به گزارش کسب و کار نیوز به نقل از ایسنا، معاون پژوهشی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری گفت: اجرای پژوهشهای مردم شناسی همزمان با طرحهای نجات بخشی باستان شناسی که برای نجات محوطههای تاریخی از نابودی صورت میگیردT برای نجات فرهنگ و زبانهای درخطر نابودی ضروری است.
بهروز عمرانی- معاون پژوهشی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری- با ارائه گزارشی از عملکرد پژوهشکده مردم شناسی در نشست تخصصی مردم شناسی که به مناسبت هفته پژوهش برگزار شد، گفت: چاپ و انتشار ۱۰ کتاب از جمله نوروزنامه سغد، برگزاری ۱۵ نشست علمی در سه گروه مردم شناسی، برپایی چهار کارگاه، تولید بیش از یکصد مقاله در حوزه مردم شناسی، ارائه ۳۰ مقاله علمی، پژوهشی، ترویجی و … بخشی از فعالیتهای این پژوهشکده در سال پژوهشی گذشته است.
سرپرست پژوهشکده باستان شناسی با مهم خواندن مطالعات مردم شناسی در کنار فعالیتهای باستان شناسی تصریح کرد: انجام پژوهشهای مردم شناسی در کنار اجرای طرحهای باستان شناسی نجات بخشی برای نجات فرهنگ و زبانهای در خطر نابودی امری ضروری است.
عمرانی با اشاره به تأکید مونسان رییس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری بر انجام پژوهشهایی در حوزه گردشگری و صنایع دستی اظهار کرد: آنچه پژوهشگاه در قالب هنرهای سنتی به آن میپردازد با صنایع دستی کاملا متفاوت است و باید با نگاهی متفاوت به تولیدات این گروه از پژوهشگران نگریست.
مسئولیت اجتماعی در مدیریت انرژی، آب و پسماند در صنعت گردشگری
مجید گلپایگانی- دانش آموخته دانشگاه ادینبورگ- در سخنانی در این نشست با بیان مختصری از طرح تحقیقاتی نقش مسئولیت اجتماعی در مدیریت انرژی، آب و پسماند در صنعت گردشگری پایدار گفت :این پژوهش کاربردی به مساله مهم مدیریت انرژی، آب، پسماند و نقش مسئولیت اجتماعی شرکتی در صنعت گردشگری پایدار پرداخته و راهکارهای عملیاتی برای حل مشکلات در این حوزه را ارائه میکند.
او با بیان اینکه جامعه مورد مطالعه این پژوهش هتلها، شرکتهای اقامتی و گردشگری هستند محورهای اصلی این طرح پژوهشی را کاربردی متمرکز بر مدیریت انرژی، مدیریت آب و مدیریت پسماندها و ضایعات اعلام کرد: ارتباط این طرح پژوهشی با سند چشمانداز ایران ۱۴۰۴ که در آن به نقش توسعه پایدار در صنعت گردشگری اشاره شده، بسیار زیاد و در برنامههای پنج ساله چهارم، پنجم و ششم نیز مورد توجه جدی قرار گرفته است.
به گفته گلپایگانی این طرح پژوهشی کاربردی میتواند به عنوان پیشمطالعه و جزیی از سند برنامه استراتژیک و طرح جامع توسعه پایدار در صنعت گردشگری تعریف شود.
عکاسی از ۸۰ کلیسای کهن ارومیه
عباس تحویلدار- عکاس- دیگر سخنران این نشست با اشاره به پژوهش «بانک اطلاعاتی سنن و فضاهای دینی و فرهنگی کلیسای شرق آشوری در ارومیه» گفت: در ۹سفر به ارومیه از ۸۰کلیسای کهن این شهر عکاسی کردم.
او موضوع این عکسها را مراسم و آیینهای آشوریان، غسل تعمید، دست گذاری، عروسی، مرگ، تبرک انگور و … اعلام کرد و افزود: تمامی این پروژهها با همکاری یک محقق صورت گرفت و در پروژه کلیسای شرق آشوری ارومیه اسقف بنیامین کار علمی و زیر نویس عکسها را به عهده داشت.
این پژوهشگر و عکاس با بیان اینکه تمامی کارهایش تصویری و متن درآنها موجز است، گفت: جای همکاری در پژوهشهای مردم شناسی و فیلمهای مردم نگارانه همواره خالی است و اگر پژوهشهای مردم شناسی با مقوله عکس و فیلم همراه شوند میتوانند تأثیر گذارتر باشند و به جذب گردشگری نیز کمک کنند.
موسیقی بومی خراسان، متنوع و پیچیده
دیگر سخنران این نشست بهروز وجدانی بود که به بیان مختصری از پژوهش موسیقی بومی خراسان پرداخت و گفت: این پژوهش در راستای اطلس مردم نگاری سرزمین انجام گرفته است.
او افزود: خراسان از استانهای پهناور ایران است که موسیقی متنوع، پیچیده و گستردهای دارد به نحوی که ایران در جهان به واسطه وجود آن معروف است.
این پژوهشگر، موسیقی را یکی از عناصر شاخص فرهنگی برشمرد و بیان کرد: موسیقی خراسان توسط سه گروه بخشیها، عاشقها و لوتیها نواخته میشود.
وجدانی در پایان ابراز امیدواری کرد: این پژوهش در نزدیک ترین زمان به چاپ برسد تا مطالب به همراه عکسهای مستند در اختیار خوانندگان قرار گیرد.
روایت دوربین عکاسی از پرورش کرم ابریشم تا فرشهای نفیس
بابک صدیقی-عکاس و پژوهشگر- نیز در این نشست به ارائه نکاتی درباره پژوهش بررسی مردم شناختی و مستند سازی صنعت بومی ابریشم در ایران پرداخت و هدف از انجام این پژوهش را ثبت تصویری و مردمنگاری صنعت بومی ابریشم از مرحله پرورش کرم ابریشم تا تبدیل ابریشم به پارچه، فرش اعلام کرد.
او گفت: مرحله اول که پرورش کرم ابریشم است در استانهای مختلف نیز انجام میگیرد اما در استان گیلان مرکزیت دارد.
این عکاس با بیان اینکه پیله کرم به استان خراسان منتقل شده و در آنجا ابریشمکشی صورت میگیرد، افزود: ابریشم در کاشان به شیوه سنتی شسته میشود و در قم کار رنگرزی آن انجام میگیرد و از آنجا به مناطقی مانند آذربایجان برده شده تا محصولات مختلفی همچون فرش از آن تهیه شود.
او اظهار کرد: این پژوهش اتفاقات فصلی را پوشش میدهد و از نظر بصری کل ماجرا بسیار زیباست.
نقش پررنگ زنان در اقتصاد عشایر
اعظم موسوی دیگر سخنران این نشست به بررسی نقش اقتصادی زنان عشایر در ایل سنگسر (ییلاق دیو آسیاب) پرداخت و گفت: ایل سنگسر، مهمترین و پرجمعیتترین ایل در دامنه جنوبی البرز است و سنگسریها شاخصترین کوچندگان دامنههای البرز هستند.
این پژوهشگر هدف از انجام این پژوهش را بررسی نقش زنان عشایر ایل سنگسری در اقتصاد خانواده اعلام کرد و افزود : زنان در این ایل با تولید لبنیات نقش تعیین کننده در اقتصاد و معیشت خانواده دارند.
او تصریح کرد :بدون حضور زنان که روزانه تا پاسی از غروب به فعالیت مشغولاند زندگی خانواده نمی گذرد از این رو توجه به آنها امری ضروری است.
روند تحولات فرهنگی در شهر اندیمشک
تغییر الگوهای سنتی سبک زندگی به مدرن در شهر اندیمشک عنوان پژوهشی بود که معصومه رخشا به بیان مختصری از آن پرداخت و گفت: عوامل بسیاری موجب پدید آمدن، شکل گیری و تغییر در سبک زندگی میشوند.
او افزود: این عوامل به شدت تحت تأثیر تغییرات فرهنگی و اجتماعی هستند و بر الگوهای رفتاری تک تک افراد یک جامعه تاثیر میگذارند.
به گفته رخشا، در اثر این تحولات فردی و اجتماعی سبکی به تدریج قدرت میگیرد و باعث خاموشی و مرگ سبکی دیگر یا جایگزین آن میشود. نتایج این پژوهش، نشان از برخی روندهای تحولات فرهنگی در شهر اندیمشک دارد.
پرویز فیضی- کارشناس ارشد پژوهشکده مردم شناسی- دیگر سخنران این نشست نیز به بررسی پزشکی مردمی شهرستان اسلام شهر (نمونه موردی روستای فیروز بهرام) پرداخت و گفت: پزشکی مردمی شاخهای از دانش بومی است و جزءفرهنگ ملی و بومی هر منطقه به حساب می آید.
او افزود: در این پژوهش، ابتدا به معرفی روستا و محیط جغرافیایی آن و مردم روستا پرداخته شده و سپس گیاهان دارویی همراه با عکس معرفی شدهاند.
پزشکی مردمی، دانش بومی در حوزه پزشکی است
هما حاج علی محمدی دیگر سخنران این نشست به جایگاه پزشکی عامه در طب سنتی و نظام سلامت ایران پرداخت و گفت: پزشکی مردمی یا همان طب عامه دانش بومی در حوزه پزشکی است که در راستای رفع نیازهای بهداشت و درمانی جامعه بشری در طی هزاران سال قبل از پزشکی مدرن پدید آمده و خود را باسازی کرده تا به امروز رسیده است.
این پژوهش بر اساس مسئله محور با رویکرد مردم شناسی کاربردی در حوزه مردم شناسی پزشکی انجام یافته است و محدوده مطالعاتی کلیدی در حوزه طب سنتی در دانشگاه های طب سنتی تهران، گلستان و شیراز بوده است.
سلیم سلیمی موید آخرین سخنران این نشست به بیان گوشهای از پژوهش صورت گرفته روی ریشه یابی باورها و اعتقادات شهرستان رامسر (دهستان جنت رودبار) پرداخت و بیان کرد: دراین پژوهش به دلیل کمبود زمان تنها روی آیینها و باورهای مردم تحقیق شد و بررسی رسوم به پژوهشهای دیگر موکول شد.
او افزود: با بررسی منطقه و مصاحبههایی که با اهالی صورت گرفت، مشخص شد باورهای خاص، عجیب و کم نظیری در بین مردم وجود دارد. به طور مثال اهالی این منطقه باورهای اسلامی و پیش از اسلام در مورد مرگ دارند و اطلاعات چندانی از دنیای پس از مرگ ندارند.
در پایان این نشست با اهدای لوح تقدیر از مجید گلپایگانی برای پژوهش نقش مسئولیت اجتماعی در مدیریت انرژی، آب و پسماند در صنعت گردشگری پایدار تقدیر شد.