« شرتولوژی» نمایشی به کارگردانی «ژروم بل» در بخش بین المللی جشنواره تئاتر فجر در حالی در ایران به روی صحنه رفت که مخاطب ایرانی را از هر دو ویژگی مینیمال و مدرن خود محروم کرد.
به گزارش کسب و کار نیوز به نقل از ایرنا شرتولژی از آثار نمایشی ژروم بل فرانسوی که در فوریه سال ۱۹۹۷ میلادی ساخته شده با دو ویژگی اصلی مدرن و مینیمال شناخته می شود. این اثر که در جشنواره های متعددی چون ادینبورگ حضور داشته است، نمونه کاملی از تئاتر مدرن با ویژگی حذف کامل روایت و در اجرای کوتاه ۲۵ دقیقه ای (البته در همه کشورها جز ایران) است.
بل یکی از تأثیرگذارترین هنرمندان معاصر در حوزه مطالعات اجرا و کورئوگرافی و صاحب تالیف در این زمینه است. در کارهای بل، همانگونه که او خود به آن معترف است، تاثیر «رولان بارت» نویسنده، فیلسوف، نظریهپرداز ادبی فرانسه آشکار است. کارهای بل را شاید بتوان اجرای عملی نظریه «درجه صفر نوشتار» در نظر گرفت. او در نمایشی که کلام از آن حذف شده و یا به کمترین حد خود رسیده است، می کوشد تا به زبان اشیا سخن بگوید. دیگر ویژگی تئاتر مدرن پس از حذف روایت، از میان رفتن نقش محوری انسان در نمایش است.
شرتولوژی انبوهی از تیشرت های دست دوم است که اعداد، شماره ها، علامت ها و نشانه هایی را روایت می کنند که در نظام نشانه شناسی می تواند ساعت ها از آن سخن گفت. کلام در نمایش مدرن زبان اشیا است که بلندترین آن، کلمات نوشته شده روی برخی از تیشرت ها ست که بازیگری روی صحنه و در سه قسمت آن ها را از تن بدر می آورد، می پوشد و دوباره در می آورد.
** نمایش مدرنی که مدرن اجرا نشد
در مورد شرتولوژی و یا سیر حرکت کارهای ژروم بل، گفتنی بسیار است اما اجرای این نمایش در تهران و در قالب جشنواره تئاتر فجر سوال مهمی را مطرح کرد که چرا این نمایش همانگونه که در کشورهای دیگر اجرا می شود به اجرا در نیامد.
دقایقی پیش از نخستین اجرای نمایش در تهران، در سالنی که در اوج ناهماهنگی و بی احترامی به تماشاچیان بیش از ظرفیت پر شده بود، اعلام شد که قرار است در فواصل سه قسمت نمایش و قسمت هایی از ویدئو بسیار قدیمی از مصاحبه با ژروم بل پخش شود. به این ترتیب تماشاچی بدون آن که قدرت انتخابی داشته باشد مجبور شد دو برابر زمان اعلام شده وقت خود را به تماشای این نمایش اختصاص دهد. نتیجه آن که نمایش از حوصله بسیاری از حاضران خارج شد و البته فشرده نشستن تماشاچیان نیز خروج از سالن را پیش از پایان، ناممکن کرده بود.
اما چه کسانی تصمیم گرفتند اجرای این نمایش در ایران به نمایشی بلند با میان پرده مصاحبه بسیار قدیمی ژروم بل آن هم در مورد یکی دیگر از کارهایش تبدیل شود؟ چه کسانی تصمیم می گرفتند تا یک نمایش را از تمام ویژگی های مهم آن از جمله کوتاهی و حذف کلام خالی کنند و به شکل اجرایی خارج از حوصله تماشاچیانی که قصد دیدن نمایشی کوتاه و مدرن را داشتند، درآورد.
شرتولژی در روزهای سوم و چهارم بهمن ماه و در چهار سانس در سالن سایه مجموعه تئاتر شهر به روی صحنه رفت.
سیوششمین جشنواره بینالمللی تئاتر فجر امسال در فاصله روزهای ۲۸ دی تا ۹ بهمنماه امسال برگزار میشود.
در این رویداد هنری ۱۹ نمایش در بخش بین الملل برای اجرا در تهران پذیرفته شده است.