حامد شایگان
چند سالی است که تولید خودروهای هوشمند و هیبریدی به سطح نخست رقابت غولهای بزرگ خودروسازی دنیا تبدیل شده و ایران نیز از سال گذشته موضوع تولید خودروهای برقی را جدی گرفته است، اما آنچه روز گذشته در پنجمین نشست تخصصی برنامه ملی آیندهنگری علم و فناوری حوزه خودرو مطرح شد، ناتوانی ایران حتی در تولید خودروهای برقی بود. مدیرکل صنایع خودرو و نیرو محرکه وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز تاکید کرد: سند استراتژی برای ایران تنها تجربه اولیه بود و شاید هدفگذاریهای دقیقی نداشت و تنها جایگاه صنعت خودروی ایران در جهان تعیین شده است.
به گزارش کسب و کار نیوز، پنجمین نشست تخصصی برنامه ملی آیندهنگری علم و فناوری حوزه خودرو با حضور جمعی از کارشناسان و فعالان صنعت خودرو در سالن وفا واقع در سازمان مدیریتی صنعتی برگزار شد و سیاستهای بخش خودرو مورد نقد و بررسی قرار گرفت. محمد نقیزاده، کارشناس صنعت خودرو در ابتدای این مراسم با اعلام اینکه باید صنعت خودرو را در چارچوب سیستم یکپارچه حمل و نقل دید، گفت: استانداردسازی در دنیا به سرعت در حال انجام است، به گونهای که تا سال ۲۰۳۰ بیش از ۳۰ هزار میلیارد تومان سهم بازار خودروهای هوشمند در ایران خواهد بود و در مقابل سهم بازار تولید و خدمات پس از فروش خودروهای دیگر ۱۰۳ هزار میلیارد تومان خواهد بود. در واقع روند هوشمندسازی در صنعت خودرو سرعت گرفته و تنها سال گذشته نزدیک به ۴۰ هزار میلیارد تومان در حوزه استارتآپی خودرو در دنیا هزینه شده و ایران از این روند عقب است.
به گزارش کسب و کار نیوز، پنجمین نشست تخصصی برنامه ملی آیندهنگری علم و فناوری حوزه خودرو با حضور جمعی از کارشناسان و فعالان صنعت خودرو در سالن وفا واقع در سازمان مدیریتی صنعتی برگزار شد و سیاستهای بخش خودرو مورد نقد و بررسی قرار گرفت. محمد نقیزاده، کارشناس صنعت خودرو در ابتدای این مراسم با اعلام اینکه باید صنعت خودرو را در چارچوب سیستم یکپارچه حمل و نقل دید، گفت: استانداردسازی در دنیا به سرعت در حال انجام است، به گونهای که تا سال ۲۰۳۰ بیش از ۳۰ هزار میلیارد تومان سهم بازار خودروهای هوشمند در ایران خواهد بود و در مقابل سهم بازار تولید و خدمات پس از فروش خودروهای دیگر ۱۰۳ هزار میلیارد تومان خواهد بود. در واقع روند هوشمندسازی در صنعت خودرو سرعت گرفته و تنها سال گذشته نزدیک به ۴۰ هزار میلیارد تومان در حوزه استارتآپی خودرو در دنیا هزینه شده و ایران از این روند عقب است.
توصیهنامه وزیر پشتوانه تسهیلات خودروسازان دولتی
در ادامه این نشست نیز مدیرکل صنایع خودرو و نیرو محرکه وزارت صنعت، معدن و تجارت با تاکید بر اینکه سند استراتژی برای ایران تنها یک تجربه بود، گفت: در این سند هدفگذاریهای دقیقی نشده بود و تنها جایگاه صنعت خودروی ایران را در جهان تعیین کرده است و به عنوان نخستین تجربه این بخش خوب بود. هرچند برخی معتقدند ایران خودروساز نیست، اما براساس اسناد و آمارها اعلام میکنم ایران در زنجیره تامین خودروهای جهان نقش دارد و تنها مشکل، فاصله تکنولوژیک خودروسازی ایران با دنیاست. امیرحسین قناتی با اشاره به اینکه صنعت خودرو ایزوله نیست و با مسائل سیاسی و اجتماعی در ارتباط است، تصریح کرد: در ایران بیش از تمام دنیا صنعت خودرو با مسائل سیاسی و حتی اقتصادی درگیر است؛ ازاینرو باید چند سالی این صنعت را از سیاست دور نگه داشت. هرچند برخی معتقدند خصوصیسازی تنها راهکار پیشرفت این صنعت است، اما باید ابتدا به سرنوشت شرکتهای خصوصیسازیشده توجه کرد. آیا آنها امروز موفق هستند؟ آیا میتوانیم خودروسازیها را خصوصیسازی کنیم و به مالک آنها اجازه بدهیم تعداد نیروی انسانی شرکت را خودش تعیین کند و مانند خودروسازیهای دنیا عمل کند؟ امروز شرکتهای دولتی با یک توصیهنامه وزیر از بانک تسهیلات دریافت میکنند، آیا شرکتهای خصوصی نیز این امکان را دارند؟ این در حالیست که در تمام دنیا بنگاههای اقتصادی به راحتی از بانکها تسهیلات دریافت میکنند. او با بیان اینکه بزرگترین مشکل صنعت خودرو قطعهسازی است، افزود: امروز بیش از گذشته صنعت خودرو با سازمان استاندارد هماهنگ است، اما اگر بخواهیم قطعاتی تولید کنیم که در خودروهای معمول اروپایی استفاده میشود باید بیش از ۴ هزار میلیارد سرمایه ارزی و بیش از ۱۲ هزار میلیارد تومان سرمایه داخلی بهکار گیریم. از طرف دیگر قانون برای تولید خودروهای برقی داریم در حالی که برای اجرای آن نیاز به بازار، زیرساختها و قوانین تعرفهای برای حمایت از قطعهسازان داریم. قناتی با اشاره به اینکه برای تامین زیرساختهای خودروهای برقی با وزارت نیرو مذاکره کردیم، اما اعلام کرد تا ۵ سال آینده امکان افزایش ظرفیت تولید برق ندارد، گفت: با وزارت نیرو توافق کردیم که برمبنای همین میزان تولید برق، خودرو تولید خواهیم کرد، اما آنها اعلام کردند که باید از مصرفکنندهها هزینه نصب «کنتور» خانگی گرفته شود و هزینه برق مصرفی با تعرفه آزاد محاسبه خواهد شد. بنابراین اجرای این طرحها مستلزم صرف هزینه است. همچنین بخش خصوصی را نمیتوانیم مجبور کنیم که بخشی از ظرفیت تولید خود را به تولید خودروهای برقی اختصاص دهد زیرا معلوم نیست که برای آن میصرفد یا نه. مدیرکل صنایع خودرو و نیرو محرکه وزارت صنعت، معدن و تجارت با اشاره به اینکه وزارت نفت امروز به زحمت میتواند سوخت یورو ۴ را تامین کند، گفت: پیش از این سرمایهگذاری به دنبال ساخت خودرویی در ایران با مصرف سوخت یورو ۵ بود، اما به دلیل ناتوانی در تامین این سوخت در داخل طرح قابلیت اجرا نبود و در مذاکراتی که با وزارت نفت داشتیم، اعلام کردند در حال حاضر امکان تامین این نوع سوخت را ندارند. قناتی با اشاره به توصیه مدیر شرکت سیتروئن به ایران گفت: این مدیر خودروساز اروپایی در بازدید از خط تولید پراید پس از باز کردن در یکی از این خودروها پرسید این خودرو در ایران با چه قیمتی به فروش میرسد؟ و چقدر مشتری دارد؟ که در پاسخ گفتم نزدیک به ۵ هزار دلار و مشتریها برای آن صف میکشند. او با کمی تعجب گفت بازار ایران خاص است و ما چنین بازاری نداریم. بنابراین باید برای این بازار در تولید خودرو استراتژی خاص خودش نوشته شود و نمیتوان از خودروسازیهای چینی یا ترکیهای الگو برداشت.
در ادامه این نشست نیز مدیرکل صنایع خودرو و نیرو محرکه وزارت صنعت، معدن و تجارت با تاکید بر اینکه سند استراتژی برای ایران تنها یک تجربه بود، گفت: در این سند هدفگذاریهای دقیقی نشده بود و تنها جایگاه صنعت خودروی ایران را در جهان تعیین کرده است و به عنوان نخستین تجربه این بخش خوب بود. هرچند برخی معتقدند ایران خودروساز نیست، اما براساس اسناد و آمارها اعلام میکنم ایران در زنجیره تامین خودروهای جهان نقش دارد و تنها مشکل، فاصله تکنولوژیک خودروسازی ایران با دنیاست. امیرحسین قناتی با اشاره به اینکه صنعت خودرو ایزوله نیست و با مسائل سیاسی و اجتماعی در ارتباط است، تصریح کرد: در ایران بیش از تمام دنیا صنعت خودرو با مسائل سیاسی و حتی اقتصادی درگیر است؛ ازاینرو باید چند سالی این صنعت را از سیاست دور نگه داشت. هرچند برخی معتقدند خصوصیسازی تنها راهکار پیشرفت این صنعت است، اما باید ابتدا به سرنوشت شرکتهای خصوصیسازیشده توجه کرد. آیا آنها امروز موفق هستند؟ آیا میتوانیم خودروسازیها را خصوصیسازی کنیم و به مالک آنها اجازه بدهیم تعداد نیروی انسانی شرکت را خودش تعیین کند و مانند خودروسازیهای دنیا عمل کند؟ امروز شرکتهای دولتی با یک توصیهنامه وزیر از بانک تسهیلات دریافت میکنند، آیا شرکتهای خصوصی نیز این امکان را دارند؟ این در حالیست که در تمام دنیا بنگاههای اقتصادی به راحتی از بانکها تسهیلات دریافت میکنند. او با بیان اینکه بزرگترین مشکل صنعت خودرو قطعهسازی است، افزود: امروز بیش از گذشته صنعت خودرو با سازمان استاندارد هماهنگ است، اما اگر بخواهیم قطعاتی تولید کنیم که در خودروهای معمول اروپایی استفاده میشود باید بیش از ۴ هزار میلیارد سرمایه ارزی و بیش از ۱۲ هزار میلیارد تومان سرمایه داخلی بهکار گیریم. از طرف دیگر قانون برای تولید خودروهای برقی داریم در حالی که برای اجرای آن نیاز به بازار، زیرساختها و قوانین تعرفهای برای حمایت از قطعهسازان داریم. قناتی با اشاره به اینکه برای تامین زیرساختهای خودروهای برقی با وزارت نیرو مذاکره کردیم، اما اعلام کرد تا ۵ سال آینده امکان افزایش ظرفیت تولید برق ندارد، گفت: با وزارت نیرو توافق کردیم که برمبنای همین میزان تولید برق، خودرو تولید خواهیم کرد، اما آنها اعلام کردند که باید از مصرفکنندهها هزینه نصب «کنتور» خانگی گرفته شود و هزینه برق مصرفی با تعرفه آزاد محاسبه خواهد شد. بنابراین اجرای این طرحها مستلزم صرف هزینه است. همچنین بخش خصوصی را نمیتوانیم مجبور کنیم که بخشی از ظرفیت تولید خود را به تولید خودروهای برقی اختصاص دهد زیرا معلوم نیست که برای آن میصرفد یا نه. مدیرکل صنایع خودرو و نیرو محرکه وزارت صنعت، معدن و تجارت با اشاره به اینکه وزارت نفت امروز به زحمت میتواند سوخت یورو ۴ را تامین کند، گفت: پیش از این سرمایهگذاری به دنبال ساخت خودرویی در ایران با مصرف سوخت یورو ۵ بود، اما به دلیل ناتوانی در تامین این سوخت در داخل طرح قابلیت اجرا نبود و در مذاکراتی که با وزارت نفت داشتیم، اعلام کردند در حال حاضر امکان تامین این نوع سوخت را ندارند. قناتی با اشاره به توصیه مدیر شرکت سیتروئن به ایران گفت: این مدیر خودروساز اروپایی در بازدید از خط تولید پراید پس از باز کردن در یکی از این خودروها پرسید این خودرو در ایران با چه قیمتی به فروش میرسد؟ و چقدر مشتری دارد؟ که در پاسخ گفتم نزدیک به ۵ هزار دلار و مشتریها برای آن صف میکشند. او با کمی تعجب گفت بازار ایران خاص است و ما چنین بازاری نداریم. بنابراین باید برای این بازار در تولید خودرو استراتژی خاص خودش نوشته شود و نمیتوان از خودروسازیهای چینی یا ترکیهای الگو برداشت.
بلاتکلیفی خصوصیسازی در صنعت خودرو
عضو هیات علمی دانشگاه علم و صنعت نیز با تاکید بر اینکه در سیاستگذاریها باید روی حمل و نقل متمرکز شد نه قطعهسازی، گفت: قطعهسازیها شرکتهای خصوصی هستند، اما در بخش حمل و نقل با در نظر گرفتن مسائل سیاسی و اقتصادی که تابع سیاستهای نظام است باید حرکت کنیم، چراکه ایران در تمام سالهای گذشته تحریم بوده و به اعتقاد من حداقل تا سال ۱۴۱۰ نیز این تحریمها ادامه خواهد داشت. از طرف دیگر نرخ تورم و نرخ ارز با نوسانهای بالایی روبهرو است در شرایطی که انتقال یک خط تولید برای مونتاژ تا زمان تولید دو سال زمان نیاز دارد و برای راهاندازی یک خط تولید داخلی به ۵ سال زمان نیاز است و این مساله ضرورت تضمین امنیت سرمایهگذاری برای ۱۰ سال را ضروری میکند. امیرحسین کاکایی با انتقاد به برخی مفهومسازیها در صنعت خودرو افزود: در حال حاضر تعریف دقیقی از خصوصیسازی و داخلیسازی در صنعت خودرو وجود ندارد و باید در این زمینه شفافسازیهای لازم انجام شود زیرا در ۱۵ سال گذشته سرمایهگذاری قابل توجهی در صنعت خودروی ایران انجام نشده است. از طرف دیگر بحث ایجاد قطب سوم خودروسازی برای رقابتسازی مطرح میشود؛ این در حالیست که کشور کره با برندهای مطرح در تولید خودرو تنها چند برند مطرح دارد و در ایران ۳۰ شرکت خودروسازی فعالیت میکنند. بنابراین اگر خودروسازی دولتی باشد حداقل تکلیف مشخص میشود.
عضو هیات علمی دانشگاه علم و صنعت نیز با تاکید بر اینکه در سیاستگذاریها باید روی حمل و نقل متمرکز شد نه قطعهسازی، گفت: قطعهسازیها شرکتهای خصوصی هستند، اما در بخش حمل و نقل با در نظر گرفتن مسائل سیاسی و اقتصادی که تابع سیاستهای نظام است باید حرکت کنیم، چراکه ایران در تمام سالهای گذشته تحریم بوده و به اعتقاد من حداقل تا سال ۱۴۱۰ نیز این تحریمها ادامه خواهد داشت. از طرف دیگر نرخ تورم و نرخ ارز با نوسانهای بالایی روبهرو است در شرایطی که انتقال یک خط تولید برای مونتاژ تا زمان تولید دو سال زمان نیاز دارد و برای راهاندازی یک خط تولید داخلی به ۵ سال زمان نیاز است و این مساله ضرورت تضمین امنیت سرمایهگذاری برای ۱۰ سال را ضروری میکند. امیرحسین کاکایی با انتقاد به برخی مفهومسازیها در صنعت خودرو افزود: در حال حاضر تعریف دقیقی از خصوصیسازی و داخلیسازی در صنعت خودرو وجود ندارد و باید در این زمینه شفافسازیهای لازم انجام شود زیرا در ۱۵ سال گذشته سرمایهگذاری قابل توجهی در صنعت خودروی ایران انجام نشده است. از طرف دیگر بحث ایجاد قطب سوم خودروسازی برای رقابتسازی مطرح میشود؛ این در حالیست که کشور کره با برندهای مطرح در تولید خودرو تنها چند برند مطرح دارد و در ایران ۳۰ شرکت خودروسازی فعالیت میکنند. بنابراین اگر خودروسازی دولتی باشد حداقل تکلیف مشخص میشود.