ثمانه نادری
به گزارش کسب و کار نیوز، معاون برنامهریزی راهبردی و هماهنگی وزارت بهداشت از فرایند دشوار حذف افراد غیرنیازمند از دریافت خدمات بیمهای طرح نظام سلامت خبر داد و گفت: در حال حاضر به دلیل نبود یکسری زیرساختها و عدم همکاری مردم با مسئولان در این خصوص این امر ممکن نیست. چندین سال از طرح تحول سلامت و بیمه همگانی سلامت که به واسطه آن افراد بسیاری تحت پوشش بیمه درمانی قرار گرفتند، میگذرد. با این حال چه در خیابان و در سطح شهر و چه در اتوبوسها شاهد افراد یا متکدیانی هستیم که هزینههای درمانی را گدایی میکنند. این مساله به ویژه درباره بیماران سرطانی یا کسانی که ادعای داشتن این بیماری را دارند، دیده میشود. به همین دلیل نخستین سوالی که به محض دیدن این افراد به ذهن متبادر میشود، این است که طرح تحول سلامت چگونه قادر به پوشش این افراد نبوده یا اینکه چگونه با وجود خدمات گسترده نظام سلامت مساله پوشش هزینههای درمانی سرطانیها یا افراد خیلی نیازمند مغفول مانده است. بر همین اساس ضرورت حذف بیمه افراد کمترنیازمند یا غیرنیازمند از این طرح مطرح میشود.
تعداد نیازمندان بدون پاسخ کمتر شده است
علیاکبر حقدوست، معاون برنامهریزی راهبردی و هماهنگی وزارت بهداشت در نشستی خبری که با موضوع دستاوردهای نظام سلامت در محل ساختمان وزارت بهداشت برگزار شد، در این رابطه به «کسبوکار» توضیح داد: این یک آسیب اجتماعی است تا یک آسیب مربوط به نظام سلامت، اما باید دانست در طرح تحول نظام سلامت طی چند سال گذشته هزینههای درمانی بهشدت کاهش پیدا کرده است. اگر قبلا بیماران هزینههای سنگینی بابت دارو یا سایر خدمات پرداخت میکردند، اما اکنون این هزینهها کاهش پیدا کرده و این موضوعی است که همه به نوعی به آن واقف هستند. بحث بعدی حمایتهایی است که از سوی خیرین و افراد حامی و مددکاری از بیماران خاص و افراد نیازمند انجام میشود. ما ابدا مدعی این نیستیم که نیازمند بدون پاسخ در کشور نیست، اما این تعداد نسبت به گذشته بسیار کمتر شده است.
افراد نیازمند بیشترین بهره را از طرح تحول نظام سلامت بردند
وی در پاسخ به سوال دیگر «کسبوکار» درباره اینکه با حذف بیمه افراد غیرنیازمند از طرح تحول سلامت تا چه اندازه سطح خدمات به افراد نیازمند بالا خواهد رفت و به طور کلی درباره مزایای حذف این دسته برای پوشش درمانی افراد نیازمند، گفت: مطالعات و تحقیقات مستندی که وجود دارد، نشان میدهد طبقات متوسط و پایین جامعه تا چه اندازه از خدمات طرح تحول سلامت بهرهمند شدهاند. باید دید آیا به صورت هدفمند اقشار ضعیف بیش از اقشار متمول بهرهمند شدهاند یا نه. طبق آنچه از اسناد موجود قابل رویت است، گرایش خدمات این طرح بیشتر به سمت طبقات محروم جامعه بوده است. یعنی افراد مستمند بیشتر از افراد متمول از مواهب طرح تحول سلامت بهرهمند شدهاند. البته ممکن است به صورت غیرمستند فردی ادعایی غیر از این داشته باشد، اما به صورت مستند خیر، با عدد و رقم حاضریم این موضوع را ثبت کنیم بهویژه در مناطق محروم و متوسط.
طرح تحول سلامت یک طرح ضربتی بود
حقدوست در پاسخ به این سوال که آیا امکان حذف افراد غیرنیازمند از پوشش خدمات بیمهای نظام سلامت وجود دارد، میگوید: در هر طرحی ایراداتی هست و پوشش همگانی افراد در طرح تحول سلامت هم یکی از ایرادات آن است، اما همیشه همه ایرادات را نمیشود گردن فرد مجری یا دولت انداخت. برای مثال در نظر بگیرید در همین موضوع یارانهها چه تعداد حاضر شدند از دریافت یارانه کنارهگیری کنند. در طرح تحول سلامت نیز همینطور بود. امکان شناسایی افراد نیازمند و غیرنیازمند سخت است و همین باعث میشود امکان حذف افراد کمترنیازمند از طرح پوشش بیمه همگانی فراهم نباشد. برای مثال مواردی داریم که فردی دارویی را با داشتن دو دفترچه بیمه دو بار دریافت کرده است و همینطور افرادی داریم که از روی زیادهخواهی و نه نیاز دفترچه گرفتهاند. بنابراین اگر امکان حذف وجود داشت کیفیت خدمات بالاتر میرفت و شاید مشکلات طبقات محروم راحتتر حل میشد. اینها آسیبهایی است که ریشه در زیرساختها دارد. البته بخشی از موضوع هم به گرفتاریهای مردم در بحث درمان برمیگردد. اگر به خاطر داشته باشید چند سال پیش مردم واقعا در این زمینه مستاصل بودند. لازم بود یک طرح ضربتی در این مورد اجرا میشد. طبیعی است وقتی ضربتی عمل شود یکسری عیبها و نقصها هم ایجاد میشود. بنابراین طرح تحول با نگاه به محرومان بوده و بیشترین خدمات را به آنها داده است. دولت بهشدت از این طرح حمایت کرده و هنوز هم حمایت میکند.
پوشش واکسیناسیون در کشور صددرصدی شده است
معاون برنامهریزی راهبردی و هماهنگی وزارت بهداشت در ادامه صحبتهایش از دستاوردهای نظام سلامت خبر داد و گفت: قبل از انقلاب چالش جدی در حوزه سلامت وجود داشت و پزشکان از کشورهای دیگر به مردم خدمات ارائه میدادند و این پزشکها معمولا فارسی بلد نبودند و نمیتوانستند نیاز بیمار را بفهمند. حقدوست در ابتدای این نشست گفت: در حوزه سلامت تا ۴ دهه در کشور شاهد اتفاقات ناگواری بودیم. حوزه بهداشت، درمان و آموزش پزشکی حوزهای است که مردم به صورت مستقیم با آن در ارتباط هستند. پس مردم هستند که باید به ما نمره بدهند. حقدوست با اشاره به اینکه در چهار دهه قبل پوشش واکسیناسیون حدود ۳۰ درصد بود، اما سبد واکسیناسیون امروز بسیار غنیتر است و این عدد در حال حاضر به صددرصد رسیده است، گفت: قبلا بیماری چشمی به نام تراخم باعث نابینایی میشد که از طریق پشه و… منتقل میشد، اما سالهاست که کسی به این بیماری مبتلا نشده است. همچنین کشور هندوستان برای ایرانیان قرنطینه ایجاد کرده بود تا بیماری به آن نقاط منتقل نشود و تبریز در گذشته به علت طاعون حدود دو سوم از جمعیت خود را از دست داد، ما مدعی نیستیم که تمامی فعالیتها مربوط به وزارت بهداشت است، بلکه فرهنگ عمومی افزایش پیدا کرده و مردم نیز به سلامت خود اهمیت میدهند.
ما به طور صددرصد از خودمان راضی نیستیم و میتوانیم بهتر باشیم
وی افزود: اگر از خانوادههای قدیمی سوال کنیم متوجه میشویم که بسیاری از فرزندان جان خود را از دست میدادند، اما در حال حاضر چنین نیست و میبینیم که در تمامی این موارد دولت، مردم و وزارت بهداشت بیتاثیر نبوده است. البته در حال حاضر ما از خود به طور صددرصد راضی نیستیم و معتقدیم میتوانیم برتر و بهتر باشیم. معاون برنامهریزی راهبردی و هماهنگی وزارت بهداشت با بیان اینکه ما در بسیاری از شهرهای بزرگ گاهی متخصص نداشتیم و در برخی موارد انگشتشمار بود، گفت: پزشکان متخصص برای چند ماه از سال در آن مکانها بودند، اما در حال حاضر علاوه بر ۴ تخصص اصلی تخصصهای دیگر نیز در بیشتر نقاط حضور دارند. ما تلاش خود را میکنیم که مواردی مانند چشمپزشکی و پوست که جنبه اورژانسی کمتری داشته باشد را در مناطق داشته باشیم. حقدوست گفت: در حال حاضر اشتغال یکی از دغدغههای جوانان است و فارغالتحصیلان بیکار تعدادشان زیاد است، اما فارغالتحصیلان سلامت کمتر هستند زیرا تربیت و نیاز جامعه در یک بالانس قرار دارند. انعکاس تعادل نشان میدهد سال به سال داوطلب حوزه تجربی افزایش پیدا میکند و این کنترل بازار عرضه و تقاضا یکی از مزایای ادغام است و امیدواریم با برنامهریزیهایی که انجام شده بیمار از مناطق ۹گانه به منطقه ۱۰ (تهران) برای دریافت خدمت نیاید و بتوانیم در تمامی نقاط دریافت خدمت داشته باشیم.
در حال حاضر ۴۵ تا ۴۷ هزار پزشک متخصص داریم
وی افزود: ما در اوایل انقلاب حدود ۷ هزار متخصص در کشور داشتیم که به ارائه خدمت میپرداختند و بسیاری از این افراد برای تربیت به خارج از کشور سفر کرده بودند. این عدد در حال حاضر به ۴۵ تا ۴۷ هزار نفر رسیده است. سرعت رشد ما در پزشکی عمومی قابل ملاحظه بوده و اگر اتفاقی در حوزه سلامت افتاده ماحصل تلاش این عزیزان بوده است.
باید به بحث اقتصاد سلامت توجه بیشتری شود
حقدوست گفت: بحث اقتصاد سلامت موضوع دیگری است که باید به آن توجه شود. دولت وظایف سنگینی را برعهده دارد. باید به آموزش و پرورش به عنوان یک اصل توجه شود، امنیت عنصر مهمی است که دولت باید به آن توجه کند همچنین توجه به
زیر ساختها هم بسیار مهم است توجه به سلامت و هزینهگذاری برای آن نیز بسیار قابل توجه است و باید برای ارتقای سلامت، روان و… سرمایهگذاری کنیم. این باور هزینه نیست بلکه سرمایهگذاری است. این باور هنوز به طور کامل در دولتمردان شکل نگرفته البته نسبت به قبل بهتر شده است.
سرانه سلامت ایرانیان رشد قابل توجهی داشته است
وی با اشاره به اینکه سرانه سلامت ایرانیان در این چند دهه رشد قابل توجهی داشته، گفت: در حوزه سلامت هزینهها باسرعت بیشتری از سرمایهگذاری جوامع رشد میکند و به نظر میرسد نگاه مردم به سمت سلامت بهتر میشود. ممکن است هزینهای وارد سیستم سلامت کشور شود اما تمرکز روی مسائل کلیدی نباشد. برای مثال هزینههای زیبایی، به طور روزافزون در حال افزایش است ، در حالی که نیاز کلیدی نیست و باید از این آسیبها جلوگیری شود.