مختلف شرکت کند. لذا در کل در بخش علمی تبادل نظر و ملاقات با اساتید بزرگ هر بخش می تواند در زندگی دانشجو بسیار تاثیرگذار باشد.
وی که سابقه کار و تحصیل در سه کشور اروپایی را دارد، گفت: با توجه به شرایط و مشکلات مالی نمی توان توقع داشت همه امکانات در اختیار دانشجویان قرارگیرد و تا هنگامی هم که این شرایط فراهم نباشد دانشجویان ترجیح می دهند راهی خارج از کشور شوند. با این حال، مهم این است که ما بتونیم افراد را پس از کسب تجربه در سفر جذب کنیم و امکانات مناسب را برای بهره وری آنان فراهم کنیم.
به گفته رئیس کمیته المپیاد جهانی کامپیوتر ۲۰۱۷، در حال حاضر نخبگان زیادی را همچون المپیادی ها می شناسم که مانند خود من برگشته اند اما واقعیت این است که بیشتر نخبگان به لحاظ مالی در مضیقه هستند و چه بسا گاهی دوباره به فکر مهاجرت می افتیم.
وی افزود: واقعیت این است که توقعات نخبگان برآورده نشده است و با مشکلات خاص و دست و پاگیر مواجه می شوند، اما به هرحال چون مملکت خودمان است پای مشکلات هم ایستاده ایم و دوستان خود را نیز به بازگشت به میهن تشویق می کنیم تا برگردند و بتوانند در حل مشکلات سهیم شوند.
آبام همچنین در خصوص ضرورت ورود نخبگان به چرخه مدیریتی کشور گفت: متاسفانه از نخبگان بخش های مختلف دارای حائز شرایط تخصصی برای مدیریت استفاده لازم نمی شود و حتی در مواردی، در گرفتن مشاوره از آنان برای پیشبرد بهتر امور کوتاهی می شود که این مسائل دلسردی نخبگان را بدنبال خواهد داشت.
وی در عین حال با اشاره به فضای جدیدی که از چند سال قبل در حوزه علم و فناوری ایجاد شده است، ضمن تقدیر از تلاش های صورت گرفته برای توسعه فرهنگ اقتصاد دانش بنیان در کشور گفت: بهترین راهکار برای استفاده از توان نخبگان جدا از استفاده و مشاوره صحیح گرفتن از آنان در چرخه مدیریتی، فراهم کردن فضا و امکانات لازم برای انجام امور دانش بنیان و استارتاپی است.
عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی شریف همچنین با اشاره به راه اندازی برخی کسب و کارهای نوین که در طول چند سال اخیر رونق گرفته است، اظهار داشت: در حال حاضر شرکت های دانش بنیان و استارتاپ های بسیاری در رشته کامپیوتر اطراف دانشگاه شریف ایجاد شده است که اغلب از بچه های المپیادی هستند که سال اول وارد دانشگاه می شوند.
وی گفت: به هر حال با رویکرد جدید، هرسال ۴۰ تا ۴۵ نفر از المپیادی ها که جذب دانشگاه شریف می شوند، شرکت های استارتاپی و دانش بنیان راه اندازی می کنند که این اتفاق را بایستی به فال نیک گرفت.
علمی ** ۱۸۳۶ **۲۰۱۷