شایلی قرایی
بازار لوازمخانگی با وجود تمام تاکیداتی که روی عدم افزایش قیمت کالاها به دنبال افزایش ناگهانی نرخ ارز شد، باز هم دستخوش گرانی شد، تا جایی که این افزایش قیمت در برخی شرکتها و برندها تا ۱۵ درصد نیز اعمال شد که طبق اعلام معاون اول رئیسجمهوری، رئیس اتاق اصناف و سازمان حمایت این افزایش قیمتها غیرقانونی و تخلف است. در این میان سازمان حمایت نیز صدور هر گونه تاییدیه یا مجوزی برای افزایش قیمت لوازم خانگی را رد کرد و علی فاضلی، رئیس اتاق اصناف ایران نیز در این باره تاکید کرد که هیچ تولیدکننده، واردکننده و فروشندهای نباید از این شرایط سوءاستفاده کند و کالای خود را گرانتر بفروشد، اما باید در شرایط کنونی بازار، تولیدکنندگان و واردکنندگان را درک کرد و برای حل مشکلات و نگرانیهایشان تدبیری اندیشید.
به عنوان مثال شرکت «بوش» با اعمال افزایش بیسروصدای ۱۵ درصدی قیمتها بر کالاهای خود گرانفروشی میکند. سازمان حمایت مصرفکنندگان و تولیدکنندگان با ارسال نامهای به این شرکت اعلام کرد: «استمرار عرضه متناسب با نیاز بازار مصرف به طور جدی در دستور کار قرار گیرد. در غیر این صورت اقدامات مقتضی برای ابطال مجوز نمایندگی نیز معمول خواهد شد.» بازار لوازمخانگی در پی نوسانات ارزی اخیر با افزایش قیمتی مواجه شد که هیچ مجوزی ندارد و از نظر مسئولان دستگاههای نظارتی هم قانونی نیست، چراکه بارها از سوی مسئولان مختلف به ویژه اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیسجمهوری اعلام شد که «کسی حق ندارد به بهانه نوسانات ارزی یا اینکه بگوید آینده مشخص نیست، کالای خود را گرانتر بفروشد، چراکه دلار ۴۲۰۰ تومانی برای همه نیازمندان واقعی ارز از مسافران تا دانشجویان، تولیدکنندگان و واردکنندگان تامین شده و از این پس نیز هیچ مشکلی در این زمینه وجود ندارد.»
شرکتهای دیگر منتظر بودند وارد این بازی شوند
محمد طحانپور، رئیس اتحادیه لوازم خانگی
در بازار لوازم خانگی یک درخواست افزایش ۱۰ درصدی قیمت محصولات قبل از سال جدید برای سازمان حمایت ارسال شد که این درخواست برای تمام شرکتهای داخلی و خارجی بود. بنابراین با ارسال این درخواست برای افزایش ۱۰ درصدی نرخ لوازم خانگی در سال جدید و ابتدای اردیبهشت ماه موافقت شد و تمام کالاهای لوازم خانگی داخلی و خارجی مشمول این افزایش قیمت شدند.
اما موج جدیدی از افزایش قیمت لوازم خانگی طی چند روز گذشته به راه افتاد که شرکت «بوش» با اعمال افزایش ۱۵ درصدی قیمت لوازم خانگی در بازار و نه با ارسال کتبی درخواست سعی در سوءاستفاده از نوسانات نرخ ارز کرد. در این رابطه با توجه به گزارشهایی که رسید، اقداماتی در این رابطه انجام شد تا برای جلوگیری از ادامه این افزایش قیمت وارد عمل شویم، چراکه تبعات گرانی لوازم خانگی این برند برای دیگر شرکتها هم وجود داشت و البته این جرقه درست است که ازسوی شرکت «بوش» زده شد، اما دیگر شرکتها نیز منتظر بودند تا ببینند اگر مقابلهای با این شرکت نمیشود، آنها نیز وارد این بازی شوند و افزایش بیسروصدای قیمتها را کلید بزنند، اما با اقدامات انجامشده ازسوی اتحادیه و اینکه نامه و درخواست کتبی ما به سازمان حمایت و سازمان تعزیرات ارسال شد و اتحادیه با رسانهای کردن این حرکت غیرقانونی توانست بهموقع جلوی یک تشنج را در بازار لوازم خانگی بگیرد. سازمان حمایت و تعزیرات با ما همکاری کردند و برای اینکه حق مصرفکننده پایمال نشود، مقرراتی را در این باره اعمال خواهند کرد. بنابراین هر گونه گرانی در بازار جدای آن افزایش ۱۰ درصدی قیمتها که با مجوز انجام شده است، غیرقانونی بوده و همانطور که سازمان حمایت اعلام کرده است در صورت مشاهده این نوع رفتارها قرار شد مجوز فعالیت آن برند یا شرکت مربوطه باطل شود. با این حرکت در حال حاضر غیر از آن افزایش قانونی اول اردیبهشت ماه دیگر هیچ شرکت یا برندی در بازار وجود ندارد که تخلف داشته باشد و فروشگاهها با همان قیمتهایی که از اول اردیبهشت به آنها ابلاغ شد، فروش دارند.
طی ماه اخیر افزایش غیرموجه و شگفتیآور نرخ ارز تمام بخشهای اقتصادی کشور را تحتتاثیر قرار داد. به طور کلی اگر بخواهیم به اقتصاد ایران نگاه کنیم، باید اشاره کنیم که اقتصاد ایران به هیچوجه قابل پیشبینی نیست و حتی نمیتوان از یک روز دیگر اطلاع داشت، چراکه عوامل مختلف باعث بیثباتی اقتصادی شدهاند؛ مگر اینکه تحولی عظیم در شالوده اقتصادی کشور رخ دهد و آن را به سمت نظم و ثبات هدایت کند. به همین جهت نمیتوان پیشبینی کرد که وضعیت بازار لوازم خانگی در هفتههای آتی یا ماههای آینده چگونه خواهد بود. امید میرود ثبات و آرامش در بازار برقرار شود و مسئولان با اتخاذ تصمیمات درست و دقیق برای حل این معضل چارهاندیشی کنند و به نظر میرسد با باز شدن ثبت سفارشها و آزاد شدن بارها در گمرک بسیاری از مشکلاتفعلی خاتمه یابد.
آشفتگی در بازار لوازم خانگی وجود دارد
احمد شکیب، فعال بازار لوازم خانگی
در ایران چرخه کامل تولید لوازم خانگی آنطور که انتظار میرود، وجود ندارد. لوازم خانگی بازاری است که نوسان نرخ ارز نخستین تاثیرش را بر آن میگذارد. بنابراین اینکه گرانی را شاهد هستیم، دور از انتظار نبوده است. هرچند این گرانیها مجوزی نداشته و ابلاغی برای آن نشده، اما ناخودآگاه این افزایش اعمال شده است، چراکه نرخ ارز حرف اول را در این بازار میزند. علاوه بر تاثیرپذیری بازار لوازم خانگی از دلار، عوامل دیگری در بالا رفتن قیمتها تاثیرگذارند که شامل گرانی فولاد، مس و پتروشیمی میشود و به همین دلیل تولیدکنندگان به ناچار محصولات خود را با افزایش قیمت در بازار به فروش میرسانند. مجموعه این عوامل دست به دست هم میدهند تا تولیدکننده را ناچار به افزایش قیمتها کنند.
در حال حاضر آهن و پتروشیمی با قیمتهای بسیار بالا خریداری میشود و با وجودی که ما پتروشیمی داریم، امروز در حال واردات این مواد هستیم. هنر تولیدکننده فقط در این رابطه میتواند این باشد که در بازار بینالمللی بچرخد و بببیند از کدام شرکت میتواند مواد اولیه را ارزانتر خرید کند تا در مرحله آخر بتواند قیمت تمامشده را متعادل کند. امروز هم که دیگر ارز مبادلهای نداریم و خبری از اختصاص آن به واردکنندگان و شرکتهای تولیدکننده نیست، بنابراین آشفتگی در بازار لوازم خانگی وجود دارد، تا جایی که برندها و شرکتها در حال سوءاستفاده از این موضوع هستند و به بهانه نبود ارز مبادلهای و افزایش بدون دلیل نرخ دلار در حال اعمال قیمتهای جدید هستند. مصرفکنندهها و مردم انتظار دارند هیچ افزایش قیمتی در بازار اعمال نشود، اما باید مطلع باشند که به واقع این افزایشها دست تولیدکننده نیست و عوامل بسیاری در آن دخیل هستند.