سایت خبری تحلیلی کسب و کار استارت آپ | کارآفرینی | دانش بنیان | اقتصاد
سرمقاله
طبق آمار اعلامی، میزان بارش باران در سال آبی جدید ۳۵ درصد نسبت به سال قبل کاهش داشته است. گرچه سال قبل نیز بارش باران به میزان کافی نبود و با کمبود آب مواجه بودیم، اما در سال آبی جدید که اثرات آن در تابستان سال ۹۷ کاملا مشهود می‌شود، طبق آمار ۵۰ سال اخیر کاملا بی‌سابقه بوده است. این کم‌آبی از سه بعد اقتصادی، اجتماعی و امنیتی قابل تحلیل است.
الف) بعد اقتصادی: مشخص است که میزان تولیدات کشاورزی رابطه مستقیم با نزولات آسمانی داشته و با کاهش بارش باران، کاهش تولیدات کشاورزی را خواهیم داشت، برداشت از منابع آب‌های زیرزمینی نیز طی چند سال گذشته، خیلی از دشت‌های کشور را در معرض کاهش ذخایر استراتژیک قرار داده است. با این وجود بالطبع درآمد کشاورز کاهش یافته و از نظر ملی نیز در تولید ناخالص داخلی اثرگذار خواهد بود.
ب) بعد اجتماعی: کم‌آبی مهاجرت به شهرها خصوصا حاشیه‌نشینی را تشدید خواهد کرد و کشاورزان مولد و پرکار تبدیل به دستفروشان و حاشیه‌نشینان خواهند شد و به جای تولیدکننده به مصرف‌کننده تبدیل می‌شوند. ظرفیت بخش صنعتی کشور نیز نه تنها جوابگوی مهاجران نخواهد بود، بلکه در صورت حفظ وضع موجود و عدم کاهش کارگران فعلی خود هنرنمایی کرده است. پس ظرفیت مهاجرت به سمت تولید صنعتی سوق پیدا نکرده و عملا نقش سربار جامعه را در پی خواهد داشت.
ج: امنیتی: کم‌آبی موجب تشدید درگیری‌های قومی و قبیله‌ای و منطقه‌ای خواهد شد و رقابت برای دریافت جیره آبی زخم‌های کهنه مسائل قومی را دوباره زنده خواهد کرد. تشدید مهاجرت که عمدتا به حاشیه شهرهای بزرگ خواهد بود، معضلات و مشکلات خاص خود را
داراست.
تصمیمات اتخاذشده برای استفاده از آب به طریق صحیح و عدم هدررفت آب تاکنون به نتیجه کاملی نرسیده و به علت کمبود منابع مالی و عدم آموزش کشاورزی و نبودن تجهیزات لازم نتوانسته است تغییر نگرش و رفتار را درباره چگونگی مصرف بهینه و علمی آب در قشر سنتی کشاورز به وجود آورد.
از بعد مصرف، قطعا نسبت به واردات بیشتر اقلام اساسی مانند گندم، ذرت و سایر اقلام مورد نیاز، جهت مصرف عامه مردم اقدام خواهد شد که این مقوله نیز موجب افزایش تقاضای ارزی و تبعات آن می‌شود.
از نظر مدیریتی تجربه نشان داده است که تا فاجعه اتفاق نیفتد و یک مساله تبدیل به مشکل و معضل نشود، راه‌حلی برای آن متصور نبوده و از قبل فکر نمی‌شود.
در مساله تخم‌مرغ در چند ماه قبل به علت شیوع بیماری بین مرغ‌های تخم‌گذار مشخص بود که چند ماه بعد آن مشکل و کمبود تخم‌مرغ ایجاد می‌شود، اما واردات و تنظیم بازار پس از وقوع بحران انجام
پذیرفت.
درباره بحران کم‌آبی ضرورت پرداختن به مساله در همین زمان و قبل از وقوع بحران است و این مهم به تنهایی توسط وزارت کشاورزی که متولی آب هم نیست یا وزارت نیرو که متولی آب است، امکان حل آن وجود ندارد. ضرورت هماهنگی در سطح رئیس‌جمهوری با استانداران ستاد بحران آب و همه دستگاه‌ها و هماهنگی نهادهای غیردولتی بیش از پیش به چشم می‌خورد تا در تابستان با بحران‌های متعدد روبه‌رو نباشیم و قبل از آن نیز برنامه‌ریزی داشته باشیم.
