سایت خبری تحلیلی کسب و کار استارت آپ | کارآفرینی | دانش بنیان | اقتصاد
شایلی قرایی
فرش عظیم‌زاده، فرش شفقی تبریز، فرش ابریشم ایران (مکباف)، فرش کاشان، فرش ترکمن و… برندهای معتبر و نام‌آشنای فرش ایرانی هستند که گاهی آنقدر کیفیت، مواد اولیه و نوع بافت آنها منحصربه‌فرد است که نمی‌توان روی آنها قیمت گذاشت. البته به گفته مسئولان، وضعیت صادرات فرش در ایران نسبت به گذشته تغییر کرده، اما هنوز به رشد قابل قبول دست نیافته‌ایم. رقابت‌پذیر نبودن قیمت تمام‌شده فرش و توجه نکردن به بازارهای جدید مهم‌ترین عوامل کاهش صادرات در این صنعت هستند. شناخت بازارهای جدید با تعامل اقتصادی با کشورهای دیگر در ارتباط مستقیم است. دولت باید کمک کند که قیمت تمام‌شده فرش در کشور کاهش یابد. بازاریابی و حضور در بازارهای خارجی از جمله عواملی است که به بهبود وضعیت فرش کشور در دنیا منجر می‌شود. مشکل اینجاست که مدیران اقتصادی کشور مشخص نکرده‌اند که صنعت فرش جزو صنایع دستی به شمار می‌رود یا تولیدی و زمانی که در بخش صنایع دستی امکاناتی در نظر گرفته می‌شودبه صنعت فرش تعلق نمی‌گیرد، همچنین زمانی که به بخش تولید امکاناتی داده می‌شود باز به صنعت فرش تعلق نمی‌گیرد.
پرداخت هزینه سرمایه‌گذاری در بازاریابی ازسوی بخش خصوصی
ایلیا مهاجر، فعال صنعت فرش
فرش ایرانی در تمام کشورها شناخته‌شده است و امروز کمتر کسی وجود دارد که با نام و کیفیت این فرش‌ها آشنا نباشد. از تمام کشورها و تمام نقاط جهان برای خرید فرش دستباف ایرانی مشتری وجود دارد و برندهای موفق این بخش هنوز رقیبی برای‌شان پیدا نشده است. مشتری‌های خارجی برای خرید فرش‌های دستباف برند ایرانی مبالغ زیادی هزینه می‌کنند و به ارزش واقعی این فرش‌ها آگاهی دارند. در ایران برندهای موفق فرش دستباف فعالیت دارند و هر روز با ارائه طرح‌های خاص و تک بر محبوبیت خود در ایران و جهان می‌افزایند. فرش عظیم‌زاده در میان این فرش‌ها با ارائه طرح‌های خاص با کیفیت بسیار بالا توانسته راه ترقی را زودتر طی کند و با پیدا کردن بازارهای صادراتی به سمت ارزآوری و درآمدزایی بین‌المللی حرکت کرده است. مدیریت موفق و برنامه‌ریزی برای طی مسیر در زمانی مشخص توانست این برند را خلق کند. برندهای دیگر نیز آنقدر در کار خود پیشرفت کرده‌اند که توانستند در بازارهای خارجی راه پیدا کنند و علاوه بر جذب مشتریان بسیار، مشتریان ثابتی نیز داشته باشند و حتی سفارشی کار کنند. درباره فرش تبریز همواره شاهد هستیم که مشتریان سفارشی برای بافت فرش مورد نظر خود دارند و این فرش‌ها را خریداری می‌کنند و در مجموعه‌هایی که به همین منظور تدارک دیده‌اند به معرض نمایش می‌گذارند و اینگونه هنر باکیفیت و والای دست ایرانی در تمام جهان دیده شده است. بنابراین فرش‌های تبریز ارزشمندی در موزه‌ها و کلکسیون‌های گوشه‌گوشه جهان به عنوان میراث ارزشمند گذشتگان نگهداری می‌شود. با کمال افتخار باید اشاره کنیم که مهارت قالی‌باف و استفاده از پنبه و پشم مرغوب فرش تبریز را به یکی از نفیس‌ترین فرش‌های دستباف ایرانی تبدیل کرده که آن را شایسته زینت بخشیدن به بسیاری از اماکن مجلل مذهبی و تاریخی در سراسر جهان ساخته است. تمام برندها نه تنها در حوزه فرش دستباف، بلکه در تمام بخش‌ها باید به ضرورت کیفیت بالا و تنوع طراحی و حتی بسته‌بندی کالاهای تولیدشده توجه داشته باشند. بعد از این مرحله که با موفقیت پشت سر گذاشته شد و برندسازی شکل گرفت، ضرورت بازاریابی و تبلیغات مطرح می‌شود، همان‌طور که این برندها توانستند در بازارهای بین‌المللی راه پیدا کنند. بازاریابی و تبلیغات را باید جزء مهم‌ترین ابزار فروش دانست، چراکه در تمام دنیا در حال مطالعه روی روش‌های بازاریابی جدیدتر برای جذب مشتری هستند. بنابراین مهم‌ترین موضوع درجهت رونق بازار فرش دستباف در خارج از کشور تبلیغات است و از آنجایی که رقابت فشرده‌ای طی سال‌های اخیر در این حوزه شکل گرفته، باید سرمایه‌گذاری بیشتری در زمینه بازاریابی انجام گیرد و این هزینه باید از جیب بخش خصوصی پرداخت شود. دولت هم باید وارد ماجرا شود. وظیفه اصلی دولت این است که با برنامه‌ریزی مدون و سیاست‌گذاری از پیش تعیین‌شده بخش خصوصی را در حوزه تولید، تجارت و بازرگانی فعال کند و تسهیلات و مشوق‌هایی را فراهم آورد تا آنها نقش پررنگ‌تری در بازارهای جهانی ایفا کنند. فرش ابریشم ایران (مکباف) هم که در قم بافته می‌شود دارای شناسنامه بوده و قیمت‌های گزافی دارد. به لحاظ کاربرد ابریشم در این فرش‌ها بافت فرش باید ظریف‌تر باشد و کار بیشتری می‌برد. طرح‌های قالی قم همانند رنگ‌های مورد استفاده از تنوع و گستردگی خاصی برخوردار است. نقشه‌های قالی‌های قدیمی قم را طرح‌های مشهور به لچک و ترنج شاه‌عباسی – محرمات- محرابی و شکارگاه تشکیل می‌دادند؛ این طرح‌ها که با اقتباس از نقشه‌های کاشان و اصفهان تهیه شده بود به سرعت با خلاقیت طراحان قم دچار تحول شده و سبک جدیدی در صنعت قالی‌بافی ایران شکل گرفت. این سبک با ویژگی‌هایی نظیر طراحی استادانه و هماهنگی نقوش و رنگ‌آمیزی بدیع و کم‌نظیر به «سبک فرش قم» و «سبک فرش ابریشم» مشهور شد.
نگاه سنتی به فرش اصلاح شود
محمدعلی زرینه‌کفش، رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و بافندگان فرش دستباف ایران
خوشبختانه به دلیل فعالیت برندهای موفق ایرانی در بازارهای داخلی و خارجی فرش دستباف ایرانی توانسته به جایگاهی که شایسته آن است، بازگردد. البته عوامل مهم دیگری نیز در این رابطه موثر بوده‌اند که برجام یکی از آنهاست. با باز شدن دروازه جهان به روی کالاهای ایرانی توانستیم فرش ایرانی را همان‌طور که باید در جایگاه اصلی‌اش مشاهده کنیم. همچنین با صادرات مجدد فرش‌های دستباف باکیفیت به آمریکا هم بازار رونق بهتری پیدا کرد. جای خرسندی دارد که صادرات فرش ایرانی به آمریکا آزاد شد، اما تولیدکنندگان و صادرکنندگان باید توجه داشته باشند که ما این بازار را چند سالی است که از دست داده‌ایم و باید هوشیارانه اقدام کنیم تا این بازار خراب نشود. البته نباید نگاه مستقیم به صادرات ما را از ضرورت تولید فرش مرغوب و کیفی غافل کند، بلکه با توجه به تکلیف به تمامی تولیدکنندگان برای تولید صادرات‌گرا، باید برای رسیدن به اهداف صادراتی در عرصه فرش تولید خوب و صادرات‌گرا داشته باشیم. تولید کیفی و صادرات‌گرا تیری است که می‌توان با آن دو هدف را نشانه گرفت و آن دو هدف ایجاد جنس مرغوب و در سایه آن رونق صادرات است. همچنین با توجه به تغییر سلیقه مردم جهان و گوناگونی فرهنگ‌های کشورها، ایران باید نگاه سنتی خود را به فرش اصلاح کند تا بتواند فرش دستباف را برحسب نیاز مشتری تولید کند؛ ناگفته نماند که این کار موجب می‌شود تا نمودار صادراتی ایران حرکتی افزایشی داشته باشد.
