شایلی قرایی
لایکو، خوشخواب، رویا، ویستر و… برندهای نامآشنای فعال در بازار کالای خواب هستند که این روزها با رقابتی سخت سعی دارند بازار را از چنگ برندهای خارجی دربیاورند. اگرچه تهیه و تولید کالای خواب به عنوان یکی از صنایع رو به گسترش ایران دارای امتیازهای بالایی برای ایجاد ارزشافزوده و اشتغالزایی در بخشهای مختلف تولیدی کشورمان است، اما تهدیدهای قابل توجهی این تولیدات را با مخاطره مواجه کرده است.
به گزارش کسب و کار نیوز دریافت مالیات، عوارض و همچنین تحمیل هزینههای غیراصولی به تولید باعث شده بسیاری از واحدهای تولیدی ضعیف ترجیح دهند کسبوکار شناسنامهدار خود را تعطیل کرده و به سمت تولید غیرمجاز بهویژه در بخشهایی مثل تولید روتختی، بالش، ملحفه یا از این دست بروند، در حالی که همه این تولیدکنندگان یقین دارند برندسازی و داشتن شناسنامه معتبر در این زمینه میتواند یکی از رموز موفقیتشان باشد. اگر از دیگر مشکلات صنعت تولید کالای خواب نیز بخواهیم بدانیم، لازم است به زنجیره تولید اشاره کنیم، چون تولیدکنندگان امروز برای تامین برخی مواد اولیه خود مثل پارچههای مخصوص با طرحهای خاص و جذاب دچار مشکل هستند و برای تهیه این مواد لازم است به بازارهای خارجی مراجعه کنند، درحالی که اگر زنجیره تولید در کشورمان تکمیل شده و توان پاسخگویی به نیاز داخلی را داشته باشد، دور از واقعیت نیست اگر بگوییم تمام ارزشافزوده این صنعت داخل مرزهای ایران ایجاد خواهد شد و میتواند با وابستگی کمتر از ۵ درصد به افزایش صادرات غیرنفتی کشورمان کمک کند.
همچنین یکی دیگر از مهمترین معضلهای واحدهای تولیدی کالای خواب حضور گسترده تولیدکنندگان زیرپلهای بوده و افزایش این واحدهای غیرمجاز حاصل سیاستها و قوانین غیراصولی دستگاهها و نهادهای قانونگذار است، در حالی که همه بر این باورند که واردات کمر تولید در صنعت تولید کالای خواب را شکسته است.
افت شدید تولید کالای خواب ایرانی
امید فلاح، کارشناس بازار
بازار کالای خواب تا حدودی توانسته با تولیدات باکیفیت بخشی از نیاز بازار داخل را پاسخگو باشد، اما این تمام ماجرا نیست و بازار ۸۰ میلیون نفری ایران با این تعداد تولید نمیتواند سر کند و باید بخش زیادی از نیاز به این محصولات با واردات تامین شود. برندهای خوبی در این بخش ظهور کردهاند که توانستهاند با جا انداختن خود بهوسیله کالاهای باکیفیت به مسیر تولید موفقیتآمیز ادامه دهند، اما متاسفانه این حجم از تولیدات برای بازار داخل بسیار ناچیز است و نمیتوان به فعالیت اندک برندهایی که وجود دارند، اکتفا کرد. تولید داخل در بازار کالای خواب در برابر برندهای خارجی شکستخورده محسوب میشود و برای دوباره سرپا شدن آن باید تلاش بسیاری کرد. بازار کالای خواب جای کار بسیاری دارد. درست است که چند برند معروف و صاحب سبک در این بازار فعالیت دارند، اما به دلیل اینکه جزو صنایع کوچک و متوسط به حساب میآیند باید گامهای محکمتری برای توسعه آنها برداشته شود.
این بازار اگر یک مزیت برای تولیدکنندگان داشته باشد، این است که فروش و توزیع کالاها نیز در دست خود تولیدکنندگان است و واسطهای در این بازار وجود ندارد و این برندها توانستهاند با تاسیس نمایندگیهای خود، تمام کالاهای مورد نیاز خواب را در آنها عرضه کنند. متاسفانه در این بازار تمام مواد اولیه مورد نیاز تولید کالای خواب وارد میشود و تولید وابسته به واردات مواد اولیه است. در حال حاضر هم پارچه و منسوجات مخصوص کالای خواب و هم کالای خواب تولیدشده وارد میشود. این درحالیست که تولیدات داخلی کیفیت لازم را دارند و تولیدکنندهها نیز میتوانند کالای مورد نیاز را باکیفیت تولید کنند.
قیمت تمامشده کالای خواب داخلی بالاست. مانند تمام صنایع که کالاهای تولیدیشان با قیمتهای تمامشده بالا روبهرو است بازار کالای خواب نیز مشابه دیگر صنایع است و با وجود انواع و اقسام برندهای خارجی در بازار، خریداران رغبتی برای خرید کالای داخلی ندارند و با تنوع کالا و قیمت ترجیح میدهند برندهای خارجی را برای کالای خواب انتخاب کنند. مشکلات در این حوزه بسیار زیاد است و به همین دلیل اشاره شد که این بازار جای کار بسیاری دارد. متاسفانه وابستگی مستقیم این صنعت به صنعت نساجی و وضع نابهسامان این صنعت، موجب افت شدید تولید کالای خواب ایرانی شده و حاشیه سود آن نیز به حداقل رسیده است.
دولت به معنای واقعی حمایت کند
حسین قدیانی، رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و فروشندگان کالای خواب
امروز باید به این حقیقت رسیده باشیم که حمایت از تولید داخلی نباید در حد حرف باشد و هنگامی که تمام دانش و ابزار روز برای تولید در کشور مهیاست، شاهد هستیم که بازار فقط نیازمند حمایت است. انتظار میرود در سال حمایت از تولید ملی دولت به یاری تولیدکنندگان ایرانی که با کمترین امکانات در حال تولید باکیفیتترین کالاها هستند، بیاید و بستهای حمایتی تدوین کند تا با حمایت از تولید ایرانی بتوانیم به جایگاهی که شایسته آن هستیم، برسیم. در این رابطه اصلاح قیمت انرژی و قوانین بیمهای برای تولیدکنندگان مستلزم حمایت دولت است. حمایتها باید به گونهای باشد که یک تولیدکننده بتواند کارگری را استخدام کند و در راستا آن هم توقع کارفرما برآورده شود و از طرفی نیز کارفرما بتواند حق و حقوق کارگر را بهموقع پرداخت کند و قیمت تمامشده کالا را در حد معقولی قرار دهد.
دولت باید با برنامهریزی، کشورهای هدف که تولید داخل میتواند نیازهای آنها را برطرف کند را شناسایی و به تولیدکنندگان معرفی کند تا کالاهای ایرانی بتوانند بازار این کشورها را در اختیار بگیرند. همچنین قیمت تمامشده کالاهای داخل باید بتواند با قیمتهای جهانی رقابت کند و این کار مستلزم حمایت دولت است. در غیر این صورت شدنی نیست.
هر کالایی که ارائه میشود دارای چند فاکتور است از جمله قیمت تمامشده و کیفیت. اگر این دو مقوله رعایت شود مردم حتما به سمت مصرف کالای ایرانی خواهند آمد. دولت باید بیشتر از همه از فرمایشات رهبر معظم انقلاب درباره کالای ایرانی تبعیت و تلاش کند که زمینهساز حمایت از کالای ایرانی باشد. در حال حاضر بسیاری از تولیدات داخلی از اجناس خارجی باکیفیتتر هستند، اما برخی تولیدکنندگان برای اینکه بتوانند کالاهای خود را بفروشند با نام خارجی آنها را عرضه میکنند. حمایت از تولید داخلی ازسوی دولت نباید در حد حرف باشد، پشتوانه حرف دولت باید تضمین آن باشد، نباید کار به گونهای باشد که تولیدکننده براساس حمایت دولت اقدام به تولید کند و در میان راه حمایتها قطع و تولیدکننده متضرر شود.