بازار «اراک» به عنوان اصلیترین فضای اقتصادی شهر اراک توسط یوسف خان گرجی در زمان فتحعلی شاه قاجار (سال ۱۲۲۸ هجری قمری) در بافت مرکز شهر سلطانآباد (اراک فعلی) ساخته شد. این بازار در ابتدا در ساختار و بافت شطرنجی و تقارن هندسی بنا شد، به نحوی که نشان از دو محور عمود بر هم دارد و علاوه بر مغازه چهار حمام چهار سوق، حمام نو، حمام شیخالاسلام و حمام فیروزه نیز در آن احداث شد که در دورههای مختلف کاربری آنها تغییر یافت و علاوه بر آن نیز مسجد، آبانبار، کاروانسرا و مدرسته تاریخی سپهداری نیز احداث شده که امروز نیز این مدرسه به حوزه علمیه امام خمینی(ره) تبدیل شده است. بازار اراک معماری دوره قاجار را با خود یدک میکشد، سقف آن گنبدی شکل است که با گذری بر بام بازار میتوان گنبدهای متوالی را شاهد بود که در ساخت آن از آجر، ملات گچ، آهک و خاک رس استفاده شده و استحکام بنا نیز به واسطه تیرهای چوبی تامین شده است، این معماری خاص در زمستانها گرم و در تابستانها خنک است. بازار اراک دارای ۳۰ سرا و تیمچه و ۵۰۰ باب مغازه است که همچنان بعد از گذشت بیش از ۲۰۰ سال با وجود تخریب و آسیبهای وارده همچنان فعال و جزو بافت اقتصادی شهر اراک محسوب میشود. این بازار به واسطه ارزش تاریخی، هویتی، فرهنگی و اقتصادی در تاریخ ۱۰ آبان ۱۳۵۵ با شمارهٔ ثبت ۱۲۸۵ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید و اکنون در انتظار ثبت جهانی است.
منبع / ایسنا / عکس / محمد اسدی