سایت خبری تحلیلی کسب و کار استارت آپ | کارآفرینی | دانش بنیان | اقتصاد
شایلی قرایی
به گزارش کسب وکار نیوز ،کارخانه کاشی اصفهان، کاشی نیلوفر خراسان‌جنوبی، کاشی شیرکوه و… نمونه‌های دیگری در بخش تولید کاشی که گمنام بوده و به همین دلیل نام‌شان شنیده نشده، سرنوشت‌هایی مشابه یکدیگر داشته‌اند و سرانجام تلخ تعطیلی و پایان فعالیت تولید را به چشم دیده‌اند. اخباری که درباره تعطیلی واحدهای کاشی و سرامیک به گوش می‌رسد، نشان از وضعیت نزولی این صنعت دارد؛ صنعتی که براساس سند چشم‌انداز صنعت، معدن و تجارت، باید به جایگاه چهارم در جهان با ظرفیت تولید سالانه ۷۰۰ میلیون مترمربع و ۲ میلیارد دلار صادراتمی‌رسید. کارشناسان بر این باورند که تلاش برای ایجاد رونق در ساخت‌وساز لازمه بهبود وضعیت تولید مصالح ساختمانی از جمله کاشی و سرامیک است. اگر ساخت‌وساز رونق بگیرد، این مساله بعد از حدود یک سال یعنی زمانی که ساختمان‌ها به مرحله نصب کاشی می‌رسند، در صنعت کاشی و سرامیک اثرگذار خواهد بود. این در حالیست که حدود ۶۰ درصد از کاشی و سرامیک ایران در یزد تولید می‌شود و در سال‌های گذشته به دلیل مشکلاتی که در این صنعت به وجود آمد، این استان بیشترین آسیب را هم دید. به لحاظ تولید مشکلی وجود ندارد و کارگاه‌های موجود در کشور می‌توانند تولید را ادامه دهند. مشکلاتی که در این زمینه به وجود آمده ارتباطی با موضوع تولید ندارد و در زمره عوامل بیرونی است که بر این صنعت تاثیر گذاشتهاست. تنها مشکل داخلی که ممکن است این صنعت را درگیر کند، موضوع آب است. کاشی و سرامیک یکی از صنایع آب‌بر در کشور هستند، اما خوشبختانه با استفاده از آب‌های نوع دوم و تصفیه‌شده می‌توان این مشکل را هم برطرفکرد.
کارگران کاشی‌سازی در تامین هزینه های خود و خانواده‌های‌شان مانده‌اند
علی افتخاری، فعال صنعت کاشی و سرامیک
کارخانه‌های بسیاری در حوزه تولید کاشی و سرامیک طی چند سال گذشته تعطیل شده‌اند که دلایل مختلفی برای آن وجود دارد. رکودی که بر بازار سایه انداخت و در کنار آن عدم حمایت‌هایی که لازم است در این مواقع وجود داشته باشد موجب تعطیلی کارخانه‌های کاشی شد. کارخانه کاشی اصفهان در واپسین روزهای حیات خود شاهد تجمع کارگران جلوی کارخانه بوده که این تجمعات بیش از ۱۰ روز هم طول کشیده است. متاسفانه با وجود تغییر مدیریت باز هم مشکل این تولیدکننده کاشی حل نشد و بدین‌ترتیب صدها کارگر این کارخانه طعم تلخ بیکاری را در این روزهای پر از التهاب از نظر اقتصادی چشیدند. درست است که هر کدام از این کارخانه‌ها مشکلات مختص خود را داشتند، اما اگر در حل این مشکلات مسئولان و دولتی‌ها دست‌شان را گرفته بودند و حمایت شده بودند، این اتفاق‌ها شاید نمی‌افتاد. در این روزهایی که درآمدها به ریال است و مخارج به تومان، حتی کارگرانی که سر کار هم هستند به‌ویژه کارگران کارگاه‌ها و کارخانه‌های کاشی‌سازی، در تامین خود و خانواده‌های‌شان مانده‌اند چه برسد به اینکه مدت‌ها هم بدون شغل سپری کنند. کاشی نیلوفر هم با سابقه‌ای بسیار طولانی در این حوزه از نمونه تعطیلی‌هایی بود که هنوز باورش سخت است. این کارخانه‌ها در حقیقت همانند دیگر کارخانه‌ها به منزله سرمایه ملی محسوب می‌شوند و تعطیلی آنها به این راحتی غیرقابل پذیرش است. این کارخانه ۸۰۰ کارگر داشت که متاسفانه از کار بیکار شده‌اند. کارخانه کاشی نیلو با ۴۰ سال سابقه تولید و کسب عنوان صادرکننده نمونه در سال‌هایی نه چندان دور، در حال حاضر در سکوت مطلق به سر می‌برد. تعطیلی این کارخانه که گفته می‌شود در اثر مشکلات اقتصادی کشور و همچنین مشکلات داخلی بوده است، اگر در همان زمان از حمایت لازم برخوردار می‌شد شاید هیچ زمانی این اتفاق ناگوار برایش نمی‌افتاد. باید مشکلات از ریشه حل شود، چراکه دلایل زیادی برای تعطیلی این کارخانه‌ها وجود داشته است. شرایط اصلا شرایط خوبی نیست. برفرض که این کارخانه‌ها تعطیل هم نشده بودند و به تولید ادامه می‌دادند، جایی برای عرضه و فروش محصولات خود نداشتند زیرا بازار مسکن در رکود به سر می‌برد و تولید صنعت ما هم شرایطش برگرفته و متاثر از بازار مسکن است. کاشی اصفهان و نیلو هردو از کارخانه‌های بسیار قدیمی ایران هستند یا شاید بهتر باشد این‌طور عنوان کرد که از نخستین واحدهای تولیدی کاشی و سرامیک در کشور هستند. درباره کاشی نیلو و کاشی اصفهان باید به مسائلی کلی اشاره کرد، هر دو کارخانه از مدت‌ها پیش درگیر مسائلی هستند که کل صنعت کاشی و سرامیک ما را درگیر خود کرده، اما این دو کارخانه به شکل ویژه‌ای درگیر آن هستند. این دو کارخانه قدیمی که پیش‌تر، یکی از نمادهای صنعت کاشی و سرامیک کشور بودند آیا با بیش از چند هزار کارگر، مستحق این وضعیت و تعطیل شدن هستند؟
موجودی انبارها نیز روز به روز بیشتر شده است
مصطفی گودرزی، رئیس اتحادیه کاشی‌سازان و کاشی‌فروشان
کارخانه‌های تولید کاشی باید به مرحله‌ای برسند که تولیدات خود را بتوانند در بازار به فروش برسانند. تولید صرف و عرضه آن به بازار کافی نیست و اگر قدرت رقابت با کالای خارجی وجود نداشته باشد نمی‌توان بقای کارخانه‌ها را تضمین کرد. در این بخش، واردات تاثیر زیادی بر صنعت کاشی نداشته، ولی به علت وجود رکود در اقتصاد کشور این صنعت نیز تحت‌تاثیر قرار گرفته و با رکود مواجه بوده که با محقق شدن شعار سال مبنی بر حمایت از کالای ایرانی می‌توان انتظار رونق در این صنعت و سایر صنایع و تولیدات داخلی را در کشور داشت. تعدادی از کارخانه‌های صنعت کاشی به دلیل نبود نقدینگی و رکود زیاد با وضعیت نامناسبی روبه‌رو شدند، به طوری که حتی برخی از آنها تا مرز ورشکستگی و تعطیلی پیش رفتند. حتی در برخی کارخانه‌ها کارگران اعتصاب کردند، اما واقعیت این است که نه کارفرما مقصر بود و نه کارگر، اما به دلیل آنکه انبارها پر از کالاهای انباشته‌شده بود، مشکلات روز به روز بیشتر می‌شد. موجودی انبارها آنچنان زیاد است که اگر حتی تولید را متوقف کنیم تا یک‌سال آینده به اندازه کافی کاشی داریم. در حال حاضر در کشور ظرفیت تولید ۶۰۰ میلیون مترمربع کاشی وجود دارد که در شرایط امروز حدود ۴۰۰ میلیون مترمربع در داخل کشور کاشی تولید می‌شود، اما متاسفانه مصرف داخلی نصف میزان تولید است. در مصرف صادراتی نیز افزون‌بر ۱۰۰ میلیون مترمربع ظرفیت صادرات داشتیم که بخشی از آن به دلیل مشکلات کشور عراق از بین رفت. ۸۰ درصد صادرات نیز به عراق بود، بنابراین صادرات در شرایط فعلی رونق زیادی ندارد و ازاین‌رو موجودی انبارها نیز روز به روز بیشتر شده است.
