روزگار پرده‌ای نقره‌ای که سیاه شد

در گیر و دار بعد از جنگ کمتر والدینی بودند که به جز سیر کردن شکم بچه‌های قد و نیم قد و چرخاندن امور زندگی به چیزی دیگر فکر کنند. طبیعتا خانواده  11 نفره ما هم از این قاعده مستثنی نبود. آن روزها رفتن به سینما برای من آرزویی دور بود و فکر می‌کردم “تک و توک” دوستانی که قبل از من پا به سالن سینما گذاشته‌اند چقدر خوشبختند و کاش برای چند ساعت هم که شده می‌توانستم جای پدر مادرهایمان را عوض کنم.

به هر حال  لذت جا خوش کردن در صندلی قرمز رنگ سینما تا هفت سالگی در دلم ماند و بلاخره بعد از گرفتن ۱۰ کارت صد آفرین مدیر مدرسه چند بلیط سینما در پاکتی گذاشت و به من جایزه داد. آن روز نفهمیدم چگونه خودم  را به خانه رساندم و بعد از سر و هم آوردن تکالیف مدرسه به همراه پدر و خواهر کوچکم راهی سینما شدم.

 اولین تجربه من از دیدن پرده سینما که نمیدانم چندین برابر صفحه تلویزیون سیاه و سفید خانه ما بود به اتفاقی تکرار نشدنی برایم تبدیل شد. اتفاقی که از آن چیزی جز بازو بسته شدن پرده نقره‌ای، صدای خنده‌های مردم و طعم خوش ساندویچ الویه‌ای که پدر از بوفه کنار سینما خریده بود به یاد ندارم اما دریچه‌ای شد برای ورودم  به دنیای حرفه‌ای سینما.

 امروزه سینما به عنوان یکی از ابرازهای توسعه فرهنگی نقش به سزایی در تپش نبض فرهنگ و تقویت درک بصری مردم ایفا می‌کند. به جز این سینما در برخی از کشورها به صنعتی پول ساز تبدیل شده و ارزآوری غیرقابل تصوری دارد. با این اوصاف می‌توان گفت کشورهایی که کلید این صنعت را به دست دارند هم از لحاظ فرهنگی و هم از لحاظ اقتصادی چند پله از بقیه جلوتر هستند.

 طبق آمار سالانه ۱۵۰ فیلم در ایران تولید می‌شود ولی به دلایلی که در این گزارش بیان خواهد شد صنعت سینما در کشور ما رونق چندانی ندارد و هر سال کم جان تر می‌شود.

مردم به سختی برای بلیط سینما پول خرج می‌کنند

کارشناس مسائل سینمایی با بیان اینکه عدم استقبال مردم از سینما تنها به محدودیت‌های سخت افزاری مثل کمبود سالن‌های سینما و امکانات نامناسب سالن‌های نمایش مربوط نیست، به خبرنگار ایسنا می‌گوید: واقعیت این است سینما رفتن به فرهنگ عمومی در جامعه ما تبدیل نشده و بیشتر خانواده‌های شهری با سطح درآمدی متوسط به بالا دنبال فیلم دیدن در سینما هستند.

ناصر کریمی اظهار می‌کند: در شرایط فعلی رفتن به سینما برای اغلب مردم به عنوان نیاز تعریف نشده و بیشتر نوعی خوش گذرانی تلقی می‌شود این درحالی است که در برخی کشورهای پیشرفته بلیط سینما به عنوان یک ضرورت در سبد فرهنگی خانوارها جای دارد.

وی با اشاره به دلایل عدم استقبال مردم از سینما ادامه می‌دهد: گران بودن بلیط یکی از این دلایل است. چطور می‌توان از یک خانواده روستایی که از تامین خرج و مخارج روزانه خود هم مانده انتظار داشت ۱۵ هزار تومان برای خرید یک بلیط بپردازد؟

وی توضیح می‌دهد: بدون شک  اکثر خانواده‌های متوسط به پایین جامعه اگر پول اضافه‌ای هم داشته باشند ترجیح می‌دهند برای تفریحات دیگری خرج کنند.

دلایل رونق نیافتن سینما یکی دو تا نیست

این کارشناس مسائل سینمایی بیان می‌کند: بدیهی است اگر یک یا دو روز در ماه بلیط سینما رایگان شود و یا تعداد روزهایی که  به صورت نیم بها محاسبه می‌شود افزایش یابد، وضع به این منوال باقی نمی‌ماند و آمار استقبال مردم از سینما رشدی تساعدی خواهد داشت.

کریمی، رشد قارچ گونه موسسات عرضه محصولات فرهنگی را یکی دیگر از دلایل کاهش رغبت مردم برای رفتن به سینما عنوان کرده و می‌گوید: امروز مردم ترجیح می‌دهند فیلم مورد علاقه خود  را با قیمتی کمتر از بلیط سینما از مراکز عرضه محصولات فرهنگی و حتی دست فروش‌ها تهیه کرده و در خانه تماشا کنند،  علاوه بر این اکثر فیلم‌هایی که در سینماها اکران می‌شوند دو ماه بعد توسط شبکه نمایش خانگی در تمامی سوپرمارکت‌ها توزیع می‌شوند و همین کار را برای سینماداران سخت تر کرده است.

وی اظهار می‌کند: در حال حاضر فیلم‌هایی توسط دست‌فروشان در گوشه و کنار خیابان عرضه می‌شود که هنوز اکران آنها در سینماها به پایان نرسیده و این فیلم‌ها روی پرده قرار دارند و بدون شک فروش خیابانی فیلم‌ها هم به ضرر مجموعه فیلم و هم به ضرر سینماداران است.

وی در ادامه به کیفیت پایین اغلب فیلم های در حال اکران در سینماها اشاره کرد و می‌گوید: کیفیت پایین فیلم یکی دیگر از دلایل عدم استقبال مخاطبان از سینما است. متاسفانه اکثر فیلم های امروزی گیشه ای هستند و  خواسته  بخش عمده ای از مخاطبان را برآورده نمی‌کنند و همین باعث شده مردم به سمت شبکه‌های ماهواره ای کشانده شوند.

وی خاطر نشان می‌کند: مخاطب امروز در انتخاب فیلم‌های ایرانی دستش چندان باز نیست و گزینه‌های محدودی دارد به همین دلیل گریزی از جذب آنها به سمت فیلم های هالیودی ، ترکیه ای و… نیست .

این کارشناس مسائل سینمایی توضیح می‌دهد: تا زمانی که فیلم‌های ایرانی از لحاظ ساخت (کارگردانی، فیلم‌نامه نویسی و…) کیفیت مناسبی نداشته باشند و صرفاً با هدف فروش و پرکردن گیشه ساخته شوند هرگز نمی‌توانند شرایط حضور مردم در سینماها را ایجاد کنند.

صدا و سیما از صنعت سینما حمایت نمی‌کند

وی در بخش دیگری از صحبت‌هایش از بی مهری صدا و سیما نسبت به فیلم‌های آماده اکران  گلایه کرده و ادامه می‌دهد: به جز فیلم‌هایی با موضوعات خاص کمتر می‌بینیم صدا و سیما فیلمی را تبلیغ کند.

وی توضیح می‌دهد: تا زمانی‌که مردم از فیلم‌های تولید شده و آماده اکران اطلاعات کافی نداشته باشند و اهمیت هنر هفتم در دیدگاهشان شفاف سازی نشود نمی‌توان انتظار داشت سالن های سینما پر شوند.

سالن های سینمای البرز کافی نیست

سرپرست معاونت هنری – سینمایی اداره کل ارشاد البرزبا اشاره به تعداد سینماهای استان می‌گوید: در حال حاضر ۱۲ سینما در البرز وجود دارد که سینما ساویز، پرشین و هجرت به واسطه موقعیت جغرافیایی و امکانات بهتری که دارند بیشتر شناخته شده‌اند.

شمس الزمان فولادوند ادامه می‌دهد: مجموع  سالن‌های فعال این سینماها ۱۹ سالن با چهار هزار و ۱۳۵ صندلی است که  در مقایسه با جمعیت بیش از سه میلیونی استان کافی نیست.

وی با اشاره به ضعف زیرساختی البرز در حوزه سینما توضیح می‌دهد: عدم تناسب بین جمعیت و سرانه‌های محدود فرهنگی از یک سوو پراکندگی نامتناسب سینماها در شهرستان‌ها و مرکز استان از سوی دیگر باعث شده تا سالن سینماهای البرزخالی از مخاطب بمانند.

دست خالی ارشاد برای حمایت از سینما

این مسئول توضیح می‌دهد: هر چند طی چند سال گذشته سعی شده حمایت‌های لازم برای تجهیز سالن‌های سینماهای استان صورت بگیرد ولی با توجه به برخی از محدودیت‌های اعتباری ایجاد وضعیت ایده آل برای همه آنها ممکن نیست .

وی ابراز می‌کند: این حق سینما دوستان است که بتوانند فیلم‌های مورد علاقه خود را در سالن‌های به روز و مجهز تماشا کنند و نگران مسائلی چون نور و صدای فیلم نباشند.

فولادوند با اشاره به دیگر مشکلاتی که در مسیر رونق صنعت سینما وجود دارد، توضیح می‌دهد: باید  قبول کنیم بلیط سینما در سبد فرهنگی اغلب مردم جای ندارد به همین دلیل باید با شرایط ویژه چون ” روز سلام سینما و سه شنبه‌های نیم بها” امکان تهیه بلیط و فیلم دیدن در سالن‌های سینما را برای مردم فراهم کنیم.

سرپرست معاونت هنری سینمایی اداره کل ارشاد می‌گوید: حمایت از فیلم سازان برای تولید فیلم‌های با کیفیت، برخورد با عوامل فروش غیر مجاز فیلم در سطح شهر ، حمایت از بخش خصوصی برای ساخت پردیس‌های سینمایی، اطلاع رسانی به موقع در خصوص فیلم‌های به روز و … همگی راه‌هایی هستند که مردم را با سینما آشتی می‌دهند و خونی تازه در رگ‌های این صنعت تزریق می‌کنند.

گزارش از المیرا دادمهر خبرنگار ایسنا منطقه البرز

انتهای پیام