سایت خبری تحلیلی کسب و کار استارت آپ | کارآفرینی | دانش بنیان | اقتصاد
به گزارش کسب و کار نیوز به نقل از ایرنا، عضو هیات علمی دانشگاه مازندران با بیان اینکه بازار کار کشور از دو سوی عرضه و تقاضا با مشکل مواجه است و فضای کسب و کار در ایران همه را در انتظار نگه داشته است،گفت: این فضا هنوز برای حضور زنان فراهم نیست.
«زهرا کریمی» روز چهارشنبه با اشاره به موانع حضور زنان در بازار کار ایران گفت: برای پی بردن به موانع یاد شده لازم است که نگاهی به عملکرد اقتصاد ایران داشته باشیم.
وی در خصوص وضعیت بازار کار ایران گفت: رشد عرضه نیروی کار به ویژه زنان تحصیل کرده نشان می دهد،بازار کار کشور با برابر نبودن فرصت های اقتصادی برای زنان و مردان مواجه است.
به گفته وی،نگاهی به عملکرد اقتصاد ایران طی سال های ۸۴تا۹۴ نشان می دهد متوسط رشد اقتصادی در این سال ها معادل ۱.۸ درصد و متوسط رشد سرمایه گذاری۰.۶درصد بود.
کریمی متوسط رشد بخش صنایع و معادن را طی مدت یاد شده ۳.۴ درصد و متوسط درآمد سالانه صادرات نفت را حدود ۷۰ میلیارد دلار عنوان کرد وگفت:همچنین متوسط نرخ تورم۱۸.۵ درصد بود.
عضو هیات علمی دانشگاه مازندران در خصوص عملکرد بازار کار گفت: این بازار با افزایش عرضه نیروی کار و کاهش تقاضا مواجه است.
وی با اشاره به کاهش تقاضا برای نیروی کار بیان داشت: افزایش ریسک در فضای کسب و کار ،کاهش قیمت جهانی نفت، تشدید تحریم های بین المللی و کسادی و رکود از علل کاهش تقاضا در بازار کار است.
کریمی در خصوص افزایش عرضه نیروی کار نیز گفت: افزایش گرایش زنان به حضور در بازار کار و افزایش نسبت جمعیت جوان جویای کار از علل افزایش عرضه نیروی کار است.
این استاد دانشگاه رشد نیروی کار بالقوه را به علت رشد سریع جمعیت در دهه ۱۳۶۰، حضور فزاینده زنان در بازار کار،
افزایش سریع شمار زنان دانش آموخته و نرخ پائین مشارکت آنان در بازار کار عنوان کرد.
وی اتخاذ سیاست های نامناسب را منجر به عملکرد ضعیف اقتصادی، بروز بحران رکود تورمی و در نهایت عملکرد ضعیف بازار کار عنوان کرد.
کریمی به افزایش زاد و ولد طی دهه ۶۰ اشاره کرد و گفت: رشد سریع جمعیت طی آن سال ها موجب شده است که بعد از دو دهه بازار کار کشور با خیل جوانان جویای کار مواجه شود.
**زنان و دانشگاه های کشور
وی بیان داشت: در سال ۱۳۷۵ تعداد دانشجویان کشور ۵۷۹هزار نفر بود که این میزان در سال های تحصیلی ۸۵تا۸۶ به ۲میلیون و ۸۲۹هزار نفر افزایش یافت، همچنین طی سال های ۹۳تا۹۴ تعداد دانشجویان کشور به چهار میلیون و ۸۰۴ هزار نفر رسید.
کریمی در خصوص دانشجویان دختر نیز گفت: تعداد دانشجویان زن در سال ۷۵ برابر با ۲۰۹هزار نفر بود که در سال های تحصیلی۸۶-۸۵ برابر با یک میلیون و ۴۸۲هزار نفر و در سال های تحصلی ۹۴-۹۳ برابر با ۲.۲ میلیون نفر رسید.
وی علل افزایش حضور زنان در دانشگاه ها را وقوع انقلاب اسلامی،حمایت خانواده های سنتی از تحصیل دختران، کاهش شمار فرزندان، افزایش سن ازدواج و گرایش زنان به استقلال مالی عنوان کرد.
کریمی اضافه کرد:همانگونه که مشاهده می شود طی حدود ۲۰سال تعداد دانشجویان دختر در دانشگاههای کشور حدود ۱۰ برابر شد در حالیکه ظرفیت بازار کار برای زنان نه تنها توسعه نیافت بلکه محدودتر هم شد.
**جمعیت فعال زنان
وی افزود: جمعیت ۱۰سال به بالا کشور در سال ۸۵ شامل ۲۹میلیون و ۳۳۵هزار مرد و ۲۸میلیون و ۸۰۸هزار نفر زن بود که جمعیت فعال مردان ۱۸میلیون و ۷۵۰هزار نفر مرد و زنان چهار میلیون و ۷۳۴ هزار نفر بوده است .
وی ادامه داد: از جمعیت فعال مردان کشور، ۱۶میلیون و ۸۷۲هزار مرد شاغل و یک میلیون و ۸۷۸هزار نفر مرد بیکار بودند.
کریمی با اشاره به جمعیت فعال در سال ۹۴ این گونه توضیح داد: ۳۲میلیون و ۲۸۰هزار نفر جمعیت مردان ۱۰سال به بالا، ۲۰میلیون و ۴۰۵هزار نفر آن را جمعیت فعال تشکیل می دادند و همچنین جمعیت شاغل مردان ۱۸میلیون و ۵۱۱هزار نفر و بیکار یک میلیون و ۹۹۶هزار نفر بود.
کریمی با اشاره به جمعیت زنان گفت:از ۳۲میلیون و ۴۱۲هزار نفر جمعیت زنان ۱۰سال به بالا فقط چهار میلیون و ۲۹۶هزار نفر جمعیت فعال گزارش شده که سه میلیون و ۴۶۰هزار نفر آنان شاغل و ۸۳۴هزار نفر بیکار بودند.
وی افزود: با اینکه تعداد دانشجویان زن در دانشگاههای کشور (طی سال های ۷۵تا ۹۴)حدود ۱۰ برابر شد اما طی ۱۰سال(۸۴تا۹۴) تعداد زنان شاغل در بازار کار کشور از ۳میلیون و ۹۷۰هزار نفر به سه میلیون و ۴۶۰هزار نفر رسیده است.به عبارتی زنان دانش آموخته تربیت شدند اما ساز و کارهای بازار کار برای حضور آنان فراهم نشده است.
**شاغلان بر حسب وضعیت شغلی
وی با مقایسه سال های ۸۵ و ۹۴ گفت: تعداد زنان کارفرما طی سالهای یاد شده از ۳۸هزار به ۴۶هزار نفر،کارکنان مستقل از ۹۵۳هزار به ۷۷۱ هزار نفر، مزدبگیر خصوصی از۸۰۲ هزار به یک میلیون و ۶۱هزار و کارکنان فامیلی بدون مزد از یک میلیون و ۲۵۶هزار به ۶۸۸هزار نفر و مزد و حقوق بگیر بخش عمومی از ۸۸۴به ۸۹۴ هزار نفر رسید.
به گفته کریمی، طی سال های یاد شده ۴۷۳هزار زن از بازار کار کشور خارج شدند.
**نرخ مشارکت اقتصادی
این استاد دانشگاه بیان داشت: حتی طی سال های ۸۴تا ۹۴ نرخ مشارکت اقتصادی زنان از ۱۷ به ۱۳درصد تقلیل یافت، در حالیکه نرخ مشارکت به تفکیک وضعیت سواد نشان می دهد مشارکت زنان با افزایش سطح تحصیلات به نحو چشمگیری افزایش می یابد.
وی ادامه داد: نرخ مشارکت زنان در سال ۸۵ با تحصیلات ابتدایی معادل ۱۴.۸، راهنمایی ۸.۳، متوسطه ۱۴.۳، فوق دیپلم ۴۴.۳،لیسانس و بالاتر ۴۳.۵ و بیسواد ۱۵.۳درصد بود.
وی ادامه داد: نرخ مشارکت اقتصادی زنان در سال ۱۳۹۴ برای زنان در مقطع ابتدایی ۸.۶، راهنمایی۶.۷، متوسطه۹.۱، فوق دیپلم ۲۶.۱، لیسانس و بالاتر ۳۹.۷ و بیسواد ۸.۵درصد بود.همانگونه که ارقام نشان می دهد نرخ مشارکت اقتصادی زنان دانش آموخته نسبت به سال ۸۴ کاهش یافته است.
وی علل پایین بودن نرخ مشارکت اقتصادی زنان را افزایش جمعیت شاغل به تحصیلکرده، خروج زنان تحصیل کرده از بازار کار، نرخ بالای بیکاری زنان، فقدان فرصت های شغلی در شهرهای کوچک و روستاها و ناامیدی از یافتن شغل پس از دوران طولانی جستجوی کار در شهرهای بزرگ عنوان کرد.
وی همچنین بیان داشت: به طور مثال وقتی آمارگیر به در منازل مراجعه می کند و از او می پرسد آیا هفته گذشته در جستجوی شغل بودی، فرد جواب می دهد کدام شغل مگر کار پیدا می شود و مامور سرشماری بسرعت چنین زنی را در جمعیت غیر فعال قرار می دهد و با این حساب آمار جمعیت فعال و غیر فعال هم مخدوش می شود.
وی توضیح داد: دانشگاهها را گسترش دادیم، متقاضیان تحصیلات دانشگاهی فزونی یافت اما بستر بازار کار را نتوانستیم همگام با آن توسعه دهیم.
این استاد دانشگاه،نرخ مشارکت اقتصادی زنان در کشورهای الجزایر۱۵،استرالیا۵۴،تایوان۵۰،فرانسه ۵۱،برزیل۶۰،تانزانیا۸۸،روسیه ۵۶، آذربایجان ۶۲، امریکا ۵۸ درصد عنوان کرد.
وی با اشاره به چشم انداز حضور زنان در بازار کار، دو سناریو را برای آن متصور شد؛ در سناریوی نخست، تداوم وضعیت رکود نسبی،افزایش نرخ جمعیت غیرفعال زنان ، افزایش نرخ بیکاری زنان تحصیل کرده، افزایش حضور زنان در مشاغل غیررسمی مزد پائین و شرایط نامناسب شغلی و در سناریوی دوم رشد اقتصادی بالا، تحولات مثبت اجتماعی، افزایش نرخ مشارکت زنان و افزایش اشتغال زنان و در نهایت بهبود جایگاه اجتماعی زنان دانست.
وی در پایان تاکید کرد: زنان دانش آموخته کشور برای حضور در بازار کار چاره ای ندارند جز اینکه در رشته های تحصیلی خود تلاش زیادی کنند تا بتوانند جایگاهی در این بازار کار بیابند.
